Coraz więcej cudzoziemców znajduje legalne zatrudnienie w Polsce. Przyjeżdżają tu jednak na różnych zasadach, na różny okres czasu. Część z nich pracuje tylko po to, by wrócić do kraju ojczystego, część przeprowadza się na stałe i tutaj buduje swoje życie. Pomimo tego, że prywatne aspekty życia mogą wydawać się niezwiązane z ewentualnymi obowiązkami podatkowymi – mają one jednak realny wpływ na zobowiązania wobec polskiego fiskusa.
Rezydencja podatkowa – czym jest i dlaczego jest ważna?
Zgodnie z polskimi przepisami, w tym przypadku ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych, należy zwrócić uwagę, że obowiązki podatkowe zostały nałożone w sposób nieograniczony na wszystkie osoby fizyczne mające miejsce zamieszkania w Polsce. W tej kwestii miejsce zamieszkania nie jest jednak równoznaczne z potocznym rozumieniem „miejsca zamieszkania”. Według ustawy, dana osoba posiada miejsce zamieszkania jeżeli:
-
Przebywa na terytorium Polski dłużej niż 183 dni w roku podatkowym i / lub
-
Posiada na terytorium Polski ośrodek interesów życiowych.
W przypadku jeżeli obcokrajowiec przebywa w Polsce dłużej niż 183 dni w roku podatkowym, sytuacja jest dość jasna – ma miejsce zamieszkania w Polsce i tutaj powinien rozliczać podatki. Jednak jeżeli przebywa w Polsce krócej, nie można od razu założyć, że nie musi spełniać obowiązków wobec polskich urzędów skarbowych. Według orzecznictwa polskich sądów, jeżeli dana osoba w Polsce koncentruje swoje centrum życiowe i zawodowe, tutaj ma powiązania rodzinne, osobiste, ekonomiczne, kulturalne czy towarzyskie – może posiadać w Polsce ośrodek interesów życiowych. A co za tym idzie – posiadać miejsce zamieszkania w Polsce, skutkujące nieograniczonym obowiązkiem podatkowym wobec polskich organów podatkowych.
W przypadku, jeżeli dana osoba nie posiada wyżej wymienionego miejsca zamieszkania w Polsce, podlegać ona będzie tak zwanemu ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu. W uproszczeniu, wiąże się to wtedy z obowiązkiem podatkowym dotyczącym tylko dochodów na terenie Polski.
Rodzaj umowy – obowiązki pracownika i jego możliwości
Cudzoziemcy pracujący w Polsce powinni wiedzieć, że w obrocie funkcjonują dwa podstawowe rodzaje legalnych umów. Są to umowy cywilnoprawne, które z zasady regulują przepisy kodeksu cywilnego (takie jak np. umowa zlecenie czy umowa o dzieło) oraz umowa o pracę – regulowana przez przepisy kodeksu pracy. W dużym uproszczeniu, w przypadku umowy o pracę, pracownik jest chroniony w dużo większym zakresie – i na co dzień to jego pracodawca będzie zobowiązany obliczać i odprowadzać odpowiednie podatki, które cudzoziemiec będzie deklarować do odpowiednich organów skarbowych raz na rok. W przypadku umów cywilnych, obowiązki te będą leżeć w większej mierze po stronie obcokrajowca.
Podsumowanie
W celu prawidłowego określenia swoich obowiązków podatkowych, najpierw należy przeanalizować swój rodzaj obowiązków podatkowych – nieograniczony lub ograniczony, zależny od posiadania lub nie rezydentury na terenie Rzeczpospolitej Polskiej. Następie, trzeba odróżnić i wskazać rodzaj umowy, czyli formę zatrudnienia, która skutkować będzie określonymi formami rozliczeń podatkowych. Powyższe rozważania dotyczą jednak wyłącznie obowiązków ze strony polskich organów i należy jeszcze zweryfikować stronę ukraińskich organów podatkowych – biorąc pod uwagę możliwości uniknięcia podwójnego opodatkowania na podstawie umów międzynarodowych.
