Sytuacja w kraju związana z pandemią, izolacje społeczne oraz przestoje w funkcjonowaniu wielu branż z pewnością wpływają na sytuację ekonomiczną wielu rodzin – także tych po rozstaniach. Obniżki wynagrodzeń, zwolnienia grupowe oraz przewidywany kryzysy z całą pewnością poskutkuje ogromnym wzrostem roszczeń zarówno o wzrost alimentów, jaki i o ich obniżenie.
Autor: Tomasz Wolny-Dunst
Zgodnie z treścią art. 138 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego, co oznacza, że można żądać podwyższenia, obniżenia lub wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego.
Zmiana stosunków może dotyczyć osoby otrzymującej alimenty, jak również osoby, która jest zobowiązana do płacenia alimentów. Zmiana może dotyczyć pogorszenia lub poprawy ich sytuacji finansowej, co w konsekwencji może być podstawą do zmiany np. wyroku alimentacyjnego. Ważne, aby zmiana taka miała charakter istotny, co podlega ocenie Sądu. Wnosząc o obniżenie alimentów można powoływać się na okoliczności związane z utratą możliwości zarobkowych, ich zmniejszeniem lub utratą pracy np. w wyniku zwolnień grupowych. Pamiętać należy, że Sąd będzie badać przyczynę zmniejszenia możliwości zarobkowych i może nie orzec obniżenia alimentów, jeżeli osoba zobowiązana np. specjalnie doprowadzi do obniżenia swoich dochodów.
Z kolei domagając się podwyższenia alimentów Sąd weźmie też pod uwagę usprawiedliwione potrzeby uprawnionego, które mogły wzrosnąć. W takiej sytuacji wskazać należy, że wzrosły potrzeby i wydatki, które uzasadniają zmianę kwoty zasądzonej wcześniej przez Sąd. Sąd musi porównać stan z chwili uprawomocnienia się wyroku orzekającego wysokość alimentów z tym, który istnieje w momencie orzekania o ich podwyższeniu.
Przykładowo – w obecnej sytuacji coraz więcej wydatków ponoszonych jest przez rodziców z uwagi na wstrzymanie klasycznych form edukacji na rzecz jej wirtualnego charakteru. To wymusza inwestycje w nowy komputer oraz narzędzia multimedialne, aby skutecznie i komfortowo wypełniać obowiązki szkolne. Jeśli więc powołamy w Sądzie takie argumenty i będziemy umieli je uzasadnić, a Sąd uzna, że nastąpiła zmiana stosunków uzasadniająca takie żądanie, to może orzec o zwiększeniu kwoty przyznanych uprawnionemu alimentów.
Należy też być świadomym, że wysokość alimentów na dziecko nie może być ustalana na poziomie minimalnym, pozwalającym za zaspokojenie wyłącznie podstawowych potrzeb. Dziecko ma prawo do życia na takim samym poziomie jak jego rodzice i jeśli zobowiązany do płacenia alimentów rodzic aktualnie ma większe możliwości zarobkowe, to wniesienie o podwyższenie może być jak najbardziej zasadne.
