Widok gołębia czy mewy w mieście nie dziwi. Nasze betonowe dżungle są też jednak coraz liczniej zamieszkiwane przez rzadkie gatunki ptaków. Dzielimy się przestrzenią życiową z innymi współlokatorami, a miejsca, które potrafią wykorzystać, mogą być bardzo nieoczywiste.
Ciepły kąt
Przyzwyczailiśmy się już do wszechobecnych gołębi, które są w stanie założyć gniazdo na jakimkolwiek kawałeczku przestrzeni. W dziuplach starych drzew spotkamy natomiast kawki, szpaki czy bogatki. Swoją kreatywność, jeśli chodzi o wyszukiwanie dziupli, wykazują wróble czy rudziki, chowając się z rodzinami w szczelinie w murze lub pod odstającym parapetem.
Gdy dobrze się przyjrzeć, okazuje się, że miasta tętnią ptasim życiem. Obszary zurbanizowane pełne są rozmaitych nisz ekologicznych i miejsc zapewniających optymalne warunki dla różnych gatunków. Wystarczy przyjrzeć się gołębiom – trzy najpowszechniejsze w polskich miastach gatunki to gołąb skalny, grzywacz i sierpówka. Każdy z nich ma inne pochodzenie i różne preferencje, dobrze czuje się w nieco odmiennym krajobrazie. Gołębie skalne, pochodzące z klifowych wybrzeży Morza Śródziemnego, chętnie gnieżdżą się na budynkach, bardziej leśne grzywacze doskonale odnajdują się w miejskich parkach, a skromne sierpówki na obrzeżach. Miasto jest jednak nie tylko schronieniem – to również niemal niewyczerpane źródło pożywienia. Śmietniki stanowią doskonałą stołówkę dla ptaków, które, dzięki swojej mobilności, są w stanie efektywnie wykorzystać wszystko to, co zostało przez nas wyrzucone.
Karmienie
Dokarmianie ptaków ma długą tradycję. Czym jednak i jak karmić zwierzęta, by im nie zaszkodzić? Wszystko zależy od tego, kogo chcemy gościć w naszym karmniku, bo od tego, co włożymy do naszej jadłodajni, zależeć będzie, kto ją odwiedzi. Najoczywistszym wyborem jest oczywiście ziarno. Tu mamy szeroki wybór, jednak na początek najlepiej będzie wybrać słonecznik. Cieszy się powodzeniem u wielu gatunków. Pozwoli to na obserwację rozmaitego, zwłaszcza drobnego, ptactwa. Jeśli natomiast zależy nam na jeszcze większej różnorodności, możemy sięgnąć po owoce. Kos czy kwiczoł chętnie skuszą się na połówkę jabłka lub gruszki. Należy oczywiście pamiętać, aby pokarm w karmniku był zawsze świeży i niezamarznięty. Dla ptaków gustujących w bardziej zwierzęcym pokarmie, możemy przygotować kule ze słonin. Istotne, by słonina nie była solona, gdyż nadmiar soli szkodzi ptakom. Najlepiej jest unikać karmienia chlebem – zawarte w nim konserwanty mogą negatywnie wpływać na kondycję ptaków.
Jak pomóc rannym ptakom?
Może się zdarzyć, że natkniemy się na osobniki potrzebujące pomocy lub takie, które zdają się potrzebować pomocy. Czy należy pomagać ptakom? Oczywiście! Pomocy wymagać będą ptaki ranne, oszołomione lub zatrute. Tylko jak to rozpoznać? Najczęstszą przyczyną oszołomienia jest zderzenie z przeszkodą, a do tych dochodzi w miejscach, gdzie znajdują się szklane lub inne transparentne powierzchnie. Jeśli już przydarzy nam się spotkanie z oszołomionym ptakiem, najlepiej zapewnić mu spokojne miejsce na dojście do siebie, na przykład niewielki karton. Gdy nie mamy pewności, czy ptak jest ranny, najlepiej skontaktować się z ośrodkiem opieki lub weterynarzem. W sytuacji, gdy nie wiemy, co zrobić z rannym ptakiem czy innym zwierzęciem, możemy skontaktować się ze strażą miejską. Tam powinniśmy uzyskać informację o najbliższej placówce wyznaczonej do pomocy dzikim zwierzętom.
AUTOR: Robert Sawicki, Dział Wystaw i Edukacji, Centrum Nauki EXPERYMENT w Gdyni
