Wątroba jest narządem niezbędnym człowiekowi do życia. Stanowi ona miejsce przemian większości substancji w organizmie: zarówno ich chemicznej aktywacji, jak i unieczynnienia i przygotowywania do usunięcia cząsteczek toksycznych z organizmu.
Wątroba jest miejscem produkcji szeregu białek, w tym czynników krzepnięcia krwi, ale także stanowi magazyn dla przechowywania niektórych materiałów, na przykład glukozy pod postacią glikogenu. To oczywiście tylko część zadań, jakie wypełnia wątroba. Warto pamiętać, że nie ma jak na razie skutecznych sposobów sztucznego zastępowania funkcji tego narządu, a jedyną pomocą dla osób z niewydolnością wątroby jest jej przeszczep. Z tego powodu tak ważna jest dbałość o dobry stan wątroby i wczesne wykrywanie jej schorzeń. Aby to jednak było możliwe, trzeba znać objawy, które mogą pojawić się przy niedomodze tego narządu.
Choroby wątroby długo nie dają żadnych objawów
Wiele chorób, w tym także choroby wątroby, długo pozostaje bez objawów, co sprawia, że jedynym sposobem ich wykrycia jest okresowe przeprowadzanie badań w ich kierunku. Czasami jednak przebieg chorób wątroby wcale nie jest bezobjawowy, a jedynie dolegliwości, które się pojawiają są na tyle dyskretne lub niecharakterystyczne, że możemy na nie zwracać uwagi. Świadomość jak mogą się objawiać schorzenia wątroby oraz baczna obserwacja swojego organizmu może pomóc zauważyć niepokojące symptomy bardzo wcześnie i odpowiednio szybko podjąć decyzję o rozpoczęciu diagnostyki.
Przewlekłe zmęczenie
Mało kto wie, że tak powszechny objaw, jak przewlekłe zmęczenie bardzo często pojawia się, gdy zaczyna chorować wątroba. Jest to symptom, który występuje zarówno w niewydolności wątroby, jak i w wirusowych zapaleniach wątroby. Chociaż wiele innych chorób, np. anemia, choroby nerek, zaburzenia endokrynologiczne, czy choroby serca mogą także być przyczyną przewlekłego zmęczenia, to w diagnostyce tego objawu nigdy nie należy pomijać chorób wątroby.
Ból pod prawym łukiem żebrowym
Jednym z częstszych objawów, które mogą pojawić się, gdy choruje wątroba, jest ból brzucha, szczególnie zlokalizowany po prawej stronie, tuż pod łukiem żebrowym. Oczywiście inne choroby, szczególnie te dotykające pęcherzyka żółciowego i dróg żółciowych, czy choćby niegroźne nagromadzenie gazów w jelitach także mogą wywołać ból o podobnej lokalizacji, jednak gdy doświadczamy takiego symptomu, z pewnością należy sprawdzić, czy nie dzieje się coś złego z wątrobą.
Aminotransferaza alaninowa – kliknij i dowiedz się więcej.
Nudności i wymioty
Chociaż nudności i wymioty najczęściej spowodowane są zatruciem pokarmowym, mogą pojawić się także w przypadku patologii niemal każdego narządu znajdującego się w jamie brzusznej, w tym także wątroby. Jeśli doświadczamy tego przykrego objawu, zwłaszcza w połączeniu z innymi, sugerującymi, że może niedomagać wątroba, trzeba niezwłocznie odwiedzić lekarza i podjąć diagnostykę.
Żółtaczka
Wiele osób wiąże pojawienie się żółtaczki z chorobami wątroby. Rzeczywiście jest to objaw, który pojawia się w schorzeniach tego narządu, zwłaszcza przy jego wirusowych zapaleniach. Nigdy nie należy go ignorować, gdyż u jego podstaw zawsze leży potencjalnie groźne schorzenie. Inne, poza wątrobowymi, przyczyny pojawienia się żółtaczki to najczęściej kamica przewodów żółciowych i nowotwory uciskające te przewody, blokujące swobodny przepływ żółci.
Świąd skóry, ciemny mocz, jasny stolec
Tak zwana cholestaza, a więc zespół objawów pojawiających się przy mechanicznym zablokowaniu przepływu albo czynnościowym upośledzeniu wydzielania żółci przez wątrobę, może pojawić się w wielu chorobach wątroby. Wspomniany zespół objawów obejmuje: świąd, czyli niezwykle nieprzyjemne uczucie swędzenia skóry, zaburzenia trawienia i wchłaniania substancji w przewodzie pokarmowym, odbarwienie stolca i zaciemnienie moczu. Podobnie jak w przypadku żółtaczki, przyczyna cholestazy może być także pozawątrobowa i związane jest to wówczas z jakąś przeszkodą, utrudniającą odpływ żółci przez drogi żółciowe – kamicą, uciskiem z zewnątrz przez nowotwór lub wrodzonymi anomaliami budowy tych dróg.
Podejrzenie choroby wątroby zawsze powinno skłaniać do przeprowadzenia diagnostyki tego narządu, która w początkowej fazie będzie obejmować: badanie lekarskie, wykonanie USG jamy brzusznej oraz badań laboratoryjnych. Warto zawsze oznaczyć enzymy wątrobowe (ALT, AST), które będą podwyższone przy aktywnym procesie uszkadzającym komórki wątrobowe, poziom bilirubiny, obecność przeciwciał przeciw wirusom zapalenia wątroby, ALP (fosfatazę alkaliczną) oraz GGTP. Dalsze postępowanie zależy od wyniku powyższej diagnostyki.
