Dzięki właściwemu przechowywaniu żywności zaoszczędzamy nie tylko miejsce w naszej lodówce, ale także pieniądze. Pozwala ono dłużej zachować dobre właściwości produktów oraz ograniczyć marnowanie jedzenia. W samej Unii Europejskiej wyrzucamy aż 88 mln ton pożywienia rocznie.
Jak wynika z badań, przeprowadzanych na zlecenie Komisji Europejskiej w krajach członkowskich UE, w przeliczeniu na jednego mieszkańca marnujemy aż 173 kg jedzenia w ciągu roku. Głównym źródłem tego problemu są gospodarstwa domowe (53%) i to w ich obrębie zwykły konsument może rozpocząć zredukowanie tego niepokojącego zjawiska. Jest co najmniej kilka sposobów, dzięki którym w łatwy sposób można ograniczyć marnowanie żywności. Przede wszystkim należy dbać o kontrolowanie ilości produktów, które kupujemy. Równie ważne jest właściwe ich przechowywanie.
Jak zadbać o żywność w lodówce?
Myśląc o konkretnych rozwiązaniach, warto zwrócić szczególną uwagę na rodzaj pojemników, w których trzymane są poszczególne produkty oraz czas i temperaturę przechowywania. Tę ostatnią najlepiej skontrolujemy właściwie układając żywność w lodówkach. Nie można również zapominać o zachowaniu czystości w lodówce. Niepożądane bakterie mają wpływ na szybsze psucie się jedzenia, a tym samym na nasze zdrowie. Głównym zagrożeniem jest tu Listeria monocytogenes wywołująca zatrucie, gorączkę, a nawet zapalenie opon mózgowych. Lodówkę należy myć co najmniej dwa razy
w miesiącu. Używamy do tego ciepłej wody z detergentem i wycieramy ją potem do sucha.
Terminy ważności – co się kryje za poszczególnymi określeniami?
Odpowiedni czas przechowywania określają najczęściej terminy przydatności produktów do spożycia. Chociaż polscy konsumenci mają tego świadomość, aż 38% z nich jako przyczynę marnowania żywności podaje przegapienie terminu. Warto pamiętać, że wśród oznaczeń na opakowaniach pojawiają się istotne różnice. Przez określenie „należy spożyć do…” należy rozumieć, że po wyznaczonym terminie produkt pod żadnym pozorem nie daje się już do jedzenia. Są to między innymi mięso czy mleko. Innym rodzajem oznaczenia jest „najlepiej spożyć przed…”. W tym wypadku producent nie gwarantuje, że po upływie terminu produkt zachowa wszystkie swoje właściwości,
ale często wciąż nadaje się on do spożycia.
W czym najlepiej przechowywać żywność?
Pakując produkty do pojemników czy opakowań, należy pamiętać, że nie każdy materiał pozostaje bez wpływu na zdrowie i jakość żywności. Podkreśla to dietetyczka Anna Jelonek: „Warto zadbać o to, aby poprawnie pakować żywność do spożycia. To, w co pakujemy i jak przechowujemy ma ogromny wpływ na jakość produktów spożywczych oraz zawartość witamin i składników mineralnych oraz hamowanie rozwoju bakterii. Zanim zrobimy zakupy spożywcze zastanówmy się, czy mamy odpowiednie pojemniki do pakowania żywności. Czy te popularne faktycznie są odpowiednie?” Do najpopularniejszych rodzajów tworzyw należą szkło, plastik, folia aluminiowa, folia spożywcza oraz papier. W przypadku plastiku w wyborze odpowiedniego pojemnika do przechowywania pomagają oznaczenia umieszczone na jego spodzie, czyli cyfry od 1 do 7 wpisane w charakterystyczne trójkąt. Najbezpieczniejsze dla zdrowia są opakowania oznaczone symbolami 2-HDPE (można wykorzystywać je wielokrotnie) oraz 5-PP wykonane z polipropylenu. Przeznaczone do ponownego użytku są również opakowania oznaczone cyfrą 4-LDPE, jednak uważane są one za mniej bezpieczne. Bardzo popularne opakowania z symbolem 1-PTE najczęściej wykorzystuje się je do produkcji butelek do napojów. Nie nadają się one jednak do ponownego użycia i źle reagują na promienie słoneczne. Opakowania oznaczone cyframi 3, 6 oraz 7 uważa się za toksyczne.
Popularnym materiałem, w którym przechowywane są kanapki czy wędliny, jest folia aluminiowa.
W ostatnich latach pojawiają się jednak wątpliwości dotyczące jej wpływu na zdrowie. Folia nie powinna mieć kontaktu zwłaszcza z potrawami kwaśnymi i mocno doprawionymi. Pojawiają się również opinie, że tworzywo to może mieć wpływ między innymi na rozwój choroby Alzheimera. Wędliny często zawijamy również w folię spożywczą. Należy pamiętać, że odcinamy ten sposób dopływ powietrza do produktu, przez co psuje się on szybciej. Kanapki i wędliny lepiej zawijać w papier, np. pergamin. Jest on neutralny dla zdrowia i dobrze przepuszcza powietrze.
Szkło – bezpieczne dla zdrowia i zachowuje właściwości jedzenia
Najbardziej tradycyjnym materiałem do przechowywania żywności są butelki szklane. Materiał ten jest najbezpieczniejszy dla zdrowia oraz najlepiej zachowuje właściwości produktów. Szkło nie wchodzi w reakcje chemiczne z żywnością, dzięki czemu nie wpływa na smak, zapach czy kolor jedzenia. Jest też pozbawione aldehydu octowego i estrów ftalowych, obecnych w części rodzajów plastiku, oraz innych potencjalnie szkodliwych dla dzieci, kobiet w ciąży, seniorów czy alergików substancji. Szkło jest gazoszczelne, co umożliwia odseparowanie produktów reagujących z tlenem. Coraz częściej dostępne na rynku są pojemniki na żywność wykonane z hartowanego szkła, odpornego na stłuczenia i skrajne temperatury. Można je bez trudu kupić zarówno w sklepach z wyposażeniem AGD jak i w popularnych marketach. Sieci, takie jak Stokrotka, E.Leclerc czy Spar, odpowiadając na potrzeby klientów i wzrost ich świadomości klientów w kwestii przechowywania żywności, zorganizowały nawet związane z tym zagadnienia akcje lojalnościowe. Biorąc udział w tych akcjach, można skompletować zestaw pojemników, które przez lata będą bardzo przydatne w każdym gospodarstwie domowym.
Porady
Właściwe ułożenie produktów w lodówce, zwracanie uwagi na daty ważności czy używanie odpowiednich pojemników to tylko część zasad dotyczących właściwego przechowywania jedzenia. Biorąc to pod uwagę poprosiliśmy Annę Jelonek, o stworzenie krótkiego zestawienia zasad właściwego przechowywania żywności.
Przechowywanie produktów w lodówce
Półka górna (temp. ok. 8’C)
W tym miejscu przechowuj dżemy i powidła, a także mleko, kefiry i jogurty. To dlatego, że „dobre” bakterie typu kwaszącego rozwijają się w wyższej temperaturze.
Półka środkowa (temp. ok. 4-7’C)
Umieszczaj tu produkty o krótkiej trwałości: biały ser, twarożek, wędlinę. Możesz je przetrzymać kilka dni, kieruj się terminem przydatności do spożycia podanym na opakowaniu. Przechowuj tu też domowe potrawy, np. garnek z zupą, ale koniecznie szczelnie przykryty.
Dolne szuflady (temp. ok. 7-10’C)
Panuje tu wyższa wilgotność. To idealne miejsce do przechowywania warzyw i owoców. Te mniej trwałe, np. maliny, truskawki, można trzymać dzień lub dwa bez mycia. Sałatę czy szczypiorek nawet kilka dni. Zadbaj, by opakowanie sałaty nie było szczelne. Kiedy brakuje dostępu powietrza, azotany (których może byd sporo w sałacie) przekształcają się w niebezpieczne dla nas azotyny.
Boczne półki (temp. ok. 10’C)
Nadają się do trzymania oleju roślinnego. Tu też ustawiaj słoiki z przetworami, chrzan, soki
w kartonach, butelki z sosami, np. ketchup. Na drzwiach lodówki znajduje się zazwyczaj pojemnik na jajka. Można je przechowywad 2-3 tygodnie Jajek nie należy myć przed włożeniem do lodówki! Skorupka jest pokryta naturalną, specjalną warstwą ochronną, która nie przepuszcza drobnoustrojów.
Pamiętaj! Gotową żywność możesz przetrzymad nie dłużej niż dwa, trzy dni.
Co możemy przechowywać poza lodówką?
najbezpieczniej przechowywać produkty spożywcze suche, czyli kasze/ makarony/płatki/zapkowane produkty typu orzechy/suszone owoce/pestki słonecznika/dyni
i inne
produkty w puszcze, ale przed odtwarciem
pieczywo
mleko nie otwarte
W czym najlepiej przechowywać żywność?
Żywność po przyrządzeniu powinna być przechowywana w lodówce lub zamrożona w ciągu dwóch godzin :
najbezpieczniejsze są pojemniki szklane – są chemicznie obojętne, co gwarantuje brak negatywnego wpływu na smak i właściwości jego zawartości; oznacza to, że składniki szkła nie przenikają do znajdującego się w środku produktu i dzięki temu są one w pełni bezpieczne
na plastikowych pojemnikach najważniejsze są oznaczenia cyfrowe od 1-7; cyfry te oznaczają substancję, z której pojemnik powstał: bezpieczne są te oznaczone 1 (PET – politereftalan etylenu), 2 (HDPE – polietylen o dużej gęstości), 4 (LDPE – polietylen o małej gęstości), 5 (PP – polipropylen).
