W przypadku choroby dziecka lekarz może wystawić zwolnienie „na opiekę”. Może się też zdarzyć, że będziemy zmuszeni zaopiekować się dzieckiem z innych powodów np. kiedy nagle zachoruje opiekunka czy zamkną żłobek. Wówczas mamy prawo do zasiłku opiekuńczego, oczywiście jeśli jesteśmy objęci ubezpieczeniem chorobowym. Zasiłek przysługuje na równi matce i ojcu, ale dostanie go tylko jedno z rodziców — to, które złoży wniosek.
Kto może się ubiegać o zasiłek opiekuńczy?
Zasiłek przysługuje, gdy musimy zaopiekować się chorym dzieckiem, które nie ukończyło 14 lat. Wiek dziecka liczy się do dnia poprzedzającego dzień urodzin. Gdy w rodzinie są członkowie pozostający we wspólnym gospodarstwie domowym, mogący zapewnić opiekę dziecku, świadczenie nie przysługuje. Wyjątek to opieka nad chorym dzieckiem do 2 roku życia. Z zasiłku opiekuńczego możemy także skorzystać, gdy opiekujemy się dzieckiem zdrowym, które nie ukończyło 8 lat. Może tak być w wypadku porodu lub choroby małżonka czy rodzica dziecka, który stale się nim opiekuje. Zasiłek opiekuńczy przysługuje także w przypadku nieprzewidzianego zamknięcia żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola lub szkoły, do których uczęszcza dziecko, a także w przypadku choroby niani. Zamknięcie placówki, do której uczęszcza dziecko, jest nieprzewidziane, jeśli zawiadomiono nas w terminie krótszym niż 7 dni przed zamknięciem.
Jak i gdzie złożyć wniosek?
Wniosek o zasiłek składamy na druku Z-15A. Robimy to u płatnika składek, gdy zatrudnia on powyżej 20 pracowników, albo w ZUS, gdy zatrudnia ich nie więcej niż 20, albo gdy sami jesteśmy przedsiębiorcą. Gdy zasiłek będzie wypłacany przez ZUS, do wniosku dołączamy zaświadczenie płatnika składek na druku Z-3 (pracownicy) albo Z-3a (pozostali).
Podstawą przyznania zasiłku jest zwolnienie lekarskie „na opiekę”. W pozostałych przypadkach do wniosku dołączamy: nasze oświadczenie o nieprzewidzianym zamknięciu placówki, zaświadczenie lekarskie, które zawiera: imię i nazwisko małżonka lub rodzica dziecka oraz okres i przyczynę konieczności sprawowania opieki. W wypadku choroby niani będzie to oświadczenie o jej chorobie oraz dokument, który to potwierdza.
Jak długo i jak wiele?
W ciągu roku zasiłek opiekuńczy przysługuje przez maksymalnie 60 dni. Jest to łączna liczba dni do wykorzystania przez oboje rodziców. Nie zmienia się ona wraz z liczbą dzieci pod opieką.
Zasiłek opiekuńczy wypłacany jest w wysokości 80% wynagrodzenia.
Krzysztof Cieszyński
Rzecznik prasowy gdańskiego oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Z wykształcenia prawnik, od trzynastu lat związany z ZUS, a prywatnie tata 2-letniego Konstantego. Radzi, z czego warto skorzystać oraz informuje, jakie prawa przysługują ubezpieczonym w ZUS.
