Rynek rządzi się swoimi prawami, bez względu na to, jakiego towaru dotyczy. Sztuka to towar, który wyróżnia się na rynku przede wszystkim tym, że nie podlega fluktuacjom, jest jednym z nielicznych towarów, którego cena rośnie z wiekiem. O wartości sztuki pisałam w poprzednim artykule. Należy jednak pamiętać, że tak jak rynek rządzi się swoimi prawami, tak również sztuka to towar, który ma szczególny wymiar, dlatego też artystów czeka mnóstwo wyzwań, jeśli chcą zaistnieć i przetrwać na rynku sztuki.
Sprzedaż
Artyści to osoby o szczególnej wrażliwości. Poza talentem, warsztatem, który studiują przez lata, charakteryzują się niezwykłą subtelnością w odbiorze bodźców z zewnątrz. Pytanie zasadnicze: jak pogodzić ten delikatny świat z bezkompromisowymi realiami rynku? Jak sprzedać wszystko to, co siedzi w artystach, a przekuwa się w sztukę? Na pewno dużym wyzwaniem jest umiejętność sprzedaży, a jednocześnie zachowanie charakteru tego, co jest istotą sztuki. I tu przechodzimy to drugiego wyzwania, które jest naturalną konsekwencją pierwszego.
Towar
Sztuka według wielu twórców nie jest towarem, a jednak aby przełożyć ją na wymierny efekt w postaci wynagrodzenia, należy traktować ją jako towar. Trzeba jednak podkreślić, że jest to jednak towar o szczególnej wartości. Dla artysty istotne jest to, że kiedy potraktuje dzieło jako towar, który jest długoterminową inwestycją dla nabywcy i jeszcze podnosi jakość miejsc, w których będzie umieszczony, to wówczas ma szansę na to, aby zaistnieć na rynku i zrozumieć zasady sprzedaży.
Artysta to marka
Jedną z istotniejszych spraw przy wprowadzaniu sztuki na rynek jest zrozumienie, że tylko wtedy to ma sens i efekt, kiedy artyści stwierdzą, że to, co robią i to, kim są na zewnątrz, odbierane jest jako marka. Muszą zmierzyć się z bardziej doświadczoną marką na rynku i markami o różnej jakości, ale też różny jest klient. Każde ich działanie wpływa na ich wizerunek, każda realizacja to element ich portfolio, które całościowo potraktowane wpływa na ich ostateczny efekt. Bardzo istotne już od początku jest dbanie o swoją markę i o cały wachlarz działań marketingowych.
Umiejętność słuchania klientów
To, z czym również często się mierzą, to nie tylko przenoszenie w przestrzeń ich wizji, ale również tworzenie sztuki na zamówienie, a więc zwłaszcza tutaj istotny jest odpowiedni balans między tym, co proponuje twórca, a tym, czego oczekuje klient. To umiejętność zobrazowania wizji klienta w granicach akceptacji twórcy. Zawsze jest to proces poprzedzony umiejętnością słuchania klienta. Oczywiście taka zręczność wymaga lat praktyki i jest poprzedzona czasem nieudanymi realizacjami, ale czyż każda biegłość nie wymaga czasu?
Tradycja kupowania dzieł sztuki
W Polsce nie ma tradycji kupowania dzieł sztuki, stąd dynamika zakupu sztuki jest znacznie niższa w porównaniu z innymi krajami europejskimi. Rolą edukatorów, właściwie całego systemu edukacji, jest kształcenie społeczeństwa w kierunku kultury, co niewątpliwie może zmienić również postrzeganie sztuki. Podobnie organizowanie warsztatów dla twórców, ale również dla biznesu: jak inwestować w sztukę i jaką wartość ma sztuka, znacznie pomoże integrować kulturę, sztukę i biznes. Już od września z ramienia Pracodawców Pomorza będą organizowane cykliczne spotkania dotyczące sztuki, artystów, kultury, na które będziemy zapraszali zarówno młodych i doświadczonych twórców, ale również osoby integrujące środowisko biznesu i artystów.
Impresariat/ Management
Sztuka i artyści potrzebują managerów, osób, które wprowadzą sztukę do klientów, w przestrzeń publiczną i biznesową. W Polsce niezwykle trudno jest znaleźć osoby ściśle dedykowane do impresariatu sztuki. Na uczelniach nie kształci się w tym kierunku. Oczywiście są marszandzi, którzy sprzedają pojedyncze dzieła sztuki, są też nieliczni „aniołowie” sztuki, którzy na szeroką skalę inwestują w młodych artystów. Istnieją programy i fundacje, które starają się inwestować w początkujących twórców i organizować szeroko rozumianą przestrzeń do promocji sztuki i talentów, ale to wciąż tylko kropla w morzu potrzeb. Na pewno wyzwaniem jest wciąż dla twórcy znalezienie managera, który z wyczuciem i znajomością kultury i sztuki będzie umiał ją umieścić na rynku i zadbać o przestrzeń finansową twórcy tak, aby mógł z wolną głową tworzyć i ubogacać społeczeństwo sztuką i kulturą. Artimpres.me to inicjatywa, która promuje sztukę i twórców w przestrzeni publicznej i biznesowej i skupia się na młodych twórcach. Wierzymy, że tylko edukując kulturalnie, podniesiemy jakość życia.
Wyróżnienie/ walory artystyczne
Pozostaje wciąż najważniejsza rzecz, bez której niemożliwym jest, aby pójść dalej. Jak zostało wspomniane, sztuka to towar, ale taki, który może przynieść twórcy sukces tylko wtedy, kiedy idzie za tym warsztat, talent, praca. Tylko twórcy, którzy się wyróżniają, odnajdą dobrego odbiorcę swoich dzieł. Wierzę, że takich twórców jest wielu.
