Szacuje się, że na atopowe zapalenie skóry cierpi 1/3 całej populacji, a schorzenie zyskało już miano choroby cywilizacyjnej. AZS rozpoczyna się najczęściej w okresie niemowlęcym lub wczesnego dzieciństwa, zazwyczaj przed ukończeniem 5. r.ż. Choć u 70% chorujących obserwuje się remisję objawów przed rozpoczęciem dojrzewania, skórę nadal cechuje nadwrażliwość na działanie czynników zewnętrznych.
Atopowe zapalenie skóry – co to za choroba?
Terminem atopia określa się predyspozycje do występowania chorób o podłożu atopowym, w tym AZS. Osoby z dziedziczną skłonnością do atopii mogą cierpieć również na astmę oskrzelową, alergiczny nieżyt nosa czy alergiczne zapalenie spojówek.
AZS należy do przewlekłych i nawrotowych schorzeń zapalnych skóry z charakterystycznymi zmianami skórnymi zlokalizowanymi w określonych partiach ciała. Główną cechą choroby, najbardziej uciążliwą dla chorujących i obniżającą jakość życia, jest niezwykle nasilony świąd skóry. Z powodu zaburzonego funkcjonowania bariery ochronnej naskórek szybko traci wodę, co prowadzi do wzmożonej suchości skóry.
Na rozwój schorzenia wpływają czynniki genetyczne i immunologiczne, ale również środowiskowe i psychiczne. Do rozwoju choroby przyczyniają się więc: klimat, zanieczyszczone środowisko (osoby mieszkające w miastach częściej cierpią na AZS niż osoby z obszarów wiejskich), alergeny pokarmowe, alergeny pochodzące z powietrza. Atopowe zapalenie skóry może także spowodować nadmierna higiena, stosowanie antybiotykoterapii oraz zaburzona flora bakteryjna.
Skóra atopowa – ogólne zasady pielęgnacji
AZS u większości osób przebiega w dwóch etapach – u pacjentów występuje faza remisji oraz zaostrzeń. W okresie przewlekłych zmian, czyli w fazie remisji jako podstawową terapię zaleca się stosowanie miejscowych preparatów nawilżających i natłuszczających (emolientów). Dermokosmetyki stanowią również element wspomagający w leczeniu zaostrzeń.
Nasilona suchość skóry dotyczy wszystkich cierpiących na AZS. Oprócz tego, że przesuszona skóra prezentuje się nieestetycznie, jest skłonna do podrażnień i podatna na działanie czynników środowiskowych. Suchość skóry wynika z upośledzonej czynności bariery naskórkowej, co powoduje zwiększoną przeznaskórkową utratę wody (ang. skr. TEWL). To z kolei prowadzi do rogowacenia skóry oraz przewlekłego stanu zapalnego.
Za najważniejszy element w leczeniu AZS uznaje się przywrócenie prawidłowej funkcji ochronnej skóry, jej odpowiednie nawilżenie i odbudowanie ciągłości warstwy rogowej naskórka.
Stosując regularnie preparaty nawilżająco-natłuszczające, w tym również maści lub kremy, takie jak lek bez recepty Diprobase http://www.consumerhealth.bayer.com.pl/pl/dermatologia/diprobase/ zawierające parafinę i wazelinę, można zapobiec nawrotom choroby, złagodzić jej objawy oraz pozbyć się świądu.
Kosmetyki dedykowane skórze atopowej należy dobierać indywidualnie w zależności od potrzeb pacjenta i wrażliwości oraz suchości jego skóry. Produkty szczególnie polecane do codziennej pielęgnacji to kremy typu woda w oleju oraz emulsje typu olej na wodzie. Preparaty bardzo tłuste najlepiej stosować zimą, a lekkie emulsje natłuszczające i nawilżające – latem.
Dermokosmetyki powinny charakteryzować się jak najmniejszą ilością dodatków, być bez substancji konserwujących i zapachowych. Kremy, emulsje lub maści należy nakładać na skórę bardzo delikatnie, unikając intensywnego pocierania. Produkt należy aplikować na skórę 2-3 razy dziennie.
Skóra atopowa – kąpiele i dodatkowa pielęgnacja
Kąpiele w przypadku cierpiących na AZS odgrywają ważną rolę. W zależności od tego, jak się je przeprowadza mogą łagodzić lub zaostrzać objawy choroby. Delikatne kąpiele z bezmydłowymi i bezdetergentowymi środkami myjącymi bez nadmiernego pocierania skóry zwiększają uwodnienie warstwy rogowej, usuwając jednocześnie potencjalne alergeny oraz strupy i łuski. Osoby ze skórą atopową powinny zażywać kąpieli raz dziennie w letniej wodzie o temperaturze 27-30°C (a najlepiej korzystać z prysznica), osuszać się gładkim i miękkim ręcznikiem, a następnie na jeszcze wilgotną skórę nakładać preparaty nawilżające. Zaleca się również, żeby do wody dodawały kosmetyki o lekko kwaśnym pH (5,5-6), które dodatkowo natłuszczają i nawilżają skórę. Kąpielowe preparaty mogą również zawierać oleje mineralne lub naturalne, koloidy oraz miejscowe środki znieczulające.
Oprócz stosowania kąpieli i kosmetyków natłuszczająco-nawilżających, warto zadbać również o dobrą jakość noszonych ubrań oraz o sposób ich czyszczenia. Osoby z AZS powinny unikać odzieży z tkanin syntetycznych, wełny oraz z dodatkiem ciemnych barwników i wybierać ubrania z naturalnych i jasnych materiałów (bawełna, delikatny len). Części garderoby należy prać w specjalnych bezzapachowych płynach hypoalergicznych lub z dodatkiem naturalnych środków piorących (np. orzechów do prania).
Atopicy muszą także dbać o warunki klimatyczne i zwracać uwagę na wilgotność powietrza (stosować jonizatory, ale nie nawilżacze powietrza) oraz temperaturę pomieszczeń (najlepsza to ok. 20°C), w których przebywają.
Choć AZS nie można całkowicie wyleczyć, dzięki regularnemu stosowaniu specjalistycznych dermokosmetyków można zmniejszyć nasilenie objawów, złagodzić świąd i nadmierną suchość skóry.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
