Żywienie medyczne jako integralny element terapii onkologicznej

Nawet u 20 proc. osób cierpiących na chorobę nowotworową wyniszczenie organizmu, spowodowane brakiem odpowiedniego odżywiania, może być bezpośrednią przyczyną zgonu¹. Tymczasem odpowiednio wcześnie wprowadzone żywienie medyczne stanowi ważny element skutecznej walki z chorobą. Kampania „Żywienie medyczne – Twoje posiłki w walce z chorobą” ma na celu zwiększenie świadomości społecznej nt. specjalistycznego żywienia oraz potrzeby traktowania go jako integralnej części terapii onkologicznej.

Według najnowszych danych Krajowego Rejestru Nowotworów województwo pomorskie jest na pierwszym miejscu pod względem współczynnika zachorowalności na nowotwory złośliwe w Polsce². Nasz region zaliczany też jest do czołówki pod względem zapadalności na nowotwór żołądka³. Jednym z poważnych problemów pacjentów onkologicznych jest niedożywienie, którego objawy mogą występować nawet u 85 proc. chorych⁴. Występuje ono u wielu chorych otyłych czy z nadwagą, przez co bywa trudne do zauważenia. Inaczej niż w niedożywieniu z powodu głodzenia, któremu w sposób widoczny towarzyszy ubytek tkanki tłuszczowej, u chorych z nowotworem w pierwszym rzędzie dochodzi do utraty masy tkanki mięśniowej bez lub z utratą tkanki tłuszczowej. Dzieje się tak za sprawą substancji produkowanych przez komórki nowotworowe. Niedożywienie skutecznie utrudnia lub wręcz uniemożliwia prowadzenie prawidłowego leczenia onkologicznego. Pacjent niedożywiony częściej narażony jest na powikłania pooperacyjne, dłuższe dochodzenie do siebie po leczeniu oraz na gorszą jakość życia – mówi prof. dr hab. Wiesław Janusz Kruszewski, specjalista chirurgii ogólnej i  onkologicznej, Kierownik Oddziału Chirurgii Onkologicznej Gdyńskiego Centrum Onkologii Szpitali Wojewódzkich w Gdyni.

Przyczyn zaburzeń odżywiania może być wiele: umiejscowienie nowotworu, utrudniające pacjentowi przyjmowanie pokarmów drogą doustną, przeciwskazania do spożywania wielu produktów, utrata apetytu związana z chorobą albo leczeniem. Dodatkowo sama chemio- i radioterapia może przyczyniać się do zaburzeń stanu odżywiania tj. nudności, wymiotów, biegunek, nietolerancji laktozy.

Niedożywienie najczęściej stwierdza się u chorych z nowotworami układu pokarmowego oraz głowy i szyi, rzadziej u chorych z nowotworami tkanek miękkich, urologicznymi czy ginekologicznymi. Wśród chorych na raka trzustki, niedożywionych może być nawet 80-85 proc., u pacjentów cierpiących na raka żołądka, ten odsetek wynosi średnio 65-85 proc., natomiast na raka przełyku 60-80 proc. Dla porównania, w przypadku nowotworów urologicznych i ginekologicznych problem niedożywienia dotyczy 10-15 proc. pacjentów⁵.

W chorobie nowotworowej nie ma miejsca na mity

Brakuje powszechnej wiedzy, że właściwe żywienie ma niezwykle istotne znaczenie dla prawidłowego działania układu opornościowego, odbudowy uszkodzonych komórek, lepszej tolerancji leczenia przez pacjenta, co w efekcie ma istotny wpływ na skuteczność terapii. Ponadto, chorzy rzadko zdają sobie sprawę, że podczas choroby nowotworowej zapotrzebowanie organizmu na białko, składniki odżywcze i energię rośnie w tak dużym stopniu, że nie każdy chory jest w stanie za pomocą tradycyjnej diety pokryć dodatkowe zapotrzebowanie. W takich przypadkach konieczne jest wsparcie codziennej diety specjalistycznymi preparatami do żywienia medycznego typu Nutridrink).

Problem pogłębia fakt, że w środowisku chorych na nowotwór krąży wiele mitów, dotyczących diety pacjenta onkologicznego. Potwierdzają to wyniki badania świadomościowego, zrealizowanego przez instytut badawczy SMG/KRC na zlecenie firmy Nutricia Medyczna. Aż 28 proc. respondentów uważa, że raka można zagłodzić i podczas choroby należy ograniczyć spożycie produktów wysokokalorycznych, witamin i minerałów. Z kolei 21 proc. badanych uważa, że białko żywi raka, a aż 77 proc. uznaje chudnięcie i niedożywienie jako stan naturalny, towarzyszący chorobie⁶.

Głodzenie się przez pacjenta jest nie tylko bezcelowe, ale i niebezpieczne. Nie hamuje rozwoju nowotworu, natomiast istotnie pogarsza stan chorego – komentuje lek. Bartosz Kapturkiewicz i dodaje: Brak apetytu oraz szybka utrata wagi to jedno z działań niepożądanych stosowanej terapii i należy je intensywnie leczyć. Pacjent niedożywiony zdecydowanie częściej rozwija powikłania, źle toleruje leczenie, co ostatecznie przekłada się na gorsze wyniki leczenia onkologicznego.

Dodatkowo białko w przypadku pacjentów onkologicznych to kluczowy składnik diety, ponieważ w trakcie choroby zapotrzebowanie organizmu na ten składnik może wzrosnąć nawet dwukrotnie. Białko jest niezwykle istotne w procesie budowy i regeneracji komórek, pomaga uniknąć utraty masy mięśniowej, wpływa pozytywnie na równowagę płynów w organizmie i zwiększa zdolność gojenia ran.

Żywienie medyczne wspiera leczenie

Człowiek chory potrzebuje więcej energii i składników odżywczych niż zdrowy, a jednocześnie z powodu choroby doświadcza problemów z jedzeniem. Dlatego wcześnie wprowadzone leczenie żywieniowe nie tylko znacznie poprawia samopoczucie pacjenta, ale może przyczynić się do zwiększenia skuteczności stosowanych terapii, złagodzenia objawów niepożądanych prowadzonego leczenia i skrócenia czasu hospitalizacji..

Odpowiednio dopasowane żywienie medyczne powinno stanowić integralną część terapii w przypadku wybranych:

• pacjentów cierpiących na nowotwór,
• pacjentów z chorobami neurologicznymi,
• chorych przed i po operacji,
• przewlekle chorych,
• osób starszych.

Warto pamiętać, że podczas choroby, kiedy zwiększone jest zapotrzebowanie chorego organizmu na składniki odżywcze i energię, nie zawsze udaje się je pokryć wyłącznie tradycyjnymi posiłkami. W takiej sytuacji specjaliści zalecają stosowanie wsparcia żywieniowego, np. poprzez włączenie do diety wysokoenergetycznych preparatów odżywczych. Żywienie medyczne, nazywane także interwencją żywieniową powinno być włączone do terapii równolegle z leczeniem przeciwnowotworowym – mówi dietetyk Ewa Ceborska-Scheiterbauer, z poradni dietetycznej Food & Diet.

O inicjatorze kampanii

Nutricia Medyczna jest liderem na rynku żywienia medycznego, rozwijając szeroki i wyjątkowy portfel produktów dla pacjentów ze specjalnymi potrzebami żywieniowymi. Misją firmy jest sprawienie, by żywienie medyczne było integralną częścią leczenia. Nutricia Medyczna działa zgodnie z ideą i zasadami BEST CARE, która oznacza dbałość o pacjentów oraz ich bliskich, poprzez dostarczanie im najlepszych, kompleksowych rozwiązań w zakresie specjalistycznego żywienia w chorobie. Nutricia Medyczna od lat współpracuje z lekarzami, pielęgniarkami i farmaceutami z całej Polski poznając ich potrzeby, a przede wszystkim potrzeby ich podopiecznych. Dzięki temu może na te potrzeby nieustannie odpowiadać, poprzez dostarczanie najwyższej jakości produktów i serwisu oraz szerokiego zakresu działań edukacyjnych.

Nutricia Medyczna oferuje ponad 200 najwyższej jakości produktów przeznaczonych zarówno dla dorosłych, jak i dzieci. Specjalizuje się w leczeniu żywieniowym dedykowanym różnym grupom pacjentów np. onkologicznym czy neurologicznym, posiada również bogate doświadczenie w zakresie chorób metabolicznych i rzadkich.

www.nutriciamedyczna.pl

Dodatkowych informacji udzielają: