Właściwe żywienie dzieci ma ogromną rolę dla ich rozwoju fizycznego i psychicznego. Do ukończenia przez dziecko szóstego miesiąca życia, zalecane jest karmienie dziecka wyłącznie mlekiem matki. Po ukończeniu tego okresu, należy stopniowo wprowadzać kolejne rodzaje pożywienia. Jak prawidłowo karmić dziecko, aby zapewnić mu optymalny rozwój?
Mleko matki jest najlepsze
Według stanowiska ekspertów karmienie mlekiem matki to najlepszy sposób żywienia niemowlęcia. Zalecane jest, by stanowiło ono jedyny pokarm malucha do ukończenia przez niego szóstego miesiąca życia. Po pierwszym półroczu warto kontynuować karmienie dziecka piersią, konieczne jest również stopniowe rozszerzanie diety dziecka. Mitem jest natomiast powszechne twierdzenie, że po ukończeniu przez dziecko sześciu miesięcy życia, należy bezwzględnie zaprzestać karmienia piersią – wbrew obiegowym opiniom, mleko matki nadal posiada wartości odżywcze, a budowanie bliskości z dzieckiem poprzez kontakt w czasie karmienia, sprzyja jego właściwemu rozwojowi psychicznemu. Nie niesie to ze sobą żadnych negatywnych konsekwencji również dla mamy, a wręcz przeciwnie – zmniejsza się u niej ryzyko wystąpienia raka jajnika, raka piersi czy osteoporozy. Należy jedynie zadbać o prawidłową dietę.
Mleko modyfikowane – jakie wybrać?
Po ukończeniu przez dziecko szóstego miesiąca życia, jeśli mama zdecyduje się na odstawienie dziecka od piersi, można do diety maluszka wprowadzić mleko następne, czyli mleko modyfikowane oznaczone numerem 2. Mleko modyfikowane następne zawiera białko – podstawowy budulec tkanek, którego nie może w diecie niemowlęcia zabraknąć, jednak nie powinno go być również zbyt dużo. Nadmiar białka w diecie niemowlęcia może zwiększać u niego w przyszłości ryzyko nadwagi i otyłości. Mleko następne zawiera także odpowiednią ilość żelaza – jego obecność w diecie dziecka po ukończeniu pierwszego półrocza życia jest niezbędna, gdyż nagromadzone w życiu płodowym zapasy już się wyczerpują. Jeśli będzie go w jadłospisie dziecka zbyt mało, u dziecka może pojawić się anemia. Mleko modyfikowane produkowane jest z mleka krowiego, jego skład poddawany jest jednak zmianom, aby lepiej dopasować je do potrzeb dziecka. Obniża się w nim ilość niektórych składników mineralnych, takich jak sód, potas, chlor czy fosfor i zwiększa innych – cynku, manganu, wapnia, selenu, miedzi i jodu oraz poziom witamin: A, D, E, K i C. Mleko modyfikowane wzbogacone może być także o l-karnitynę, prebiotyki, probiotyki, kwasy tłuszczowy LCPUFA czy nukleotydy. Ilość białka jest zmniejszana, a dodatkowo zmienia się jego skład, zwiększając udział białek serwatkowych. Tłuszcze nasycone zmieniane są zaś na oleje roślinne.
Gdy maluch ma specjalne potrzeby żywieniowe
Najczęściej mleko następne powstaje z mleka krowiego. Przeznaczone jest ono dla zdrowych niemowląt, które ukończyły 6. miesiąc życia. Dla dzieci, które nie są karmione mlekiem mamy, a należą do grupy ryzyka alergii pokarmowej (np. u ich rodziców lub rodzeństwa występuje alergia), przeznaczone są mleka następne typu HA. Białko, które wchodzi w ich skład zostało poddane hydrolizie, czyli pocięte na mniejsze fragmenty. Na rynku dostępne są również mleka smakowe przeznaczone dla dzieci, które ukończyły 1. lub 2. roku życia (np. waniliowe), a którym nie smakuje standardowe mleko modyfikowane. Należy pamiętać, że cyfra, którą oznaczono mieszankę, sugeruje wiek dziecka, dla jakiego jest ona przeznaczona np. „trójka” dla dzieci po 1. roku życia, „czwórka” – po 2. roku, a „piątka” – dla takich, które ukończyły 2,5 roku.
Przepisy dla dzieci – co podawać maluchowi? Zupki
Po ukończeniu przez dziecko szóstego miesiąca życia, należy do jego diety zacząć wprowadzać inne niż mleko mamy lub modyfikowane rodzaje pokarmu. By zadbać o odpowiednią podaż żelaza, warto zadbać, by były one bogate w żelazo (żółtka jaja, kaszki wzbogacane w żelazo czy przeciery warzywne z dodatkiem mięsa czy ryb). Najchętniej stosowanym przez rodziców elementem wprowadzającym dziecko w świat żywienia uzupełniającego, są zupki warzywne. Prostota ich wykonania i bogactwo składników odżywczych sprawiają, że przepisy dla dzieci dotyczą przede wszystkim właśnie różnego rodzaju zup.
Jednym z najchętniej stosowanych w praktyce przepisów dla dzieci jest chyba zupka z marchewką, ziemniakami i żółtkiem. Sześćdziesiąt gramów marchewki, tyle samo ziemniaka i należy gotować we wrzątku przez dwadzieścia minut (wcześniej oczywiście należy pokroić je na kawałki). Następnie miksujemy je na papkę z połową ugotowanego na twardo żółtka jaja kurzego. W razie potrzeby, mieszankę można zalać szklanką wody źródlanej.
Smaczną propozycją jest także zupka marchewkowo-jabłkowa. Pięćdziesiąt gramów jabłka i jedną małą marchew obieramy i kroimy. Marchew gotujemy we wrzątku dwadzieścia minut; na pięć minut przed końcem gotowania należy dodać jabłko, łyżeczkę kaszki bezglutenowej oraz łyżeczkę oliwy z oliwek (opcjonalnie, również dwadzieścia gramów mięsa z piersi kurczaka, bez tłuszczu i skóry). Ugotowaną mieszankę miksujemy na papkę; w razie potrzeby, również dodajemy szklankę wody źródlanej.
Przepisy dla dzieci – smaczne kremy warzywne
Choć zupki są najczęściej wybierane przez rodziców i opiekunów, przepisy dla dzieci oferują również mnogość innych smacznych potraw – zobacz je na stronie www.zdrowystartwprzyszlosc.pl. Jednym z przykładów są kremy warzywne, dużą popularnością cieszy się zwłaszcza krem z kalafiora i cukinii. Sześćdziesiąt gramów kalafiora i tyle samo cukinii myjemy i kroimy na kawałki. Do wrzątku wkładamy najpierw kalafior; po dziesięciu minutach dodajemy cukinię i gotujemy całość przez kolejne dziesięć minut. Pięć minut przed końcem gotowania należy dodać pół łyżeczki kaszki manny, a później – trzy łyżeczki kleiku ryżowego, łyżeczkę masła. Całość miksujemy na papkę i standardowo, jeśli zachodzi taka potrzeba, rozwadniamy szklanką wody źródlanej. Tak przygotowana smaczna potrawa, z pewnością zaspokoi zarówno apetyt dziecka, jak i jego potrzeby żywieniowe. Przepisy dla dzieci to kopalnia inspiracji: warto zajrzeć do dedykowanych maluchom książek kucharskich, by poznać sposoby na urozmaicenie pierwszych dziecięcych posiłków.
Źródła:
- https://www.zdrowystartwprzyszlosc.pl/odstawianie-dziecka-od-karmienia-piersia-jaki-i-kiedy (info od producenta);
- http://www.poradnikzdrowie.pl/zywienie/zasady-zywienia/zywienie-niemowlat-i-malych-dzieci_33792.html ; –
- http://dzidziusiowo.pl/niemowlak/zywienie/2531-dania-dla-niemowlat-po-6-miesiacu-zycia-przepisy ; –
- http://www.edziecko.pl/pierwszy_rok/1,79403,7911321,Mleko_modyfikowane___ktore_jest_najlepsze_dla_twojego.html ;
- http://www.edziecko.pl/pierwszy_rok/1,79402,15408025,Zmiana_mleka_na_nastepne.html ;
- Borszewska-Kormacka, M., Joanna Rachtan-Janicka, and Aleksandra Wesołowska. „Stanowisko grupy ekspertów w sprawie zaleceń żywieniowych dla kobiet w okresie laktacji.” Stand Med Pediatr 10 (2013): 265-279. (http://www.kobiety.med.pl/cnol/images/cnol/Publikacje/stanowisko_Standardy_Medyczne_3_2013.pdf)
