Trądzik to jedna z najczęstszych przewlekłych chorób skóry, dotycząca głównie dzieci i młodzież. Zaniedbany problem i brak skutecznego leczenia powoduje wystąpienie potencjalnych następstw trądziku: blizn, przebarwień oraz obniżonej samooceny.
Czym jest trądzik?
Typowe zmiany trądzikowe dotyczą gruczołów łojowych, które produkują zbyt dużo łoju, kolonizacji bakterii Cutibacterium acnes, nieprawidłowego złuszczania się naskórka oraz stanu zapalnego. Na wystąpienie trądziku mają też wpływ używki (papierosy), stres, dieta bogata w przetwory mleczne i produkty o wysokim indeksie glikemicznym.
Na podstawie liczby zmian oraz ich nasilenia wyróżniamy trądzik łagodny, umiarkowany i ciężki.
Leczenie trądziku to zazwyczaj długi proces, który wiąże się z testowaniem różnych grup leków. Zaczyna się od najłagodniejszych metod i w razie ich nieskuteczności zmienia się je na bardziej zdecydowane leczenie. W tym procesie należy mieć zaufanego lekarza dermatologa, który spojrzy na nasz problem całościowo i wykluczy także inne przyczyny trądziku (np. endokrynologiczne, ginekologiczne) tak jak w Przychodni DP MED (https://dpmed.pl/).
Jak leczyć trądzik?
Sposób leczenia wybieramy w zależności od nasilenia choroby. Dostępnych jest wiele preparatów, z których każdy działa na inny, określony aspekt choroby. Część leków można dostać bez recepty. Wśród metod miejscowych mamy do dyspozycji kremy, maści, żele oraz płyny.
Nadtlenek benzoilu – działa przeciwzaskórnikowo, przeciwzapalnie i bakteriobójczo. W zależności od stężenia można go dostać bez i z receptą. Zmniejsza liczbę zmian trądzikowych w ciągu kilku dni od rozpoczęcia terapii. Może wywołać świąd, pieczenie, odbarwienie włosów i odzieży.
Retinoidy – to pochodne witaminy A, stosowane miejscowo, na skórę. Wskazane w każdym stopniu zaawansowania trądziku oraz w leczeniu podtrzymującym. Zapobiegają powstaniu zaskórników i redukują stan zapalny. W Polsce dostępnymi preparatami są: adapalen, izotretynoina lub retinol.
Antybiotyki miejscowe i ogólnoustrojowe – mogą być stosowane maksymalnie do 12 tygodni. Nie zaleca się ich samodzielnego używania, należy je stosować w skojarzeniu z nadtlenkiem benzoilu i/lub retinoidami. Najczęściej stosuje się 1% klindamycynę lub 2% erytromycynę zawsze w skojarzeniu z innym preparatem! W zależności od stężenia antybiotyki hamują rozwój bakterii lub je zabijają.
Kwas azaleinowy – dostępny bez recepty. To alternatywna metoda leczenia, może być stosowany w połączeniu z innymi preparatami lub samodzielnie. Jest bezpieczny dla kobiet w ciąży. Może wywołać suchość, świąd i pieczenie.
Metody fizyczne: laser, fototerapia, peelingi chemiczne – obecne dane wskazują, że takie postępowanie może mieć działanie wspomagające oraz pomaga zredukować blizny po trądziku. Jednak samodzielnie takie leczenie nie zniweluje problemu trądziku.
Metody alternatywne: oczyszczony jad pszczeli, dieta o niskim indeksie glikemicznym, olejek z drzewa herbacianego – można wypróbować takie metody jako działanie dodatkowe. Wielu osobom szczególnie pomaga dieta z ograniczeniem cukru i przetworów mlecznych.
Bibliografia:
[1] – Oge L., Broussard A., Marshall M., Acne vulgaris: diagnosis and treatment. American Family Physician, 2019; 100 (8): 474-484
[2] – Sieg O., Trądzik pospolity – rozpoznanie i leczenie, Medycyna Praktyczna Lekarz rodzinny, 2021; 1(243)
