Najkorzystniejszym wariantem dla dziecka jest ciągła obecność mamy – a najlepiej: obojga rodziców – w każdym momencie jego życia. Niestety, wiele czynników, głównie konieczność pracy zawodowej, wpływa na fakt, że nie zawsze jest to możliwe. Jeśli dziecko nie może pójść do przedszkola lub żłobka, pozostaje poprosić o pomoc rodzinę albo zatrudnić wykwalifikowaną opiekunkę.
Praca opiekunki dzieci wydaje się prosta, przyjemna, wręcz banalna. Nic bardziej mylnego! Jest to niezwykle odpowiedzialne zajęcie, które wymaga określonych predyspozycji psychofizycznych. Niania ponosi pełną odpowiedzialność za dziecko, którym się opiekuje. Dzieci potrzebują wsparcia w wielu sytuacjach i zaspokajania bieżących potrzeb. Nieprzewidywalność ich zachowań dzieci i słabo wykształcony jeszcze instynkt samozachowawczy sprawiają, że prawidłowa opieka jest naprawdę dużym wyzwaniem. Nie sprowadza się ona przecież jedynie do pilnowania, aby dziecko nie zrobiło sobie krzywdy. Dorosły musi umieć przewidywać działania dziecka, odczytywać jego potrzeby, zapobiegać lękom i przeciwdziałać niebezpiecznym sytuacjom. Dziecko musi czuć się w jego obecności bezpiecznie i komfortowo.
Nikt nie zna lepiej trudów opieki nad dzieckiem niż sami rodzice. Nic dziwnego zatem, że opcja zatrudnienia niani może budzić niepokój. W końcu chodzi o przekazanie opieki nad własnym dzieckiem osobie, której jeszcze nie znamy, a jedynie z dostarczonych dokumentów możemy dowiedzieć się czegoś na temat jej kompetencji.
W poszukiwaniu dobrej niani czasami najprostsze sposoby są najbardziej efektywne. Niekiedy wystarczy zapytać rodzinę lub przyjaciół, czy znają osobę godną polecenia. Jest to rozwiązanie w wielu wypadkach mniej stresujące dla samych rodziców, pod warunkiem, że cenimy zdanie osoby polecającej. Niektórzy młodzi rodzice zamieszczają takie pytania skierowane do swoich znajomych na portalach społecznościowych – może być to skuteczna metoda.
Jeśli znajomi lub rodzina nie są w stanie nam rekomendować opiekunki do dziecka, można zgłosić się do wykwalifikowanych pośredników. W Trójmieście działa kilkanaście tego typu firm. Co ważne, istnieje opcja zatrudnienia opiekunki na krótki czas, na przykład z powodu wyjazdu, niekoniecznie na pełny etat. W firmach pośredniczących w poszukiwaniu niani można skorzystać z bazy opiekunek lub podać własne oczekiwania. Korzystanie z pomocy pośredników może być droższe niż w przypadku zatrudnienia bezpośredniego. Warto jednak pamiętać, że w agencjach zwraca się uwagę na wysoki poziom świadczonych usług w tym zakresie. Raczej możemy mieć pewność, że do pracy tam nie trafiają osoby przypadkowe, bez odpowiedniego doświadczenia czy referencji. W przypadku agencji pośrednictwa często można też skorzystać z usług niani na próbę, co oczywiście jest utrudnione w innych sytuacjach.
Wiele osób w poszukiwaniu opiekunki dla dzieci pomija usługi pośredników i działa na własną rękę, co może być nieco ryzykowne, choć korzystniejsze cenowo. W lokalnej prasie – tradycyjnej i internetowej – można znaleźć wiele ogłoszeń tego typu. Można również zamieścić własne ogłoszenie o poszukiwaniu niani i liczyć na odzew. Swoje usługi oferują zarówno profesjonalne, wykwalifikowane, doświadczone nianie, jak i młode osoby bez praktyki, na przykład studentki, które mają trochę wolnego czasu i szukają dodatkowego zarobku. Czy brak doświadczenia dyskredytuje kandydatkę na opiekunkę? Niekoniecznie, choć na pewno należy szczerze porozmawiać z taką osobą oraz poznać jej styl bycia i pracy (np. zapytać, co jest jej priorytetem w pracy? W jaki sposób radzi sobie z kryzysowymi sytuacjami? Czy dobrze panuje nad stresem?). Warto ją uczulić na kwestie odpowiedzialności i bezpieczeństwa. Może się okazać, że młoda, energiczna niania ma lepsze podejście do dziecka niż doświadczona opiekunka, która posługuje się utartymi schematami, nie zawsze odpowiednio dobranymi.
Jeśli wierzyć stereotypom, młoda osoba prawie zawsze niepoważnie traktuje swoje obowiązki i jest lekkomyślna; to jednak tylko obiegowa, często krzywdząca opinia. Nie można w ten sposób oceniać ludzi, których po prostu nie znamy. Zdarzają się przecież odwrotne, niechlubne przykłady – nagłaśniane przez media – doświadczonych opiekunek, cieszących się świetną opinią i referencjami, które dopuściły się poważnych zaniedbań, a nawet przemocy wobec dzieci. Samo doświadczenie i pozytywne opinie mogą również być niewystarczające…
Korzystanie z pomocy pośredników lub zaufanych znajomych bywa więc bezpieczniejsze niż samodzielne poszukiwanie opiekunki. Najważniejszym kryterium wyboru odpowiedniej osoby nie powinna być jedynie cena świadczonych usług. Wiadomo, że na ten aspekt zwraca uwagę wielu rodziców. Kluczową kwestią jest przecież zapewnienie poczucia bezpieczeństwa naszemu dziecku. Aby ocenić słuszność dokonanego wyboru, należy dyskretnie, ale uważnie obserwować zarówno samą opiekunkę, jak i dziecko. Jeśli lubi ono przebywać z nianią, a nawet cieszy się ze wspólnie spędzonych chwil, można to przyjąć za dobry znak. Oczywiście dziecko nie jest w stanie wychwycić wszelkich negatywnych zachowań swojej opiekunki, niemniej płaszczyzna porozumienia jest bardzo istotna.
Nie istnieje żadna reguła w zakresie wyboru opiekunki dla dziecka. Referencje i doświadczenie mogą być pomocne, ale niekoniecznie gwarantują optymalną pracę. Z kolei brak praktyki nie musi przekreślać umiejętności kandydatki na nianię. Po pierwsze, wybór musi być przemyślany, poparty zdrowym rozsądkiem i ograniczonym zaufaniem; po drugie, dobrze jest zasięgnąć w tej kwestii opinii innych osób, które korzystały z takich usług; po trzecie, nie warto oszczędzać na dobrej niani. W końcu inwestujemy w przyszłość i bezpieczeństwo własnych dzieci.