Śmierć bliskiej osoby zawsze jest sytuacją, z którą ciężko się pogodzić. Oprócz oczywistego ciężaru psychologicznego, z którym musi poradzić sobie rodzina, trzeba spełnić wiele formalności dotyczących pochówku. Jak należy postępować w sytuacji śmierci? O czym nie można zapomnieć?
Pierwszym działaniem, które należy podjąć w przypadku stwierdzenia śmierci, jest powiadomienie lekarza, który musi wystawić kartę zgonu. Jeśli zmarła osoba przebywa w szpitalu, obowiązek taki spoczywa na ordynatorze oddziału. Jeżeli śmierć nastąpiła w domu, trzeba wezwać ekipę pogotowia ratunkowego, dzwoniąc pod numer alarmowy 999 lub 112, wyraźnie zgłaszając powód wezwania. Lekarz rodzinny lub dyżurny po stwierdzeniu zgonu wystawi konieczny dokument. Niekiedy może jeszcze wykonać podstawowe badania w celu potwierdzenia ustania funkcji życiowych, w zależności od wcześniejszego stanu osoby zmarłej. W przypadku osób chorych terminalnie na ogół odstępuje się od takich czynności. Karta zgonu jest niezbędna w celu transportu ciała – bez uzyskania tego dokumentu nie można zawiadamiać firmy pogrzebowej o konieczności przewiezienia zwłok.
*
Po uzyskaniu karty zgonu należy skontaktować się z wybranym zakładem pogrzebowym. Niemal wszelkie tego typu firmy działają całodobowo, przez wszystkie dni w roku. Odpowiednie numery telefonów można znaleźć w lokalnej prasie lub na stronach internetowych. Pracownicy firmy pogrzebowej zajmują się transportem ciała do kostnicy bądź innego miejsca, w którym zwłoki będą przechowane do czasu pogrzebu, z zachowaniem odpowiedniej godności i zasad sanitarnych. Obecnie nie trzeba już samodzielnie dokonywać przykrej czynności ubierania osoby zmarłej. Wystarczy przekazać wybraną odzież i obuwie firmie pogrzebowej. Kompletnym przygotowaniem ciała do ceremonii pogrzebu zajmują się już pracownicy zakładów pogrzebowych, chyba że rodzina zmarłego ma inne życzenie.
*
Kolejnym krokiem jest wizyta w Urzędzie Stanu Cywilnego, właściwym ostatniemu miejscu zamieszkania zmarłego. Zgłoszenia należy dokonać przed upływem trzech dni od śmierci. Wyjątkiem są przypadki zgonów wskutek chorób zakaźnych, gdzie trzeba dotrzymać terminu 24 godzin. Należy zabrać ze sobą kartę zgonu wystawioną wcześniej przez lekarza oraz dowód osobisty osoby zmarłej. Na ich podstawie urzędnicy wystawiają akt zgonu. W przypadku śmierci dziecka potrzebny będzie skrócony odpis aktu urodzenia.
Warto pamiętać, że wiele firm pogrzebowych oferuje pomoc w załatwianiu spraw związanych z uzyskaniem aktu zgonu. W niektórych przypadkach wystarczy przekazać im tylko niezbędne dokumenty. Warto o to zapytać, oszczędzając sobie uciążliwych formalności.
*
Aby uzyskać zasiłek pogrzebowy, należy się zgłosić do właściwego oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Jest to świadczenie, które przysługuje osobie ponoszącej koszty pochówku. Oddział ZUS wypłaci świadczenie, jeśli osoba zmarła była ubezpieczona, pobierała emeryturę lub rentę (albo spełniała warunki do ich przyznania) bądź korzystała z innych świadczeń (zasiłek chorobowy, rehabilitacyjny, macierzyński).
Również i w tym przypadku warto zdać się na pomoc i doświadczenie zakładów pogrzebowych, które załatwiają formalności związane z uzyskaniem zasiłku pogrzebowego. W tym celu konieczne będzie dostarczenie do wybranej firmy karty zgonu, dowodu osobistego zmarłej osoby oraz zaświadczenia z zakładu pracy lub ostatniego odcinka renty bądź emerytury.
*
Ostatnim etapem przygotowań do pochówku jest wizyta w zakładzie pogrzebowym, w celu omówienia szczegółów dotyczących uroczystości. Na tym etapie ustala się już konkretne daty pogrzebu lub kremacji, wybiera się rodzaj trumny, miejsce ceremonii i jej charakter (religijny bądź świecki). Jeśli dysponujemy wykupionym miejscem na określonym cmentarzu, trzeba zgłosić ten fakt. Firmy świadczące usługi pogrzebowe z reguły są bardzo elastyczne, jeśli chodzi o realizację dodatkowych usług. Mogą zająć się również załatwieniem wielu formalności.
Choć jest to przykry i uciążliwy obowiązek, należy powiadomić o pogrzebie członków rodziny i przyjaciół zmarłego. Może w tym pomóc wykupienie nekrologów w gazetach lub na stronach internetowych. Warto również pamiętać o uszanowaniu jego woli odnośnie do rodzaju ceremonii pogrzebowej lub obecności osób na pogrzebie. Jeśli spodziewamy się dużej liczby żałobników, zwłaszcza z innych miast, warto pomyśleć o zorganizowaniu stypy. W przypadku konieczności przejazdu na oddalony cmentarz, warto zapewnić zorganizowany transport, na przykład wynajmując autobus.
