Nagłe pogorszenie samopoczucia, problemy z sercem i bóle stawów – borelioza to choroba, która jest przenoszona przez kleszcze. Choć wyleczenie schorzenia jest możliwe, to niesie ono za sobą różne konsekwencje zdrowotne. Oto kilka informacji o boreliozie i kleszczach, a także najpowszechniejsze mity związane z tą powszechną chorobą.
Borelioza – co to jest?
Borelioza (a właściwie borelioza z Lyme), nazywana też krętkowicą kleszczową, to odzwierzęca choroba wieloukładowa. Wywoływana jest przez krętki z rodzaju Borrelia burgdorferi, które przenoszone są przez kilkudziesięciocentymetrowe pajęczaki – kleszcze z rodzaju Ixodes. Do zakażenia dochodzi w wyniku pokłucia przez zarażonego owada.
- Objawy boreliozy – rumień wędrujący, problemy z sercem i bóle stawów
Objawy boreliozy mogą być zróżnicowane. Właśnie przez to nierzadko jest mylona z innymi powszechnie występującymi chorobami. Do najczęstszych symptomów wczesnego i późnego zarażenia bakterią Borrelia burgdorferi należą:
- rumień wędrujący przybierający formę owalnej plamy lub pierścienia o czerwonym zabarwieniu;
- zawroty i bóle głowy przy ogólnym osłabieniu organizmu;
- problemy z sercem, a także rozwój przewlekłego zapalenia stawów;
- porażenie nerwu twarzowego.
Do innych objawów boreliozy można także zaliczyć pogorszenie pamięci, zaburzenia snu oraz gorączkę.
Testy na boreliozę – jak przebiega diagnostyka choroby?
Zarażenie boreliozą diagnozowane jest poprzez obserwację objawów klinicznych oraz na podstawie wyników badań serologicznych, wykonanych pod kątem przeciwciał wobec bakterii rodzaju Borrelia.
W przypadku podejrzenia przetrwałej lub rozsianej boreliozy przy niepewnym rozpoznaniu schorzenia, nawrotu choroby oraz chęci monitorowania skuteczności leczenia dolegliwości, zaleca się wykonanie m.in. testu LTT Borelioza. Z uwagi na stabilność materiału poddawanego analizie, badanie LTT wykonuje się przeważnie w wybrane dni pracy laboratoriów medycznych. Musi być ono przeprowadzane na 4-6 tygodni od zakończenia przyjmowania antybiotyków. Więcej informacji o teście na boreliozę LTT można znaleźć na: https://www.synevo.pl/borrelia-ltt/
Fakty i mity o boreliozie oraz kleszczach
W internecie można znaleźć wiele informacji na temat boreliozy i kleszczy. Oto najpowszechniejsze fakty i mity o chorobie wywoływanej przez Borrelia burgdorferi oraz o niewielkich pajęczakach, które ją przenoszą.
- Mit: Boreliozy nie da się wyleczyć
To nieprawda – pacjentom ze zdiagnozowaną boreliozą podaje się antybiotyki. Warto jednak pamiętać, że zabicie bakterii nie oznacza szybkiego powrotu do zdrowia. Faktem jest, że ze skutkami boreliozy chorzy borykają się jeszcze kilka tygodni po zakończonej antybiotykoterapii. Przez to, że krętkowica kleszczowa atakuje różne organy, niektórzy zarażeni wymagają długotrwałego leczenia, a nawet rehabilitacji. Wśród najczęstszych powikłań można wymienić bóle głowy, senność, zaburzenia poznawcze, ból mięśniowo-szkieletowy.
Sposób leczenia uzależniony jest przede wszystkim od stadium rozwoju choroby, a także ogólnego stanu zdrowia pacjenta.
- Mit: osoby z grupą krwi B, AB i 0 nie muszą zabezpieczać się przed ugryzieniem kleszczy
To także mit – każda osoba, która planuje wypoczynek świeżym powietrzu powinna właściwie osłaniać skórę. Choć kleszcze najczęściej przyciąga grupa krwi A1, to na zabezpieczenie powinni zdecydować się wszyscy amatorzy wycieczek w plener. Wybierając się na przejażdżkę rowerową do lasu lub idąc na spacer po łące, warto ubrać się w długie jasne spodnie, zakryte buty lub kalosze.
- Fakt: kleszcze przyciąga zapach perfum
Osoby, które chcą zmniejszyć ryzyko zachorowania na boreliozę, powinny zrezygnować z używania perfum przed wyjściem z domu. Zarówno kwiatowe zapachy, jak i mocniejsze wody toaletowe wabią kleszcze, także te będące nosicielami Borrelia burgdorferi. Natomiast nie warto zapominać o stosowaniu różnych preparatów odstraszających insekty.
- Fakt: sezon żerowania kleszczy się przedłuża
Zachodzące zmiany klimatyczne sprawiają, że kleszcze mogą atakować od pierwszych dni przedwiośnia aż do połowy grudnia. To oznacza, że praktycznie przez cały rok należy zabezpieczać skórę przed tymi niewielkimi pajęczakami i tym samym – zarażeniem boreliozą.
- Mit: człowiek czuje, gdy kleszcz wszczepia się w skórę i zaraża się boreliozą
To nieprawda, że można poczuć wgryzanie się kleszcza w organizm człowieka. Właśnie ze względu na to po powrocie z wypoczynku na świeżym powietrzu należy obejrzeć całe ciało w poszukiwaniu małego, nieproszonego gościa. Kleszcze atakują najczęściej zagłębienia pod kolanami, za uszami, wokół brzucha i piesi oraz w pachwinach.
Borelioza to choroba, która zagraża zarówno dzieciom, jak i dorosłym. Dlatego osoby planujące wypoczynek na łonie natury powinny pamiętać o dokładnym przeglądaniu skóry, a w razie wystąpienia jakichkolwiek niepokojących objawów – zgłosić się do lekarza specjalisty.
Bibliografia:
- https://www.synevo.pl/borelioza-lyme-choroba-wciaz-tajemnicza/ (dostęp: 02.06.2023);
- https://www.mp.pl/pacjent/choroby-zakazne/choroby/zakazenia-bakteryjne/158905,borelioza-zlyme (dostęp: 02.06.2023);
- https://www.kleszcze.info.pl/borelioza (dostęp: 02.06.2023);
- https://www.kleszcze.info.pl/jak-sie-chronic (dostęp: 02.06.2023);
- https://zdrowie.pap.pl/wywiady/srodowisko/borelioza-fakty-i-mity (dostęp: 02.06.2023);
- https://www.poradnikzdrowie.pl/zdrowie/choroby-pasozytnicze/jaka-grupe-krwi-najbardziej-lubia-kleszcze-naukowcy-znaja-odpowiedz-aa-nywd-cDKv-Zrks.html (dostęp: 06.06.2023).
1 https://www.poradnikzdrowie.pl/zdrowie/choroby-pasozytnicze/jaka-grupe-krwi-najbardziej-lubia-kleszcze-naukowcy-znaja-odpowiedz-aa-nywd-cDKv-Zrks.html
