W ostatnich latach coraz częściej możemy spotkać w internecie oferty odsprzedaży używanych programów komputerowych. Pojawiają się one w dwóch konfiguracjach: pierwsza dotyczy odsprzedaży programu zakupionego na oryginalnym nośniku CD/DVD, druga z kolei – programów kupionych w wersji, która była pobierana poprzez internet, bezpośrednio ze strony producenta.
Ceny sprzedaży tego rodzaju programów zwykle bywają atrakcyjne. W tych okolicznościach rodzi się pytanie, czy kupno używanego programu komputerowego jest legalne i bezpieczne.
Okazuje się, że tego rodzaju zakup może być rzeczywiście nie tylko korzystny finansowo, ale również nie nieść za sobą negatywnych konsekwencji prawnych. Wynika to z faktu, że dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/24/WE z dnia 23 kwietnia 2009 r. w sprawie ochrony prawnej programów komputerowych przewiduje tzw. „wyczerpanie prawa do rozpowszechniania egzemplarza programu komputerowego”. Mówiąc wprost i trochę upraszając powyższe zawiłe sformułowanie, po pierwszej sprzedaży egzemplarza programu komputerowego jego twórca traci prawo do decydowania o tym, czy taki egzemplarz będzie dalej odsprzedawany przez nabywcę oraz nie jest uprawniony do żądania wynagrodzenia związanego z taką odsprzedażą. Przez pewien czas wątpliwości budziła możliwość odsprzedawania programów komputerowych, które nie były zakupione na nośniku, takim jak płyta CD/DVD, lecz pobieranie bezpośrednio ze stron internetowych. Wydaje się, że wątpliwości te rozwiał Trybunał Sprawiedliwości, który w wyroku z dnia 3 lipca 2012 r. w sprawie C-128/11 doszedł do wniosku, że opisane powyżej „wyczerpanie prawa” odnosić się powinno również do programów komputerowych pobieranych bezpośrednio z internetu.
By jednak zakup był bezpieczny, przed jego dokonaniem konieczne należałoby:
-
upewnić się, czy egzemplarz pierwotny rzeczywiście był kupiony w Unii Europejskiej – opisana wyżej zasada „wyczerpania prawa” obejmuje tylko produkty kupione przez pierwszego nabywcę w UE;
-
zapoznać się z pierwotną licencją, którą powinien dysponować sprzedawca – trzeba pamiętać o tym, że sprzedawca nie ma prawa do dzielenia licencji. Oznacza to, że jeżeli sprzedawca kupił licencje np. na trzy stanowiska komputerowe, może ją sprzedać kolejnej osobie tylko w całości, tj. jako licencję na owe trzy stanowiska, nie zaś trzem różnym użytkownikom po jednej sztuce;
-
zdecydowanie wskazane jest upewnienie się w pierwotnej licencji, jaki był jej zakres – czy była to wersja do komercyjnego, czy też domowego użytku. Jeżeli okaże się, że oferowana wersja była przeznaczona do użytku domowego, sprzedawca nie ma prawa sprzedawać jej jako produkt do użytku komercyjnego.
Przy zachowaniu powyższych reguł ostrożności, zakup używanego programu nie musi nieść za sobą ryzyka roszczeń ze strony jego producenta czy autora i może być korzystną alternatywą dla zakupu nowego, najbardziej aktualnego oprogramowania.
Tekst: Anna Augustyniak
