Już od czasów starożytnych ludzie zwracali uwagę na składniki diety. Pochodzące z tamtego okresu powiedzenie „jesteś tym, co jesz” stało się bardzo wymowne i nadal jest aktualne. Świadome odżywianie jest kluczowe w zachowaniu równowagi fizjologicznej i powinno stanowić jeden z celów na co dzień. W jego osiągnięciu pomocna jest psychodietetyka.
Czym jest psychodietetyka?
Psychodietetyka, jak sama nazwa wskazuje, łączy w sobie elementy dietetyki i psychologii. To obszar wiedzy, który pomaga zdiagnozować przyczyny zaburzeń w zakresie odżywiania – zarówno z uwzględnieniem typowych (i nieświadomych) błędów żywieniowych, jak i niewłaściwych nawyków, które celowo są powielane, mimo powszechnej świadomości ich szkodliwości (np. nadmierne spożywanie słodyczy czy tłuszczów).
U podstaw psychodietetyki leży przekonanie, że dieta powinna być trwałym elementem naszego życia, a nie jedynie chwilowym sposobem redukcji zbędnych kilogramów. Przywracanie właściwej równowagi żywieniowej może być długotrwałym procesem, zwłaszcza jeśli zaniedbania w tym zakresie są długoletnie. Celem psychodietetyka jest przekonanie pacjenta, że stosując optymalną dietę niczego nie traci – wprost przeciwnie: może wiele zyskać.
Czy istnieje uniwersalny model psychodietetyki?
Jak wiadomo, każdy człowiek ma zindywidualizowane potrzeby fizjologiczne i psychologiczne, dlatego trudno znaleźć jeden uniwersalny model postępowania w przypadku doboru diety, a w szerszym zakresie – zmiany stylu życia. Niemniej pewne założenia psychodietetyki są niezmienne dla każdej osoby. Można do nich zaliczyć:
- trwałe utrzymywanie optymalnych nawyków żywieniowych i aktywności fizycznej;
- cierpliwość w realizowaniu założonych celów;
- pracę nad własną motywacją do pozytywnych zmian;
- zdiagnozowanie przyczyn problemu.
W każdym przypadku kluczowe jest uwzględnianie indywidualnego rytmu organizmu, aby osiągnąć równowagę między zrównoważoną dietą a sferą psychologiczną. Oprócz celów typowo dietetycznych, bardzo istotne jest uzyskanie dobrego samopoczucia, które będzie pochodną odżywiania.
Przede wszystkim świadomość
Najważniejszym celem oddziaływania psychodietetyki jest osiągnięcie przemiany świadomości pacjenta. Powinien on mieć przekonanie, że w pełni sprawuje kontrolę nad swoim ciałem, w tym również nad przyzwyczajeniami dietetycznymi. Tymczasem często problemy z odżywianiem wynikają z przeświadczenia, że nie możemy zapanować nad nawykami, które wpływają na naszą dietę. Wedle założeń psychodietetyki powinniśmy nauczyć się odczytywać sygnały wysyłane przez organizm, również te niekorzystne – wywołane nieprawidłowym odżywianiem. To droga do osiągnięcia wewnętrznej harmonii między ciałem a umysłem.
Radykalna dieta – nie zawsze najlepsze rozwiązanie
Skoro dieta ma być trwałą częścią życia, a nie tylko chwilowym odejściem od utartego trybu odżywiania, niekoniecznie musi przypominać katorgę. Ważne jest odnalezienie zbilansowanego sposobu żywienia, który będzie zapewniał wiele satysfakcji, a zarazem – odpowiednią liczbę kalorii do normalnego funkcjonowania. Psychodietetycy przekonują, że jest to możliwe. Warto pamiętać, że psychodietetyka to spojrzenie z dystansu na nasze problemy z odżywianiem. Czasami pomoc specjalisty może się okazać w tym względzie naprawdę nieoceniona.
