Okres dzieciństwa i dorastania to kluczowe dla przyszłości człowieka fazy rozwojowe. To właśnie w tym czasie oprócz rozwijania się fizycznie i obserwowalnych zmian ciała, dochodzi równocześnie do dynamicznych zmian rozwojowych w zakresie psychiki jednostki. Zmiany te zachodzą w obrębie rozwoju funkcji poznawczych takich jak pamięć, uwaga, koncentracja, nauki poszerzania swej autonomii, przestrzegania zasad współżycia społecznego oraz postrzegania relacji na podstawie obserwacji postaci kluczowych – czyli mamy i taty, obecności innych osób znaczących np. babci i dziadka, jakości relacji rówieśniczych.
Nie dziwi więc fakt, że uwikłanie w toksyczne relacje, wadliwe postawy rodzicielskie, braki wiedzy w zakresie wychowywania dzieci, nieobecność jednego lub obojga rodziców oraz wszelkie używki przez nich stosowane mogą odbić się piętnem na psychice człowieka i wygenerować konieczność interwencji w postaci pomocy psychiatrycznej.
Syndrom DDA – czym jest?
Rozwinięciem skrótu syndrom DDA jest syndrom Dorosłego Dziecka Alkoholika, rozumiany jako zestaw niefunkcjonalnych schematów wyniesionych z domu, gdzie jeden lub oboje rodziców borykali się z tym uzależnieniem. Dziecko, starając się niejako przetrwać w środowisku trudnym, przy braku wsparcia rodzicielskiego, obserwując nieprzystosowawcze i patologiczne zachowania opiekunów i niejednokrotnie doświadczając przemocy psychicznej i/lub fizycznej, wypracowuje metody zaradcze – specyficzne mechanizmy psycho-emocjonalne umożliwiające mu życie i przetrwanie. W efekcie wychowania w tak trudnych warunkach może rozwinąć się syndrom DDA. W takiej sytuacji mamy do czynienia z wieloaspektowymi trudnościami dotykającymi te osoby, są nimi:
- brak umiejętności nawiązywania trwałych i satysfakcjonujących relacji partnerskich;
- trwała obawa o zatracenie własnej tożsamości, swojego „Ja” w bliskich związkach;
- lęk przed utratą bliskich relacji;
- zatajanie własnych uczuć i przeżyć wewnętrznych;
- duża podatność na zranienia;
- lęk przed wystąpieniem sytuacji trudnych, konfliktowych;
- trudności w stawianiu granic między zachowaniami zdrowymi a patologicznymi;
- doszukiwanie się trudności przy jednoczesnym ignorowaniu pozytywnych aspektów życia;
- tłumienie przyjemnych emocji – problem z odczuwaniem zadowolenia, radości, euforii;
- poczucie bycia innym, wyalienowanym, wyizolowanym od społeczeństwa;
- stałe poczucie osamotnienia;
- obawa przed utratą kontroli;
- nadmierne poczucie lojalności wobec innych;
- pojawianie się tendencji do kłamania bez wyraźnego powodu, nawet w sytuacji gdy prawda jest korzystniejsza.
Powyższe tendencje, błędne przeświadczenia i ograniczona emocjonalność mogą generować wiele trudności w dorosłym życiu – zarówno tym zawodowym jak i prywatnym oraz być dużą przeszkodą w osiąganiu pełni potencjału jednostki, stąd bardzo ważnym jest, by odpowiedzieć sobie na pytanie, jak pozbyć się syndromu DDA.
Jak leczyć syndrom DDA?
Odpowiedzią na pytanie jak leczyć syndrom DDA jest kompleksowa pomoc psychiatryczna oraz psychoterapeutyczna. W przypadku pojawiania się nadmiernego lęku, który to może rozwinąć się nawet w doświadczanie ataków paniki, nieodzowne będzie wsparcie psychofarmakologiczne, poczynając od leków na uspokojenia poprzez leki stosowane w terapii depresji. Taka pomoc psychiatryczna jest w stanie zniwelować psychiczne objawy doświadczanego syndromu DDA oraz pomóc przy równoczesnym występowaniu problemów psychosomatycznych takich jak napięciowe bóle głowy, nadmierny lęk i nieprzyjemne objawy ze strony układu pokarmowego. Jest to stawianiem fundamentu pod rozpoczęcie pracy psychoterapeutycznej.
Współpraca z psychoterapeutą ma za zadanie nawiązanie bezpiecznej, satysfakcjonującej relacji z pacjentem w atmosferze szczerości, otwartości, przy zachowaniu obowiązującej tajemnicy. Pacjent ma możliwość przepracowania traum i trudnych wydarzeń z okresu dzieciństwa i dorastania, które przełożą się na lepsze funkcjonowanie jednostki obecnie. Gabinet psychoterapeuty jest miejscem, gdzie pacjent zgłębi wiedzę o swoich emocjach, nauczy się, skąd biorą się jego nieprzystosowawcze zachowania i przekonania oraz jak się z nimi uporać na rzecz pełniejszego życia.
Sięgnięcie po pomoc psychiatryczną i terapeutyczną w syndromie DDA jest najlepszą odpowiedzią na pytanie jak leczyć DDA, oraz aktem odwagi, brania odpowiedzialności za własne życie i zdrowie.
