Ból po stracie bliskiej osoby potrafi być olbrzymi. Niekiedy trudno znaleźć w sobie siłę do dalszego działania. Konfrontacja ze śmiercią – bez względu na to, czy była nagła, czy nastąpiła np. w wyniku długotrwałej choroby – niesie ze sobą sporo gwałtownych emocji. Istnieją jednak sposoby na to, by z czasem uporać się z nimi i wrócić na jaśniejszą stronę życia.
Jak poradzić sobie ze stratą bliskiej osoby? Jak wspierać innych w tym procesie? Nieco wskazówek przekazujemy w dzisiejszym tekście.
Różne oblicza żałoby
Każdy przechodzi ją inaczej – żałoba to proces bardzo indywidualny, jej podstawę stanowią jednak silne emocje, jak tęsknota, lęk, smutek, żal czy gniew. U każdego może przebiegać nieco inaczej. Dotyczy to również wymienianych przez psychologów faz żałoby, do których zalicza się: zaprzeczenie, gniew, targowanie się, depresja, akceptacja. Zdarza się, że faktycznie się one pojawiają, choć nie jest to stała zasada – niekiedy przebiegają nieliniowo, nakładają się na siebie lub nawet występuje tylko część z nich. Żałoba bywa bowiem bardzo zróżnicowana – wiąże się z formą relacji między obiema osobami oraz indywidualnymi zachowaniami.
Jak radzić sobie ze stratą?
Istnieje wiele sposobów na przejście przez żałobę. Zazwyczaj wymaga ona czasu oraz dania sobie prawa do odczuwania tych wszystkich silnych emocji. Podstawą powinno być codzienne dbanie o siebie – znajdowanie siły do wstania z łóżka i zajęcia się podstawowymi zadaniami. Pomocne potrafi okazać się znalezienie aktywności, jak sport, sztuka czy medytacja. Małe cele potrafią także pomóc w stopniowym nadawaniu sensu codzienności bez bliskiej osoby.
W procesie powracania do sił po stracie olbrzymią rolę odgrywa obecność bliskich, którzy wspierają na każdym etapie – poprzez „bycie obok”, rozmowę, przytulenie czy wysłuchanie. To właśnie rodzina i przyjaciele zazwyczaj fizycznie pomaga w realizacji podstawowych czynności w pierwszych dniach i tygodniach po stracie – wspiera w organizacji ostatniego pożegnania, kontaktuje się ze specjalistami z zakładu pogrzebowego, jak: DomPogrzebowyLomianki, ułatwia wykonywanie innych obowiązków.
Zdarza się, że samopomoc i wsparcie bliskich to za mało, by uporać się z trudnymi emocjami i bólem. Wówczas warto skorzystać z dodatkowej pomocy specjalistycznej, jak choćby wizyty u psychoterapeuty, udanie się na spotkanie grup wsparcia czy do doradcy duchowego (w przypadku osób wierzących).
Ważnym elementem staje się też odpowiednie upamiętnienie zmarłego. Bywa to fizyczne zbudowanie pomnika nagrobnego, czy ustawienie jego zdjęcia widocznym miejscu w domu. Czasami praca nad bólem przekuwa się na nowe rodzinne tradycje, które mają na celu wspominanie bliskiego zmarłego. Innym rozwiązaniem są bardziej symboliczne gesty, jak udzielanie się w wolontariatach albo stworzenie fundacji imienia zmarłej osoby – w zależności od indywidualnych możliwości.
Życie po stracie bliskiej osoby – podsumowanie
Strata na zawsze pozostawia ślad w sercu. Z czasem jednak ból nieco ustępuje i pozwala na dalsze życie. Proces żałoby jest mocno indywidualny – każdy przeżywa go inaczej, szukając swoich ścieżek do spokojnej pamięci. Najcenniejszym darem, jaki można dać sobie i innym w tej sytuacji jest czas i ciepłe wsparcie, by zagwarantować sobie prawo do przejścia przez ten proces po swojemu.
