Fotowoltaika to dziedzina nauki i techniki zajmująca się przetwarzaniem światła słonecznego na energię elektryczną, czyli inaczej – wytwarzaniem prądu elektrycznego z promieniowania słonecznego przy wykorzystaniu zjawiska fotowoltaicznego. Wszystkie niezbędne informacje dotyczące fotowoltaiki znajdziesz na Otovo.pl
Fotowoltaika znajduje obecnie zastosowanie, mimo stosunkowo wysokich wstępnych kosztów w porównaniu z tzw. źródłami konwencjonalnymi, z dwóch głównych powodów: ekologicznego (wszędzie tam, gdzie ekologia ma większe znaczenie niż ekonomia) i praktycznego (promieniowanie słoneczne jest w zasadzie wszędzie dostępne).
Jakie korzyści?
Zestaw fotowoltaiczny jest przyłączany do istniejącej instalacji elektrycznej budynku, dzięki czemu mamy po prostu tańszy prąd w gniazdkach. Uzyskaną energię elektryczną można zużywać na bieżąco, magazynować albo sprzedawać, w zależności od rodzaju instalacji fotowoltaicznej.
Zastosowanie instalacji fotowoltaicznej gwarantuje wiele korzyści, w tym:
• niezależność energetyczną wobec zakładu energetycznego;
• możliwość dostępu do energii w miejscach, gdzie nie jest możliwe podłączenie do sieci;
• możliwość odsprzedaży nadwyżki energii;
• dostęp do naturalnej, darmowej i ekologicznej energii słońca.
Budowa mikroelektrowni fotowoltaicznych o mocy do 40 kW nie wymaga specjalnego pozwolenia. Ponadto operator ma obowiązek podłączyć je do sieci, jeśli moc zamontowanego zestawu nie przekracza mocy naszego przyłącza elektrycznego. Do 2020 roku Polska ma obowiązek częściowo korzystać z odnawialnych źródeł energii, ograniczając tym samym spalanie paliw kopalnych, które zanieczyszczają nasze środowisko.
Ile to kosztuje?
Koszt założenia paneli fotowoltaicznych znacznie się waha, w zależności od ich rodzaju (polikrystaliczne czy monokrystaliczne), jakości, marki i rodzaju inwertera (urządzenia przetwarzającego prąd stały na przemienny) oraz poziomu skomplikowania montażu. Można przyjąć, że typowa rodzina potrzebuje 2500–3500 kWh rocznie. Chcąc produkować tyle energii z paneli fotowoltaicznych, należy się przygotować na wydatek 18–25 tys. zł. Jeśli nie mamy wystarczających funduszy, możemy skorzystać z pomocy finansowej z programu Prosument, wdrożonego przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Celem programu jest ograniczenie lub uniknięcie emisji dwutlenku węgla, w wyniku zwiększenia produkcji energii z odnawialnych źródeł, poprzez zakup i montaż małych instalacji lub mikroinstalacji odnawialnych źródeł energii do produkcji energii elektrycznej bądź ciepła dla osób fizycznych oraz wspólnot lub spółdzielni mieszkaniowych.
Dofinansowanie przedsięwzięć obejmuje zakup i montaż nowych instalacji i mikroinstalacji odnawialnych źródeł energii do produkcji energii elektrycznej lub ciepła, dla potrzeb budynków mieszkalnych jednorodzinnych lub wielorodzinnych, w tym dla wymiany istniejących instalacji na bardziej efektywne i przyjazne środowisku. Szczegółowe informacje na temat dofinansowania można znaleźć na stronie internetowej www.nfosigw.gov.pl.
Opłacalność systemów fotowoltaicznych jest tym większa, że panele słoneczne nie generują kosztów związanych z eksploatacją instalacji. Energia słoneczna jest całkowicie darmowa i po zamontowaniu instalacji nie musimy się martwić o koszty związane z użytkowaniem prądu. Takie rozwiązanie zwraca się po około 9–10 latach, przy czym skorzystanie z dotacji NFOŚiGW skraca ten okres do około 6–7 lat.
Net metering – jak to działa?
Gdy już posiadamy instalację, warto się zastanowić nad net meteringiem, który umożliwia korzystanie z sieci jak z akumulatora, bez dodatkowych kosztów (dla instalacji zgłoszonych do zakładu energetycznego po 1 stycznia 2016 r.).
Net metering (inaczej: opomiarowanie netto) jest serwisem dotyczącym lokalnego konsumenta, a zarazem producenta (zwanego prosumentem) energii elektrycznej. Zgodnie z net meteringiem, energia elektryczna wytwarzana przez prosumenta we własnej instalacji i dostarczana do lokalnej sieci dystrybucyjnej rozliczana jest poprzez odejmowanie jej od ilości zużytej energii z sieci elektroenergetycznej.
Przykłady oszczędności
Na typowym domu jednorodzinnym (czteroosobowa rodzina) zamontowano instalację o mocy 6 kW, która produkuje około 6000 kWh energii rocznie. W tym samym roku skonsumowano 6500 kWh. Zakładowi energetycznemu należy zapłacić jedynie za różnicę w konsumpcji, czyli za 500 kWh. Analogicznie, jeżeli moc instalacji zostanie powiększona do 7 kW, wyprodukuje ona 7000 kWh energii rocznie. Gdy konsumpcja energii utrzyma się na tym samym poziomie (6500 kWh), uzyskamy nadwyżkę (500 kWh), którą można sprzedać do zakładu energetycznego lub pozostawić na przyszłe okresy rozliczeniowe (i tak zapewne będzie robić większość posiadaczy mikroinstalacji). Jeżeli natomiast instalacja jest dobrana precyzyjnie w stosunku do rocznego zużycia energii, rachunki za prąd czynny będą oscylować w okolicach 0 zł, a właściciel domu zapłaci tylko opłatę abonamentową (2–6 zł) do zakładu energetycznego za koordynowanie systemu net meteringu.
Gdzie najlepiej się to sprawdza?
Panele fotowoltaiczne montuje się głównie na dachu lub na gruncie, tak aby skierować je w kierunku południowym i maksymalnie wykorzystać nasłonecznienie. Montaż powinien zostać poprzedzony analizą zacienienia i możliwości uniknięcia jego wpływu na instalację fotowoltaiczną.
Należy również pamiętać, że poszczególne regiony kraju są zróżnicowane pod względem natężenia promieniowania słonecznego. W uprzywilejowanej pozycji znajduje się południowa część województwa lubelskiego, w której nasłonecznienie wynosi około 1050 kWh/m kw./rok. Z kolei najsłabsze warunki nasłonecznienia, tj. poniżej 1000 kWh/m kw./rok, występują na północy kraju, w centralnej części województwa śląskiego, południowej części województwa dolnośląskiego oraz w południowej części Podkarpacia. W okolicy Katowic czy w Krakowie efektywność elektrowni fotowoltaicznych jest znacznie mniejsza. Oprócz położenia geograficznego powodem tego jest też duże zanieczyszczenie powietrza.
Tekst: Aleksander Proszowski
