W środkach transportu trzeba ustępować
Dawniej nie trzeba było nawet o tym mówić ani o tym pisać, ale obecnie ta kwestia staje się coraz bardziej drażliwa. Aby zwrócić uwagę na problem z ustępowaniem miejsc starszym, niepełnosprawnym i matkom z dziećmi, zorganizowano akcję pod nazwą „Ustąp miejsca”.
Studiujący w Gdańsku Marcin Michalski jest jedną z tysięcy osób podróżujących codziennie komunikacją publiczną. Jak wielu innych pasażerów dostrzega, że z kulturą w autobusach i tramwajach z roku na rok jest gorzej. Widok siedzącego z plecakiem ucznia gimnazjum, obok którego musi stać osoba w podeszłym wieku, nie należy do rzadkości.
– Niektórzy jeszcze pilnują tego miejsca, jakby nikt nie miał prawa im go zabrać. Chyba codziennie zauważam takie sytuacje. Jeszcze kilka lat temu było z tym lepiej. Wtedy chyba jeszcze kulturę wynosiło się z domu. Teraz 60-latkowi prędzej miejsca ustąpi 50-latek niż kilkunastolatek. To smutne, że starsi ustępują chętniej niż młodsi. Mam wrażenie, że dzisiejsza młodzież jest pod tym względem niestety gorsza – zauważa Marcin Michalski.
Promocja wrażliwości
Gdański student razem z Klaudią Wolińską byli wolontariuszami podczas zorganizowanej w Dniu Babci (21 stycznia) akcji „Ustąp miejsca”. Zrealizowano ją w ramach kampanii edukacyjno-informacyjnej „Pomagamy pomagać”, prowadzonej w szkołach przez Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie, a wsparli ją pracownicy Zakładu Komunikacji Miejskiej i Zarządu Transportu Miejskiego w Gdańsku.
Miejscem akcji był tramwaj nr 6 relacji Łostowice Świętokrzyska – Jelitkowo. Wolontariusze przy wsparciu rzeczników prasowych wymienionych instytucji służyli pomocą przy wejściu i zajęciu miejsc siedzących osobom starszym, niepełnosprawnym, matkom z małymi dziećmi oraz kobietom ciężarnym.
– Zależy nam na tym, by zwrócić uwagę pasażerów na potrzeby innych osób. Bo komunikacja publiczna polega nie tylko na przewożeniu ludzi. To też pewne międzyludzkie relacje – podkreśla Zygmunt Gołąb, rzecznik prasowy ZTM. – Dlatego warto być życzliwym i ustępować miejsca. Przecież każdy z nas będzie kiedyś w podeszłym wieku i też będzie potrzebował takiego miejsca. Nie chcemy uczyć kultury, bo to powinno się wynosić z domu, jednak chcemy promować wrażliwość na drugiego człowieka i temu służyła ta akcja.
Uwaga na niebieskie naklejki
Wolontariusze opowiadali pasażerom o zorganizowanej akcji, zachęcali do wzięcia w niej udziału i obdarowywali drobnymi upominkami. Już na sam ich widok część osób wstawała z siedzeń i zapraszała na nie starszych od siebie. Innych trzeba było jednak zachęcająco upomnieć. – Na szczęście większość wiedziała o co chodzi bez rozmowy – cieszy się Marcin Michalski.
Alicja Mongird z ZKM dodaje: – Najbardziej cieszy, że wiele osób, nawet nie wiedząc o naszej akcji, ustępowało miejsca starszym. Zdarzyły się również wzruszające chwile, jak spotkanie emerytowanego kierowcy gdańskiej komunikacji miejskiej, któremu pomogliśmy zająć miejsce. Pan Czesław był mile zaskoczony, powiedział, że przyzwyczaił się raczej do okazywania biletów kontrolerom, nie zaś do tego, że w tramwaju ktoś częstuje go cukierkiem, czy daje drobne upominki.
Pasażerowie byli pod wrażeniem tych działań i chwalili organizatorów. Uwrażliwianie ich to tylko jednak część działań. Bo żeby w autobusach i tramwajach panowała większa kultura, postanowiono też odpowiednio je oznakować tzw. piktogramami. To niebieskie naklejki w kształcie koła, z wizerunkiem człowieka z laską w środku. Podobne oznaczenia zarezerwowano dla miejsc dla matek z dziećmi i niepełnosprawnych. Dzięki nim te osoby otrzymują pierwszeństwo w zajęciu miejsca siedzącego. Takie naklejki znajdują się już w kilkudziesięciu ze 125 gdańskich tramwajów.
– Kiedy zakończymy akcję oklejania tramwajów, piktogramy zaczną sukcesywnie pojawiać się również w autobusach – zapowiada Zygmunt Gołąb. – Jednocześnie opracowujemy pomysł polegający na udostępnieniu pasażerom schematów pojazdów z uwzględnieniem rozmieszczenia miejsc dla osób niepełnosprawnych, starszych i matek z dziećmi. To ułatwi ich zlokalizowanie jeszcze przed wejściem do pojazdu.
Pomagają pomagać
Jak podkreśla rzecznik ZTM, trzy zaangażowane w akcje instytucje już rozważają przeprowadzenie kolejnej jej edycji, np. w Światowym Dniu Osób Niepełnosprawnych, akcentując w ten sposób konieczność ustąpienia miejsca osobom ograniczonym ruchowo. Całkiem jednak możliwe, że pojawią się w środkach transportu publicznego już w marcu.
– Ta akcja to strzał w dziesiątkę i bardzo nas to cieszy – mówi Monika Ostrowska z MOPR. – Młodzież chętnie ustępowała miejsca nie tylko znakowane piktogramem, ale także pozostałe. Akcji towarzyszyła dobra energia i przyjazna atmosfera, którą wytworzyli wolontariusze Klaudia i Marcin. Te szlachetne postawy wobec osób starszych, osób z niepełnosprawnością, kobiet ciężarnych czy rodziców z małymi dziećmi będziemy propagować również w szkołach w ramach programu „Pomagamy pomagać”.
Mikołaj Podolski
