Styl życia a cukrzyca

Nie od dziś wiadomo, że jesteśmy tym, co jemy. Uwaga, którą poświęcamy codziennej diecie oraz aktywności fizycznej, przekłada się na nasze samopoczucie i stan zdrowia. Dlatego warto się przyjrzeć naszemu stylowi życia i tak go ukierunkować, abyśmy żyli i odżywiali się świadomie.

Świadome odżywianie się oznacza podejmowanie decyzji zakupowych po przeczytaniu etykiet na produktach, regularne spożywanie pięciu zalecanych posiłków w ciągu dnia, a także kontrolę wielkości porcji oraz uprawianie sportu. To jedne z kluczowych działań – nie tylko dla dobrego samopoczucia, ale również w celu prewencji cukrzycy i innych chorób dietozależnych.

O to, jak na co dzień dbać o zdrowe odżywianie i aktywność fizyczną, by zapobiegać cukrzycy i innym chorobom dietozależnym, zapytaliśmy Agnieszkę Piskałę – dietetyka, specjalistę ds. żywienia w SOKOŁÓW SA.

Cukrzyca jest obecnie jedną z najpoważniejszych chorób społecznych. Z badań wynika, że co 10 sekund na świecie jest diagnozowana u dwóch osób, a połowa cukrzyków nie wie o swojej chorobie. W grupie najwyższego ryzyka znajdują się osoby otyłe i z nadwagą (BMI powyżej 25), stanowiąc około 80% populacji chorych na cukrzycę typu 2. Coraz częściej choroba ta dotyka najmłodszych. Obecnie ocenia się, że cukrzyca typu 2 stanowi do 45% nowo rozpoznanych przypadków tego schorzenia u dzieciⁱ. Dlatego bardzo ważne są profilaktyka, świadome odżywianie, regularne badanie stężenia glukozy we krwi oraz obserwacja organizmu.

Jak na co dzień zapobiegać cukrzycy?

1. Zadbaj o zdrowie już przy sklepowej półce.

– „Zdrowe odżywianie zaczyna się przy sklepowej półce, dlatego tak ważne jest, aby czytać informacje na opakowaniach produktów, które chcemy kupić” – mówi Agnieszka Piskała. I dodaje: „Coraz więcej producentów wprowadza przyjazne konsumentowi informacje o kluczowych składnikach odżywczych, jakimi są białka, tłuszcze, tłuszcze nasycone, węglowodany, cukry proste oraz błonnik i sól – zawarte w produkcie, po który sięgamy. Dzięki tej informacji możemy świadomie komponować nasze codzienne posiłki i dostarczać organizmowi tyle wartości odżywczych i energetycznych, ile potrzebuje.

Aby dokonywać zdrowszych wyborów żywieniowych, sięgajmy po produkty, które w znacznym stopniu zaspokajają nasze dzienne zapotrzebowanie na węglowodany złożone (produkty pełnoziarniste), białko (mięso i jego przetwory) i błonnik (warzywa i owoce). Redukujmy natomiast udział w diecie tych wyrobów, które dostarczają organizmowi znacznych ilości cukrów prostych, tłuszczu i sodu. Nadmiar spożycia tych składników sprzyja rozwojowi chorób dietozależnych, w tym również cukrzycy”.

2. Jedz pięć razy dziennie.

W prewencji cukrzycy i innych chorób dietozależnych istotna jest liczba i regularność spożywania posiłków. Dlaczego?

– „Dla naszego zdrowia i dobrego samopoczucia zaleca się spożywanie pięciu posiłków dziennie. Oprócz trzech dużych (śniadanie, obiad, kolacja), należy pamiętać także o dwóch mniejszych: drugim śniadaniu i przekąsce, które, spożywane między głównym daniami, uzupełniają w naszym organizmie całodzienne zapotrzebowanie na witaminy i składniki odżywcze” – podkreśla Agnieszka Piskała. I dodaje: – „Regularność posiłków zapewnia nam właściwe stężenie glukozy we krwi oraz wspiera metabolizm. Ponadto zmniejsza skłonność do sięgania po drobne przekąski”.

3. Nie podjadaj między posiłkami!

Regularne pory zalecanej liczby posiłków oraz kontrolowana wielkość porcji to najlepsza profilaktyka cukrzycy oraz jeden z podstawowych warunków walki z chorobą dla osób już nią dotkniętych. Agnieszka Piskała wyjaśnia, dlaczego tak bardzo powinniśmy się wystrzegać tego małego, niewinnego „co nieco” między posiłkami.

– „Wszystko, co dostarcza nam nawet niewielkiej liczby kalorii, jest traktowane przez organizm jako posiłek i każdorazowo uruchamia procesy trawienne oraz produkcję insuliny. Tym samym, przy braku samokontroli, w ciągu dnia w naszej diecie może pojawić się nawet 10–15 posiłków dziennie, co jest niebezpieczne dla naszego zdrowia. W dłuższej perspektywie może powodować zaburzenia produkcji insuliny odpowiedzialnej za metabolizm węglowodanów, białek i tłuszczów, prowadząc właśnie do cukrzycy”.

4. Dbaj o różnorodność! Jedz produkty, które regulują szybkość uwalniania glukozy do krwi.

Aby nasza dieta była zdrowa i prawidłowo zbilansowana, powinniśmy też zadbać o różnorodność posiłków. W co wzbogacać dietę, aby zapobiegać cukrzycy?

– „Żaden z produktów żywnościowych nie jest w stanie pokryć zapotrzebowania organizmu na wszystkie składniki odżywcze, dlatego tak ważne jest urozmaicanie diety. W prewencji cukrzycy i chorób dietozależnych, ale też generalnie w zdrowej diecie, powinniśmy kłaść nacisk na bogactwo produktów pełnoziarnistych i produkty obfitujące w białko, przede wszystkim chude mięso i jego przetwory” – mówi Agnieszka Piskała. Dalej precyzuje: „Węglowodany złożone zawarte w produktach pełnoziarnistych powodują powolne uwalnianie cukrów do krwi, dzięki czemu nie wywołują w organizmie niebezpiecznych skoków glikemicznych. Białko zawarte w produktach mięsnych znacznie obniża indeks glikemiczny każdej potrawy. Spożywanie trzech porcji produktów bogatych w białko codziennie nie tylko obniża ryzyko cukrzycy, ale jest również wskazane dla osób, które już się z tym problemem muszą codziennie mierzyć. Wprowadzenie odpowiedniej ilości białka pochodzenia zwierzęcego do diety to dobre rozwiązanie dla całej rodziny, w której występuje problem cukrzycy. Dla chorych i osób, które chcą się uchronić przed tą chorobą”.

5. Uprawiaj sport!

Aktywność fizyczna to podstawa naszego zdrowia i dobrego samopoczucia. To również istotny czynnik w prewencji wielu chorób, w tym cukrzycy.

– „Sport jest doskonałym, naturalnym lekiem. Przyspiesza przemianę materii, reguluje stężenie glukozy we krwi, a jednocześnie pomaga zdrowo chudnąć lub zachować pożądaną masę ciała. Regularnie uprawiany, zmniejsza ryzyko otyłości, chorób serca, raka, obniża stężenie cholesterolu, zapobiega rozwojowi nadciśnienia tętniczego oraz wzmacnia mięśnie i kości. Jest też zarówno naszym sprzymierzeńcem w prewencji cukrzycy, jak i wsparciem dla osób cierpiących na to schorzenie – mówi Agnieszka Piskała. I dodaje: „Dla dobrej kondycji i zdrowia najważniejsza jest regularność ćwiczeń fizycznych. Można przyjąć np. schemat 3/30/130, czyli trzy razy w tygodniu, 30-minutowa aktywność fizyczna do uzyskania tętna 130. Oczywiście ćwicząc codziennie, uzyskamy najlepsze efekty”.