Amatorów Slackline coraz częściej można spotkać w parkach i na miejskich podwórkach. Ich znakiem rozpoznawczym jest rozwieszona między dwoma punktami taśma. Zadaniem, w zależności od odmiany sportu, jest przejście po taśmie odpowiedniego dystansu, pokonanie odległości na określonej wysokości lub wykonanie na taśmie triku.
Aktywność, w której uczestniczą przede wszystkim młodzi ludzie, może wydawać się z pozoru pozbawioną sportowego ducha rywalizacji, nieskomplikowaną zabawą na świeżym powietrzu. Tymczasem Slackline (ang. luźna lina) to ciesząca się rosnącym zainteresowaniem, chociaż wciąż mało popularna, dyscyplina sportu. Kilkucentymetrowa taśma (2,5 – 5 cm) może być zainstalowana między drzewami, słupami, skałami lub innymi dowolnymi elementami natury czy architektury – na wysokości od kilku do kilkuset metrów nad ziemią.
Sport jest wyjątkowo przyjazny młodym ludziom. Do jego uprawiania nie ma wielu przeciwwskazań zdrowotnych. Wręcz przeciwnie – Slackline to dobra lekcja utrzymania równowagi i koordynacji ruchowej. Również pod względem logistycznym i finansowym amatorzy dyscypliny nie napotykają wielu przeciwności. Wystarczy niewielka przestrzeń do rozciągnięcia liny i około 200 złotych na zakup podstawowego sprzętu. Wymienione czynniki, chęć rywalizacji i potrzeba dostarczenia sobie dawki adrenaliny sprawiają, że grono pasjonatów Slackline stale rośnie – zarówno w Europie, jak i w Polsce. Pierwsze oficjalne zawody w tej dyscyplinie odbyły się w naszym kraju w 2006 roku.
Geneza, czyli pomysł na nudę
Historia dyscypliny sportu Slackline rozpoczęła się w latach 70. XX wieku. Miało to miejsce w Dolinie Yosemite w łańcuchu górskim Sierra Nevada w Kalifornii. Jak często bywa, stało się to za sprawą przypadku i chęci urozmaicenia sobie wolnego czasu. Na terenie jednego z parkingów osoby uprawiające wspinaczkę zaczęły chodzić po ogradzających parking łańcuchach. Na tamtym etapie formę ruchu określano jako Slackchain. Aktywność na tyle im się spodobała, że postanowili ją kontynuować, zastępując łańcuchy rozwieszonymi linami do wspinaczki. Materiał, z którego wykonane są liny wspinaczkowe, wykazuje się dużymi właściwościami rozciągającymi. Drgania wprawionego w ruch materiału dawały możliwość balansowania na linie, co jeszcze bardziej przypadło im do gustu. Wśród zafascynowanych odmienną formą ruchu znajdowali się Adam Grosowsky i Jeff Ellingtona, których uważa się współcześnie za pionierów tej dyscypliny sportu. Ostatecznie liny zastąpiono taśmami.
Lekcja pierwsza – równowaga
Podstawowym zadaniem slacklinera jest nabycie umiejętności utrzymania się i przemieszczania po zawieszonej kilka centymetrów nad ziemią taśmie. Duża rozciągliwość materiału, z którego wykonana jest taśma powoduje jej „drgania”, co sprawia, że poruszający się po niej mają dodatkowo utrudnione zadanie utrzymania równowagi.
Początki dla osób stawiających pierwsze kroki na taśmie z reguły są bardzo trudne. Stopy na taśmie trzęsą się, odczuwalne stają się problemy z błędnikiem. Dodatkowym czynnikiem, który może zniechęcać do dalszej nauki są nieuniknione upadki. Naukę rozpoczyna się na krótkiej (dla początkujących optymalną długością jest około 10 – 12 metrów), nisko powieszonej taśmie. Podnosić poziom trudności można sobie na kilka sposobów, na przykład wykorzystując dłuższą i mniej napiętą taśmę. Następnym etapem zaawansowania mogą być wykonywane na niej proste figury, takie jak odwrócenie się czy przykucnięcie.
Rozpoczynający swoją przygodę ze sportem nie muszą ponosić dużych kosztów finansowych. Do uprawiania aktywności potrzebne jest, poza sprzętem, jedynie obuwie z płaską podeszwą. Idealnie sprawdzają się tradycyjne trampki, chociaż istnieją również teorie, według których łatwiej jest poruszać się po taśmie bez obuwia.
Slackline bywa mylony z chodzeniem po linie, prezentowanym między innymi w cyrku. Podobieństwa są tylko pozorne, wiele punktów różni obie aktywności. Przede wszystkim do Slackline wykorzystuje się płaską taśmę, a nie okrągłą linę. Różnice dotyczą także stylu, w jakim zawodnicy obu form ruchu się poruszają i wykorzystywanych w tym celu technik.
Dla śmiałków – wysokość i akrobacje
Istnieje kilka odmian Slackline. Jedną z nich jest Trickline – polega to na wykonywaniu na „dynamicznej” taśmie różnego rodzaju akrobacji, takich jak na przykład skoki, obroty, salta, klęknięcia czy przysiadanie na taśmie. W tym przypadku lina jest wyjątkowo mocno napięta – wybijając trenującego spełnia rolę trampoliny. W tym celu wykorzystuje się nieco szersze, 5-centymetrowe taśmy. Dzięki temu „lądowanie” po wykonaniu akrobacji jest łatwiejsze. Taśmy podwieszane są z reguły na wysokości kilkudziesięciu centymetrów.
Kolejną odmianą jest Longline. W tym przypadku głównym zadaniem zawodnika jest pokonanie jak największego dystansu – oczywiście chodząc po taśmie. Stosuje się taśmy powyżej 30 metrów. Najdłuższe mają nawet około 150 metrów. Aktualny rekord świata z 2014 roku wynosi 601 metrów. Dystans ten pokonało dwoje slacklinerów – Nathan Paulin i Théo Sanson.
Najbardziej widowiskową, a zarazem niebezpieczną wersją sportu jest Highline. Taśma zawieszona jest między dwoma punktami na dużej wysokości, na przykład pomiędzy górskimi turniami. Do jej uprawiania, poza umiejętnościami z zakresu Slackline, potrzebna jest znajomość zasad asekuracji oraz zastosowania sprzętu alpinistycznego. Highlinerzy asekurują się za pomocą uprzęży z lonżą, która jest przypięta do taśmy. Nie brakuje również śmiałków, którzy poszukując ekstremalnych wrażeń decydują się na poruszanie się po taśmie bez zabezpieczenia.
Uprawianie Slackline ma wiele zalet. Przede wszystkim ćwiczenia uczą koordynacji ruchowej, wykształcają umiejętność utrzymywania równowagi, a także wzmacniają mięśnie niemal całego ciała. Do tego wszystkiego uprawianie sportu jest mało inwazyjne dla stawów.
Slickline jest alternatywną dyscypliną sportu dla tych, którzy potrzebują odmiany w realizowanym planie treningowym czy dostarczanej sobie na co dzień dawce ruchu.
Planując rozpoczęcie nauki poruszania się po taśmie trzeba jednak mieć wystarczająco dużo determinacji i pokłady cierpliwości. Ważne jest także, aby nie zrażać się pierwszymi niepowodzeniami. Przebrnięcie przez początkowy, niełatwy etap nauki wymaga z reguły czasu. Rekompensatą za doznane podczas pierwszych treningów trudy jest umiejętność świadomego balansowania na taśmie i czerpanie przyjemności z uprawianej aktywności.
Specjalista radzi
Bogactwo działań związanych z utrzymywaniem równowagi ciała obserwuje się w podczas wzmożonej aktywności fizycznej – na przykład w sporcie. W trakcie rywalizacji sportowej zawodnicy wykorzystują wiele różnych pozycji ciała w celu uzyskania harmonii ruchu.
Sprawne funkcjonowanie układu równowagi jest efektem złożonych mechanizmów fizjologicznych, na które składają się między innymi działania narządu wzroku, czucia głębokiego, centralnego i obwodowego układu nerwowego, narządu przedsionkowego, biernego i czynnego układu ruchu oraz przewodnictwa nerwowo-mięśniowego. Dzięki nim człowiek sprawnie utrzymuje równowagę ciała w chodzie, biegu i wykonuje wiele skomplikowanych czynności ruchowych.
Narząd równowagi ciała, z uwagi na powiązania funkcji systemu nerwowego, bierze udział w regulacji wszystkich czynności ruchowych człowieka. Jego poziom rozwoju zależy głównie od cech osobniczych i dlatego może predysponować poszczególne osoby do wykonania zgoła odmiennych czynności – w tym do uprawiania różnych dyscyplin czy konkurencji sportowych. Im szybciej ćwiczący potrafi odbierać bodźce i precyzyjniej analizować ruch własnego ciała, tym szybciej opanowuje i utrwala nawyk ruchowy.
Niewątpliwie wpływ na ukształtowanie się narządu równowagi ciała ma praktyczna działalność i zdobywanie różnorodnych doświadczeń od jak najwcześniejszych lat. Nauczyciele, lekarze, trenerzy różnych dyscyplin sportowych wskazują na potrzebę rozwoju zdolności koordynacyjnych, w tym równowagi, za pomocą specjalnych metod i środków treningowych. Slackline znakomicie wpisuje się w potrzeby wychowania fizycznego, różnych form rekreacyjnych czy też jako środek przygotowania specjalnego w wielu dyscyplinach sportu. Należy jednak pamiętać o zachowaniu ostrożności przy jego wykorzystywaniu.
