Seplenienie to najczęściej występująca wada wymowy i to nie tylko u dzieci. Rodzice mogą mieć trudności z zauważeniem seplenienia u własnej pociechy, a czasem rozróżnienia, co rzeczywiście jest problemem, a co prawidłowym etapem rozwoju. Małe dzieci mówią niewyraźnie, ale pewne problemy z prawidłową wymową powinny być skonsultowane jak najszybciej. Im młodsze jest dziecko, tym łatwiejsza będzie dla niego nauka prawidłowej wymowy.
Kiedy warto skonsultować seplenienie u dziecka?
Można spotkać się z opinią, że póki dziecko jest jeszcze w przedszkolu, samo wyrośnie z seplenienia, jednak to niekoniecznie prawda. Wady wymowy mogą się utrwalać, a z czasem dziecku będzie tylko trudniej się ich pozbyć. Z drugiej strony warto pamiętać, że małe dzieci często mówią niewyraźnie, czy zmiękczają głoski i jest to całkowicie normalne. Żeby stwierdzić, czy dziecko rzeczywiście sepleni, warto wiedzieć, w jakim wieku powinno opanować prawidłową wymowę konkretnych głosek.
Rodzice miewają wątpliwości zwłaszcza w przypadku trzylatków. W tym wieku dzieci potrafią już sprawnie posługiwać się mową, konstruować zdania i wypowiadać wiele głosek. Niektóre z nich mogą jednak brzmieć z ust trzylatka na zniekształcone. Maluchy mogą zmiękczać głoski, wypowiadając na przykład c zamiast cz albo ś zamiast sz. Trzyletnie dziecko powinno jednak potrafić wymówić poprawnie s, z, c i dz.
Po czwartym, a przed piątym rokiem życia, dziecko powinno właściwie wymawiać głoski: sz, ż, cz oraz dż. Dzieci w tym wieku mogą mieć jeszcze to tendencję do ich zmiękczania i nie jest to poważna wada wymowy. Warto jednak ćwiczyć z kilkulatkiem, żeby opanował właściwą wymowę przed 6 rokiem życia.
Dziecko sepleni? Konieczna jest wizyta u logopedy
Może się zdarzyć, że pomimo ćwiczeń z rodzicem maluch nie opanuje prawidłowej wymowy konkretnych głosek we właściwym wieku. Seplenienie może się z czasem utrwalić, więc nawet przy niewielkiej wadzie wymowy nie zaszkodzi wprowadzić kilka ćwiczeń logopedycznych. U małych dzieci przynoszą one szybkie efekty, jeśli tylko są systematycznie wykonywane.
Osoba, którą warto odwiedzić, jeśli dziecko sepleni, to logopeda. Logopedzi przyjmują dziś praktycznie w każdym mieście Polski. Podczas konsultacji specjalista oceni, czy aparat mowy dziecka działa właściwie i dobierze odpowiednie ćwiczenia.
W niektórych przypadkach potrzebne mogą okazać się wyłącznie ćwiczenia powtarzane z dzieckiem w domu. Niezbędne mogą być również regularne zajęcia z logopedą, których częstotliwość zależy od wady wymowy kilkulatka. Sama konsultacja do niczego nie zobowiązuje, za to może pomóc w ustaleniu, z czego wynika seplenienie dziecka i jak można mu pomóc.
Przyczyny seplenienia u dzieci
Powodów, przez które dziecko sepleni, może być naprawdę bardzo wiele. Nie warto polegać na własnych podejrzeniach, zwłaszcza nie mając żadnej wiedzy na temat logopedii. W każdym przypadku należy indywidualnie skonsultować dziecko ze specjalistą, żeby mógł on ustalić, co jest przyczyną problemu.
Czasami winny może być sam aparat mowy między innymi przez niewłaściwe napięcie języka, jego kształt, lub ułożenie. Winne może być też podniebienie, wędzidełko, czy wady zgryzu i krzywe ustawienie zębów. Przyczyny seplenienia mogą także pochodzić z całkowicie innego źródła, w tym niedosłuchu. Jeśli dziecko niewyraźnie słyszy niektóre głoski, później w ten sam sposób je powtarza. Za seplenienie mogą odpowiadać także przebyte choroby górnych dróg oddechowych albo zbyt długie korzystanie dziecka z butelki.