Czym jest neurorehabilitacja, możemy się domyślić już po samym tym, jaki ma źródłosłów. „Neuro”– czyli „związane z nerwami, nerwem, systemem nerwowym”, „habilitas” – czyli „sprawność” i „re” – oznaczające „powrót, powtórzenie”. Czyli „neurorehabilitacja” to po prostu powrót do sprawności neurologicznej.
Jaki jest cel rehabilitacji?
W wymiarze medycznym rehabilitacja neurologiczna to kompleksowe, interdyscyplinarne działanie mające na celu przywrócenie osobie z deficytem w obszarze neurologicznym ponownej sprawności. Oczywiście, celem doskonałym byłoby przywrócenie pacjentce czy pacjentowi stanu sprawności sprzed wydarzenia – wypadku, choroby, infekcji etc. – które doprowadziło do powstania deficytów w danym obszarze. Często jednak rehabilitacja neurologiczna to skoordynowane działania specjalistów z różnych dziedzin skoncentrowane na umożliwieniu pacjentowi czy pacjentce jak najbardziej samodzielną egzystencję. Niestety, zdarza się, że nie można całkowicie przywrócić utraconych funkcji, wtedy neurorehabilitacja będzie zmierzała „tylko” do ograniczenia wyrządzonych w organizmie szkód. W przypadku chorób przewlekłych działania fizjoterapeutów i innych specjalistów będą skoncentrowane na jak najdłuższym utrzymaniu samodzielności i komfortu życia pacjentki lub pacjenta, w przypadku stanów ostrych – na likwidacji bólu i walce z negatywnymi skutkami schorzenia.
Na czym polega rehabilitacja neurologiczna?
Podobnie jak cała rehabilitacja, neurorehabilitacja jest procesem, który, zgodnie z założeniami polskiego jej modelu, musi być powszechny, kompleksowy, wczesny i ciągły.
Ze względu na interdyscyplinarność tego procesu, rehabilitacja neurologiczna jest najczęściej prowadzona przez lekarzy, fizjoterapeutów, pielęgniarki, ale także przez profesjonalistów z takich dzień jak logopedia, muzykoterapia, terapia zajęciowa, czy psychologia. Zespół specjalistów różnych profesji pracuje wspólnie nad tym, by pomóc pacjentce/pacjentowi ponownie funkcjonować w społeczeństwie, odzyskać utracone umiejętności (np. mowy czy poruszania się) i maksymalnie poprawić jej/jego komfort życia. Istotny jest też aspekt edukacyjny. Członkowie zespołu rehabilitującego pacjentkę lub pacjenta często włączają do swoich działań członków rodziny czy opiekunów osoby chorej. Chodzi o naukę pielęgnacji, ćwiczenia w domu, przekazanie podstawowej wiedzy o funkcjonowaniu osób z ograniczeniami. Jest to bardzo istotne, ponieważ dzięki pomocy osób bliskich pacjenci mają szansę na szybszy i pełniejszy powrót do zdrowia.
W trakcie rehabilitacji neurologicznej, podczas fizjoterapii wykorzystuje się m. in.:
- kinezyterapię
- fizykoterapię
- kinesiotaping
- ćwiczenia pod okiem rehabilitanta
Dopełnieniem działań fizjoterapeutycznych są zajęcia neurologopedyczne, z psychologiem, możliwa jest terapia sztuką, muzyką, ćwiczenia w grupie i indywidualne.
Najważniejsze jest, by neurorehabilitacja była działaniem skoordynowanym pomiędzy różnymi dziedzinami i specjalizacjami, a także – bardzo zindywidualizowanym. Współpraca pomiędzy pacjentami a osobami ich rehabilitującymi, dobry kontakt, poczucie bezpieczeństwa to warunki powodzenia rehabilitacji równie istotne jak dobranie odpowiednich metod i technik, czy używanie nowoczesnych urządzeń medycznych. Co ważne, każda potrzebująca osoba powinna być rehabilitowana, ale wielu pacjentów np. po udarach ma problemy z transportem do placówki domowej. W takiej sytuacji warto wiedzieć, że istnieje rehabilitacja domowa – równie skuteczna, a odbywająca się w domu pacjenta, w komfortowych warunkach, bez konieczności uciążliwych dojazdów.
