UNICEF pod koniec 2017 roku informował, że 1 na 3 użytkowników internetu to dziecko. Masowe korzystanie z sieci przez najmłodszych powinno iść w parze z zabezpieczaniem ich przed szkodliwym wpływem niewłaściwych treści i aktów cyberprzemocy. W jaki sposób rodzice, opiekunowie i nauczyciele w szkołach mogą zabezpieczać dzieci w internecie? 87 proc. dzieci online
Młodzi Polacy w internecie
Wyniki badania CBOS opublikowane z końcem 2018 roku pokazują, że w zdecydowanej większości gospodarstw domowych, w których są dzieci w wieku od 6 do 19 lat, dostępny jest internet i korzysta z niego choć jedna osoba małoletnia. W stosunku do 2015 roku liczba dzieci i młodzieży korzystających regularnie z sieci wzrosła o 1 punkt procentowy. Podczas gdy w 2004 roku było to zaledwie 58 proc. dzieci, to już cztery lata później – 80 proc. Im dziecko starsze, tym częściej korzysta z internetu w domu. Najwięcej czasu w sieci spędzają osoby w wieku 16-19 lat – przeciętnie aż 28 godzin tygodniowo, co daje średnio 4 godziny dziennie.
Co robią najmłodsi internauci podczas surfowania po internecie? Aż 93 proc. dorosłych wydaje się, że są dobrze zorientowani, do jakich celów dzieci wykorzystują sieć. Natomiast 3 proc. zdecydowanie się nie orientuje, a 4 proc. raczej się w tym nie orientuje. Tymczasem internet w wielu przypadkach stwarza dla najmłodszych niebezpieczeństwo.
Zagrożenia dla dzieci w sieci
Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę przygotowała w 2017 roku raport pod tytułem „Zagrożenia dzieci i młodzieży w internecie”, z którego wynikało, że obecnie niemal wszystkie gospodarstwa domowe w Polsce mają dostęp do globalnej sieci. Dla coraz młodszych ludzi internet staje się bardzo ważnym medium, do którego sięgają prawie każdego dnia. Zapewnia lub ułatwia nawiązywanie kontaktów, rozrywkę i zajęcie czasu wolnego. Na pewno sprzyja też pozyskiwaniu wiedzy o otaczającym nas świecie.
Jednak jednocześnie Fundacja przedstawiła typologię zagrożeń internetowych. Wśród najważniejszych z nich znalazły się:
- treści szkodliwe w internecie, wywołujące negatywne emocje u odbiorcy lub takie, które promują niebezpieczne zachowania;
- pornografia dziecięca;
- pedofilia;
- uwodzenie dzieci online;
- seksting, czyli przesyłanie lub publikowanie intymnych zdjęć za pośrednictwem internetu lub sieci komórkowych;
- cyberprzemoc – przemoc rówieśnicza;
- uzależnienie od internetu.
Skala problemu jest więc bardzo szeroka, a z roku na rok przybywa nowych zagrożeń, które dotykają dzieci, które korzystają z internetu. Z tego względu rodzice i opiekunowie powinni zwrócić szczególną uwagę na to, jak i po co najmłodsi korzystają z sieci.
Jak zadbać o bezpieczeństwo dzieci online?
We wspomnianym raporcie „Zagrożenia dzieci i młodzieży w internecie” 92 proc. rodziców dzieci w wieku od 10 do 18 lat przyznawało, że to na nich spoczywa odpowiedzialność za bezpieczeństwo ich pociech w sieci. Co czwarty wskazywał również na odpowiedzialność szkoły, a 13 proc. na odpowiedzialność dostawców usług internetowych.
Jednocześnie jednak rodzice rzadko kiedy kontrolują urządzenia elektroniczne, które znajdują się w rękach dzieci:
- 63 proc. deklaruje kontrolę komputera,
- 23 proc. kontroluje smartfon dziecka,
- 18 proc. kontroluje tablet,
- 8 proc. kontroluje konsolę do gier.
Wielu dorosłych zastanawia się, w jaki sposób zabezpieczyć swoje dziecko podczas korzystania z sieci. W raporcie UNICEF „The State of the World’s Children 2017: Children in a Digital World” zawarto związane z tym cenne postulaty. UNICEF zasugerował, aby:
- zapewniać wszystkim dzieciom swobodny dostęp do wysokiej jakości treści online;
- chronić najmłodszych przed nadużyciami, wykorzystywaniem, cyberprzemocą, nielegalnym handlem oraz dostępem do nieodpowiednich treści;
- zabezpieczyć prywatność oraz tożsamość dzieci w sieci;
- edukować dzieci w zakresie nauk informatycznych w celu zapewnienia dostępu do informacji oraz bezpieczeństwa online;
- uzyskać wsparcie sektora prywatnego w celu rozwoju standardów etycznych i praktyk stosowanych online;
- umieszczać dzieci jako najważniejsze podmioty podczas tworzenia i kształtowania polityk cyfrowych.
4 programy i aplikacje chroniące dzieci w internecie
Przedstawiamy 5 propozycji zwiększenia bezpieczeństwa dzieci w internecie za pomocą określonych aplikacji i programów.
1. Aplikacja ESET Parental Control
Aplikacja dostępna dla urządzeń z systemem Android, która pozwala rodzicom czuwać nad bezpieczeństwem dzieci podczas korzystania przez nie ze smartfonów i tabletów. W aplikacji można wybrać, z których programów zainstalowanych na urządzeniu mobilnym może korzystać dziecko i do jakich witryn może mieć dostęp. Aplikacja umożliwia też sprawdzenie, gdzie aktualnie znajduje się dziecko.
2. Family Rules
Kupując internet z UPC, użytkownicy mogą korzystać z funkcjonalnego Pakietu Bezpieczeństwa, w ramach którego dostępne są systemy zabezpieczające również dla najmłodszych. Pakiet składa się z 3 licencji pozwalających na zabezpieczenie 3 dowolnie wybranych urządzeń. Uwzględnia on kontrolę stron WWW pod kątem niebezpiecznego oprogramowania, bezpieczne zakupy i bankowość online oraz kontrolę rodzicielską Family Rules, umożliwiającą kontrolowanie stron, które może odwiedzać dziecko, oraz aplikacji, które mogą być zainstalowane na danym urządzeniu.
3. Kontrola rodzicielska w systemie Windows
W nowoczesnych systemach operacyjnych Windows można nałożyć pewne ograniczenia na komputer w ramach kontroli rodzicielskiej. Dotyczą one:
- liczby godzin, kiedy dzieci mogą korzystać z komputera;
- typów gier, w które dzieci mogą grać;
- typów programów, jakie mogą uruchamiać na komputerze.
4. Norton Family
Usługa Norton Family jest oprogramowaniem do kontroli rodzicielskiej i zapewnia użytkownikom zestaw środków, które pozwalają na monitorowanie tego, jak dzieci korzystają z nowoczesnych technologii łączności.
To od rodziców zależy, czy internet będzie bezpiecznym miejscem dla ich dzieci. Należy dołożyć wszelkich starań do tego, aby dziecko mogło swobodnie korzystać z sieci i czerpać z niej wiedzę.