Prawidłowo zbilansowana dieta to jeden z filarów zdrowia człowieka. Na szczęście coraz więcej osób zdaje sobie z tego sprawę; część decyduje się nawet na konsultację ze specjalistą z zakresu żywienia. Konsultant ds. dietetyki musi natomiast wiedzieć, co wziąć pod uwagę przy układaniu indywidualnych planów żywieniowych. Do tego potrzebne są jednak odpowiednie kompetencje.
Jak dobrać plan żywieniowy do potrzeb pacjenta?
Nawet 5-7 porcji warzyw dziennie, owoce, pełnoziarniste produkty, tłuste ryby, ograniczona ilość czerwonego mięsa – tak w skrócie można opisać uniwersalną dietę korzystną dla zdrowia. Problem polega jednak na tym, że niektóre osoby potrzebują indywidualnego planu żywieniowego. Powody są różne; czasem chodzi o ułożenie diety, która pomoże w zrzuceniu nadprogramowych kilogramów, czasem konieczne jest natomiast uwzględnienie chorób, z jakimi zmaga się pacjent.
Aby móc stworzyć dopasowany plan żywieniowy dla danej osoby, konieczne jest zatem poznanie jej potrzeb. To z kolei możliwe jest tylko po przeprowadzeniu dokładnego wywiadu z pacjentem. Konsultant ds. żywienia powinien dowiedzieć się, na czym zależy danej osobie, jak do tej pory się żywiła, co sprawia jej problemy, na co choruje czy na co jest uczulona. Wywiad powinien być możliwie jak najbardziej dokładny. Czasem niezbędne będzie również wykonanie dodatkowych badań, takich jak np. pomiar ilości tkanki tłuszczowej i mięśniowej w organizmie (choć wiele zależy od tego, jaki jest cel pacjenta i czy zależy mu na zmianie sylwetki, czy może na czymś innym).
Rozmowa z pacjentem to pierwszy etap tworzenia indywidualnego planu żywieniowego. Sam proces układania jadłospisu dla danej osoby jest już jednak znacznie trudniejszy – i wymaga odpowiednich kompetencji. Najczęściej dietetycy, aby ułatwić sobie pracę, sięgają po specjalne narzędzia; „ręczne” obliczanie kalorii i makroskładników dla każdego dania jest mocno uciążliwe, a przede wszystkim – czasochłonne. Dzięki zastosowaniu programu dietetyk ma też pewność, że wszystko zostało właściwie policzone, a dieta – odpowiednio zbilansowana.
Skąd wziąć wiedzę i umiejętności potrzebne do układania planów żywieniowych?
Opracowywaniem indywidualnych planów żywieniowych zajmują się osoby posiadające odpowiednie kompetencje; można je zdobyć np. na kursie Żaka – Konsultant ds. dietetyki (https://zak.edu.pl/oferta-edukacyjna/ksztalcenie-jednoroczne/konsultant-ds-dietetyki). Osoby, które go ukończą, będą potrafiły przygotowywać plany żywieniowe, dostosowywać je do potrzeb pacjentów, a także – w razie potrzeby – dobiorą odpowiednie suplementy, którymi trzeba będzie uzupełnić dietę. Co istotne, uczestnicy kursu nauczą się też pracy na programie Dietico. Narzędzie pozwala na szybkie ułożenie planu żywieniowego nawet dla najbardziej wymagających podopiecznych.
Przy układaniu planu żywieniowego warto zatem pamiętać o potrzebach pacjenta, jego motywacji i problemach, z którymi się zmaga. Bez tej wiedzy i odpowiednich umiejętności z zakresu układania jadłospisów ułożenie dopasowanego planu żywieniowego będzie po prostu niemożliwe.
