Modernizm, morze, dynamika, nowoczesność. I oczywiście filmy. To skojarzenia, które nierozerwalnie wiążą się z Gdynią. I całkiem słusznie. Już od wielu lat Gdynia jest postrzegana jako stolica polskiego kina. Tradycja ma swoje znaczenie, ale również dynamiczna działalność Gdyńskiego Centrum Filmowego sprawia, że ta pozycja Gdyni wydaje się jak najbardziej uzasadniona.
Nowe otwarcie znanej historii
Kompleks Gdyńskiego Centrum Filmowego to nadal nowa inwestycja, która przez dwa lata swojej działalności zyskała sobie przychylne opinie wielu środowisk. Uroczyste otwarcie centrum miało miejsce 13 września 2015 roku. To na pewno ważny etap w kultywowaniu tradycji filmowej w Gdyni. Obejmuje ona zarówno działania typowo artystyczne, jak i edukacyjne, dzięki którym osoby w każdym wieku mogą zagłębiać tajniki sztuki filmowej i poznawać dorobek światowej kinematografii.
Otwarcie nowego kompleksu filmowego, który jest ulokowany w samym centrum miasta, u stóp Kamiennej Góry, jest dowodem na to, że Gdynia inwestuje w nową jakość edukacji filmowej. I to pod wieloma względami. Ważne są również aspekty praktyczne i estetyczne. Zielone tereny wokół inwestycji sprzyjają imprezom plenerowym. W ubiegłym roku Gdyńskie Centrum Filmowe otrzymało tytuł Budowa Roku oraz miano Najlepszej Przestrzeni Publicznej Województwa Pomorskiego. Gdynianie zgodnie twierdzą, że czują się już zżyci z tym miejscem, mimo że jest ono nowe na mapie miasta. To świadczy o jego pozytywnym odbiorze i dużej sile oddziaływania.
Uroki kin studyjnych
Jeśli chodzi o nowe kina, to, co jeszcze kilkanaście lat temu w Polsce budziło podziw, coraz częściej spotyka się ze zniechęceniem. Prawdziwi kinomaniacy zarzucają współczesnym multipleksom – świetnie wyposażonym i komfortowym – zabijanie dawnego ducha. To prawda, że fotele były skrzypiące i niewygodne, jakość dźwięku i obrazu – niezadowalająca, a o popcornie nawet nikt nie pomyślał. Ale wyjście do kina było formą delektowania się sztuką, nie zaś kolejnym przejawem konsumpcjonizmu, aktem niedrogiej (i niewymagającej) rozrywki dla masowego odbiorcy.
W Gdyńskim Centrum Filmowym oczywiście również nie ma starych, skrzypiących foteli. Wprost przeciwnie – postawiono tutaj na najnowsze zdobycze techniki, m.in. wysokiej klasy projektory 4K i nagłośnienie 7.1. Niemniej istnieje chęć kultywowania tradycji i etosu kinematografii, która miała swój początek w niewielkich salach kinowych. Do dyspozycji publiczności pozostają trzy nowoczesne sale. Ich nazwy nieprzypadkowo nawiązują do dawnych kin, które funkcjonowały w mieście: „Goplana”, Warszawa”, „Morskie Oko”. Zresztą nawiązania do historii nie koncertują się wyłącznie na samym nazewnictwie, lecz również, a może przede wszystkim, na dbałości o jakość oferty kulturalnej. Podstawą repertuaru jest twórczość ambitna i artystyczna. I warto nadmienić, że takie starania od początku istnienia Gdyńskiego Centrum Filmowego spotkały się z przychylnym odbiorem. Już w pierwszym roku działalności tej placówki kina studyjne odwiedziło ponad 85 tys. widzów. To świadczy o zapotrzebowaniu na ponadprzeciętną ofertę kulturalną.
Przyciągnąć młodego widza
Żyjemy w kulturze dominacji obrazu. Czasami przeważa on nad treścią. Obraz niekiedy stanowi skrót myślowy, pozwalając na niewerbalne wyrażanie emocji i uczuć. Stąd jego popularność wśród dzieci i młodzieży, która jednak często sprowadza się do pomijania innych treści. Zdecydowanie łatwiej do młodego odbiorcy trafia przekaz wyrażony w internetowych memach niż w rozprawach pisanych językiem naukowym. To sprawia, że młodzi ludzie nie zawsze garną się do typowego obcowania z kulturą i sztuką, zwłaszcza z literaturą. Dużą popularnością cieszą się za to różnego rodzaju filmy publikowane w serwisach społecznościowych. I jest to obszar, który ma ogromny potencjał, godny jak najlepszego wykorzystania. Co prawda, trudno porównywać „dzieła” vlogerów z dokonaniami mistrzów kina, ale jeśli chodzi o samą formą przekazu, podobieństw może być znacznie więcej niż na pozór mogłoby się wydawać. Od filmiku w przeglądarce internetowej do dzieł sztuki filmowej – taka droga może się wydawać długa i wyboista. Ale skoro młody człowiek postawi na niej pierwszy krok, warto wspomóc go w tym, aby zmierzał we właściwym kierunku.
Najmłodsi w kinie
Program edukacji filmowej, realizowany również w Gdyńskim Centrum Filmowym, jest efektywnym narzędziem kształtowania wrażliwości osób w każdym wieku. Do najmłodszych widzów skierowany jest cykl „Poranki filmowe”. W jego ramach dzieci wraz z rodzicami mają możliwość poznania polskich bajek, a przy okazji – rozwijania kreatywności. Ważne jest stopniowe zaznajamianie najmłodszych widzów z kulturą odbioru filmu. Tak naprawdę nigdy nie jest zbyt wcześnie na takie działania. Jeśli dziecko od małego będzie przyzwyczajone do obcowania z dobrym filmem, już jako dorosły człowiek na pewno wróci do kina.
Warsztaty Filmoteki Szkolnej
Projekt warsztatów jest realizowany przez Gdyńską Szkołę Filmową we współpracy z Filmoteką Narodową, przy wsparciu Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej. Zajęcia są bezpłatne i skierowane do uczniów gimnazjów oraz szkół ponadgimnazjalnych. Nadrzędnym założeniem jest oczywiście szeroko pojmowana edukacja filmowa i kulturalna wśród dzieci i młodzieży. Ta ciekawa inicjatywa ma nauczyć korzystania młodych ludzi z języka filmowego w różnych formach. Wykładowcami są czynni zawodowo filmowcy, którzy mają odpowiednie kompetencje do przekazywania wiedzy. W roku szkolnym 2016/2017 uczniowie mogli m.in. poznać tajniki obsługi profesjonalnego sprzętu czy nauczyć się podstaw kadrowania i kompozycji. Uczestnicy warsztatów mogli płynnie przejść od zagadnień teoretycznych do praktycznego nagrywania materiałów filmowych. Zapoznawali się również ze sztuką montażu filmowego. Zajęcia kończyły się analizą poszczególnych filmów, które były tworzone przez uczniów. Takie pokazanie sztuki filmowej „od kuchni” z pewnością ma wiele walorów edukacyjnych. Może również stać się początkiem większej przygody z filmem, która otworzy młodemu człowiekowi nowe horyzonty.
Dokument dla każdego
Ważną rolę edukacyjną w działalności Gdyńskiego Centrum Filmowego odgrywa prezentacja najważniejszych dokonań światowych twórców kina dokumentalnego. Odbiorcami cyklu Akademia Dokumentalna są przede wszystkim seniorzy. Na comiesięcznych spotkaniach prezentowane są najwybitniejsze obrazy dokumentalne, często nagradzane i doceniane na całym świecie. W 2017 roku uczestnicy cyklu mogli obejrzeć m.in. takie filmy, jak: „Nie zapomnij mnie”, „Nie wiesz, jak bardzo cię kocham” czy „Mundial. Gra o wszystko”. Po projekcjach odbywają się dyskusje prowadzone przez filmoznawczynie – doktorantki Uniwersytetu Gdańskiego oraz członkinie Pracowni Badań Produkcyjnych i Nowej Historii Kina. A zatem wyzwanie, jakim jest edukacja filmowa, realizowane w gdyńskiej placówce obejmuje również osoby w starszym wieku, nie tylko dzieci i młodzież. Tym bardziej ta działalność zasługuje na uznanie.
Kino przyjazne dla widza
Prawa konkurencji rynkowej nie omijają żadnej z dziedzin naszego życia. Również w miejscach, które przez lata były postrzegane jako świątynie kultury i sztuki, trwa walka o widza, który jest przecież dobrym klientem. Zresztą nawet działania pro bono, na które nie wszystkie instytucje mogą sobie pozwolić, mają sens tylko wtedy, gdy znajdują odbiorców.
Dzięki takim miejscom, jak Gdyńskie Centrum Filmowe, my, widzowie-konsumenci, nie jesteśmy skazani na sztywne ramy repertuaru największych dystrybutorów filmów. Mamy możliwość zaznajomienia się z kinem ambitnym, niszowym – nie zawsze odpowiednio promowanym i dofinansowanym, choć o wysokich walorach artystycznych. A przy okazji możemy wczuć się w atmosferę dawniejszego celebrowania sztuki filmowej, poczuć ulotnego ducha artystycznego wymiaru przestrzeni kinowej. I choćby dlatego warto pamiętać o uroku kin studyjnych. Niekoniecznie są one konkurencją dla multipleksów – raczej tworzą własną jakość, która ma swe niepodważalne walory.
Gdyńskie Centrum Filmowe
pl. Grunwaldzki 2, 81–372 Gdynia
Sekretariat:
e-mail: info@gcf.org.pl
tel. +48 58 712 22 77, +48 58 621 15 09
http://www.gcf.org.pl
