W kwietniowym numerze miesięcznika „Together” opisano podstawowe aspekty prawne związane z zakładaniem działalności gospodarczej. W tym miesiącu zostanie rozwinięte – niedoceniane moim zdaniem – zagadnienie związane z wyborem nazwy firmy i logotypu.
Mało który przedsiębiorca przykłada wystarczającą uwagę do tego, by w toku przygotowywania się do rozpoczęcia prowadzenia działalności gospodarczej, zweryfikować to, czy wybrana przez niego nazwa oraz logotyp, nie przysporzy mu w przyszłości kłopotów prawnych. Jest to tym istotniejsze, że obecnie wiele osób korzysta z inspiracji lub wręcz bezpośrednio wzoruje się na już używanych w obrocie nazwach i znakach towarowych. Praktyka pokazuje, że dokonanie (świadomie lub nieświadomie) nieprawidłowego wyboru może narazić przedsiębiorcę na dość surowe konsekwencje finansowe związane z tym, że wybrana nazwa lub logotyp:
- wprowadza konsumentów w błąd co do tożsamości przedsiębiorcy – mówiąc wprost, oznaczenie przedsiębiorcy nie może sprawiać, że konsument się pomyli i zamiast do konkurencji, trafi do nas;
- narusza prawo do cudzego znaku towarowego, czyli logotypu lub sloganu wykorzystywanego przez konkurencję. Co ważne, dla poniesienia odpowiedzialności prawnej nie ma znaczenia to, czy dany slogan lub logotyp są zarejestrowane w Urzędzie Patentowym (krajowym lub europejskim w Alicante), czy też nie.
Najbardziej ryzykownym, a zarazem najpowszechniejszym, rozwiązaniem jest oznaczanie przedsiębiorstwa logotypem lub nazwą zbliżoną do stosowanych przez już istniejące i odnoszące sukcesy przedsiębiorstwa konkurencyjne (działające w tej samej lub pokrewnej branży i na tym samym rynku).
Wspomniane wcześniej konsekwencje mogą się wiązać chociażby z koniecznością zapłaty odszkodowania, wydania korzyści uzyskanych na skutek posługiwania się nazwą naruszającą cudze prawa, jak również zmiany oznaczenia przedsiębiorstwa. Trzeba mieć też świadomość, że osoba, której prawa zostały naruszone, nie musi występować z roszczeniami bezpośrednio po rozpoczęciu przez konkurenta działalności. Powszechne są sytuacje, w których działania prawne podejmowane są po wielu latach prowadzenia działalności przez danego przedsiębiorcę naruszającego – świadomie lub nie – cudze prawa. Działania tego rodzaju podejmują zarówno przedsiębiorcy krajowi, jak i międzynarodowe koncerny. Nietrudno przy tym wyobrazić sobie liczbę negatywnych konsekwencji (nie tylko finansowych), które będą wiązały się z tym, że przedsiębiorca zmuszony zostanie do zmiany oznaczenia przedsiębiorstwa np. po trzech latach działalności, kiedy to już klienci kojarzą go z pierwotnym oznaczeniem.
Z powyższych względów doradzamy zdecydowaną rozwagę przy określaniu sposobu oznaczenia przedsiębiorstwa, tak by móc wykluczyć lub maksymalnie zminimalizować opisane powyżej ryzyko.