Jednym z kluczowych czynników komfortowego prowadzenia samochodu jest możliwość precyzyjnej kontroli jego zachowania na drodze. Zapewniają to systemy wspomagania kierownicy, bez których trudno dziś wyobrazić sobie nowoczesny samochód. Najpowszechniejsze są hydrauliczne wspomagacze – te, które pomagają kierowcy obracać koła, tworząc ciśnienie płynu wewnątrz mechanizmu kierowniczego. Niestety, jak wszystkie inne, systemy hydrauliczne nie są doskonałe, więc od czasu do czasu właściciele samochodów potrzebują części zamiennych i naprawy elementów układu kierowniczego. W takich sytuacjach pomoże sklep internetowy części samochodowych STS, gdzie można znaleźć niezbędne części do swojego samochodu.
Budowa hydraulicznego wspomagania kierownicy
W skład hydraulicznego wspomagania kierownicy wchodzą następujące elementy:
- Pompa. Zapewnia niezbędne ciśnienie w systemie.
- Rozdzielacz. Kieruje przepływami roboczej cieczy we właściwy sposób.
- Cylinderek hydrauliczny. Pod ciśnieniem oleju bezpośrednio naciska na mechanizm skrętu kół.
- Zbiornik wyrównawczy. Służy jako rezerwuar cieczy roboczej (oleju).
- Złączki i przewody. Zapewniają szczelność magistrali i swobodny przepływ płynu.
Pompę wspomagania kierownicy bez przesady można uznać za główny węzeł całego tego systemu, ponieważ to ona przede wszystkim zapewnia cyrkulację oleju i niezbędne obciążenie pozostałych agregatów. Dlatego uszkodzona pompa stanowi zagrożenie dla prawidłowego funkcjonowania zarówno wspomagania, jak i całego mechanizmu kierowniczego.
Zasada działania pompy wspomagania kierownicy
W typowym hydraulicznym układzie kierowniczym napęd pompy odbywa się poprzez podłączenie jej do koła pasowego silnika spalinowego za pomocą paska, zazwyczaj tego samego, który oprócz wspomagania kierownicy napędza również pozostałe akcesoria: jak alternator, sprężarka klimatyzacji, pompa układu chłodzenia i inne, jeśli są obecne. Pasek jest zapinany za pomocą specjalnego osprzętu, który zapewnia niezawodne i dobre przeniesienie momentu obrotowego z wału korbowego na mechanizm pompy wspomagania kierownicy.
W ten sposób pompa pracuje nieprzerwanie wraz z silnikiem samochodu, nawet gdy kierownica się nie obraca. W takim przypadku płyn po prostu swobodnie przemieszcza się magistralą, nie wywierającą ciśnienia na cylindry w przekładni kierowniczej.
Ze względu na rodzaj konstrukcji pompy wspomagania kierownicy można podzielić według następujących parametrów:
- Liczba konturów (jedno- lub wielokonturowe)
- Zasada działania elementu tłoczącego: łopatkowe lub zębate
- Rodzaj sterowania: regulowane i nieregulowane
Pompy jedno konturowe odpowiadają wyłącznie za system wspomagania kierownicy. Pompy wielokonturowe (a czasem i wielokonturowe) równolegle uruchamiają inne agregaty samochodu: na przykład wspomagają układ hamulcowy lub aktywne zawieszenie hydrauliczne. Pozwala to efektywniej wykorzystać energię stałego napędu urządzenia.
W samochodach osobowych najczęściej montuje się pompy łopatkowe lub inaczej zwane wirowymi ze względu na ich zalety: wysoką sprawność i zwiększoną odporność na zużycie. W regulowanej pompie można zmieniać siłę ciśnienia, najczęściej odbywa się to na podstawie poleceń ECU, które wydaje na podstawie wskazań czujników prędkości i obrotów silnika. W urządzeniu nieregulowanym ciśnienie jest tworzone za pomocą zaworu redukcyjnego i pozostaje stałe we wszystkich trybach pracy.
Objawy uszkodzenia pompy wspomagania kierownicy
Zwykle praca sprawnego urządzenia przebiega cicho i niezauważalnie. Jeśli w systemie wspomagania pojawią się nietypowe dźwięki lub wibracje, kierowca powinien zwrócić na to uwagę. Awaria wspomagania kierownicy ma jeden lub kilka z następujących objawów:
- Głośny hałas lub buczenie od pompy
- Trudności przy obracaniu kierownicy
- Wstrząsy podczas jazdy na wprost
- Zaciskanie lub blokowanie podczas skrętu
- Wibracje kierownicy, które stają się silniejsze podczas jej obracania
- Plamy czerwonej cieczy pod samochodem
Wszystkie wymienione objawy są ważnym powodem, aby udać się do stacji obsługi technicznej w celu diagnostyki lub w razie konieczności naprawy. Mechanizm kierowniczy jest bowiem kluczowym węzłem odpowiedzialnym za bezpieczeństwo nie tylko kierowcy i jego pasażerów, ale także innych uczestników ruchu drogowego. Awaria wspomagania zmniejsza prędkość obracania kierownicy, dlatego może stanowić zagrożenie poważnych wypadków.
Jak samodzielnie sprawdzić pompę wspomagania kierownicy
Doświadczony kierowca może sam przeprowadzić wstępną kontrolę samochodu, aby ocenić stan hydraulicznego agregatu i zrozumieć, czy konieczna jest pomoc. Algorytm takiej samodzielnej diagnostyki obejmuje kilka obowiązkowych kroków:
- Sprawdzenie poziomu płynu w zbiorniku wyrównawczym, który zwykle znajduje się bezpośrednio na korpusie pompy lub w jej pobliżu. Olej powinien znajdować się między oznaczeniami Min a Max.
- Sprawdzenie napięcia paska, jego stanu. W przypadku rozwarstwienia lub oddzielenia włókien pasek należy wymienić.
- Ocena jakości oleju. Płyn powinien być jednorodny, czerwony, bez czarnych plam, zanieczyszczeń w postaci kłaczków, bez pęcherzyków. Jeśli olej wygląda zbyt ciemno, ma zapach spalenizny – należy go jak najszybciej wymienić.
- W przypadku wycieku płynu, pocenia się olejem korpusu pompy lub przewodów należy ustalić źródło wycieku.
Należy również ocenić, czy wspomaganie kierownicy działa jednakowo we wszystkich trybach temperaturowych. Jeśli kierownica staje się lekka tylko przy roboczej temperaturze silnika lub odwrotnie – podczas przegrzewania wymaga większego wysiłku kierowcy, oznacza to, że pompa wymaga naprawy.
Jeśli podczas diagnostyki stwierdzono konieczność wymiany pompy wspomagania kierownicy, można znaleźć wysokiej jakości części zamienne do swojego samochodu w STS: https://sts.parts/pl/hydraulic-power-steering-pump_11
Te proste czynności pomogą zapobiec nagłym awariom pompy wspomagania kierownicy, przedłużą okres jej eksploatacji i zaoszczędzą pieniądze właściciela samochodu.
