Czy wiesz, że problemy z nadmierną masą ciała ma prawie 60% Polaków, a ich liczba rośnie? Nadprogramowe kilogramy to więcej niż kwestia estetyki. Zbyt duża masa ciała może stanowić zagrożenie dla zdrowia i życia, a szczególnie groźna jest otyłość brzuszna. Dowiedz się, czym jest i jak może wpłynąć na stan serca i układu krążenia.
Czym jest otyłość brzuszna?
Otyłość brzuszna wiąże się z nadmierną ilością tkanki tłuszczowej w jamie brzusznej. Można ją dość łatwo rozpoznać – choćby po sylwetce osoby z nadwagą, która przypomina jabłko[1]. Z perspektywy medycznej diagnozuje się ją nie w odniesieniu do masy ciała czy BMI, ale na podstawie:
- obwodu talii – u kobiet, gdy ten wymiar jest równy lub przekracza 80 cm, a u mężczyzn 94 cm;
- wskaźnika talia-biodro (WHR) – chodzi o iloraz obwodów talii i bioder w centymetrach; jeśli WHR wynosi więcej niż 0,85 u kobiet lub 0,9 u mężczyzn, jest diagnozowana otyłość brzuszna[2].
Jak zatem widzisz, możesz samodzielnie ocenić, czy zmagasz się z otyłością brzuszną. Jeśli tak, jest to czerwona lampka ostrzegawcza i znak, że trzeba zacząć działać!
Dlaczego otyłość brzuszna jest tak groźna?
Każda otyłość może powodować poważne konsekwencje zdrowotne, jednak brzuszna jest szczególnie groźna. Dzieje się tak dlatego, że tłuszcz trzewny, nazywany też wisceralnym, jest aktywny metabolicznie i wykazuje działanie prozapalne. Jest to związane z produkcją cytokin prozapalnych, które sprawiają, że w organizmie osoby z otyłością brzuszną stale utrzymuje się nisko nasilony stan zapalny[3].
Może się to przekładać na rozwój poważnych powikłań zdrowotnych, a w szczególności sercowo-naczyniowych.
Otyłość brzuszna a choroby sercowo-naczyniowe. Tych powikłań trzeba się obawiać!
Obecność nadprogramowej ilości prozapalnej tkanki tłuszczowej w jamie brzusznej niesie za sobą poważne konsekwencje dla zdrowia serca i całego układu krążenia. Jak pokazują badania, otyłość zwiększa ryzyko rozwoju[4]:
- niewydolności serca, a w szczególności tej z zachowaniem frakcji wyrzutowej lewej komory;
- nadciśnienia tętniczego (mówi się, że odpowiada nawet za 60-70% przypadków tej przypadłości);
- przewlekłych zespołów wieńcowych;
- zaburzeń rytmu serca, a w szczególności migotania przedsionków.
Warto również podkreślić, że otyłość brzuszna jest czynnikiem rozwoju dyslipidemii aterogennej[5], czyli groźnych zaburzeń profilu lipidowego zwiększających ryzyko zachorowania na miażdżycę[6]. Jest to m.in. efekt insulinooporności, będącej konsekwencją otyłości brzusznej[7].
Wniosek jest więc prosty: jeżeli zmagasz się z otyłością, nie czekaj. Już dziś podejmij działania, aby powrócić do zdrowej masy ciała.
Jak walczyć z otyłością brzuszną, aby zadbać o swoje zdrowie?
Dla osób zmagających się z otyłością podstawową formą leczenia jest modyfikacja stylu życia, a w szczególności – nawyków żywieniowych. Nie chodzi wcale o przechodzenie na radykalne diety, a o wprowadzanie stopniowych zmian i niewielkiego deficytu kalorycznego. Pozwoli to krok po kroku powracać do zdrowej wagi, a w efekcie – stopniowo zmniejszać ryzyko rozwoju poważnych chorób.
Zastanawiasz się, jak powinna wyglądać redukcja? Zakłada się, że najlepszym rozwiązaniem jest zmniejszenie kaloryczności diety o ok. 500-600 kcal w stosunku do zapotrzebowania energetycznego[8]. Taki deficyt pozwoli na utratę ok. 0,5 kg masy ciała tygodniowo, a więc ok. 2 kg miesięcznie. Wydaje się, że to niewiele? Nic bardziej mylnego! Opisane podejście pozwala przede wszystkim zachować regularność i systematyczność – małe kroki dają szanse na osiągnięcie dużego sukcesu. Bezpiecznie i skutecznie – tak, aby ryzyko powrotu do dawnej masy ciała było niskie.
Pamiętaj też, że równie ważna jak kaloryczność spożywanego jedzenia jest jego jakość. Upewnij się, że Twój jadłospis jest prawidłowo zbilansowany i zawiera wszystkie niezbędne składniki – w tym duże ilości warzyw, owoców oraz produktów pełnoziarnistych. Jeżeli masz zbyt wysoki poziom cholesterolu, pamiętaj o wprowadzeniu do diety steroli roślinnych. Te naturalne substancje obniżają poziom cholesterolu LDL o 7-12% w ciągu 2-3 tygodni przy dziennym spożyciu 1,5-3 g oraz prowadzeniu zdrowego stylu życia[9]. Znajdziesz je m.in. w miękkiej margarynie kubkowej Optima Cardio.
Zatroszcz się również o zwiększenie aktywności fizycznej – docelowo powinno to być minimum 150 minut średnio intensywnego ruchu tygodniowo[10]. Wybierz taką jego formę, jaką najbardziej lubisz – mogą to być nawet zwykłe spacery.
Niewielkie zmiany prowadzą do znaczących efektów. Nie daj się otyłości brzusznej i żyj dłużej!
[1] https://www.mp.pl/pacjent/nadwaga-i-otylosc/radydietetyka/333000,otylosc-brzuszna-trzewna-u-mezczyzn-i-kobiet-jak-sie-jej-pozbyc
[2] https://www.mp.pl/pacjent/nadwaga-i-otylosc/radydietetyka/333000,otylosc-brzuszna-trzewna-u-mezczyzn-i-kobiet-jak-sie-jej-pozbyc
[3] Bąk-Sosnowska, M., Białkowska, M., Bogdański, P., Chomiuk, T., Gałązka-Sobotka, M., Holecki, M., et al. (2022). Zalecenia kliniczne dotyczące postępowania u chorych na otyłość 2022 – stanowisko Polskiego Towarzystwa Leczenia Otyłości. Medycyna Praktyczna (wydanie specjalne), maj 2022, 1-87.
[4] Bąk-Sosnowska, M., Białkowska, M., Bogdański, P., Chomiuk, T., Gałązka-Sobotka, M., Holecki, M., et al. (2022). Zalecenia kliniczne dotyczące postępowania u chorych na otyłość 2022 – stanowisko Polskiego Towarzystwa Leczenia Otyłości. Medycyna Praktyczna (wydanie specjalne), maj 2022, 1-87.
[5] https://www.mp.pl/nadwaga-i-otylosc/wytyczne/367155,rozdzial-3-powiklania-otylosci
[6] https://www.mp.pl/interna/chapter/B16.II.2.4.2.
[7] Bąk-Sosnowska, M., Białkowska, M., Bogdański, P., Chomiuk, T., Gałązka-Sobotka, M., Holecki, M., et al. (2022). Zalecenia kliniczne dotyczące postępowania u chorych na otyłość 2022 – stanowisko Polskiego Towarzystwa Leczenia Otyłości. Medycyna Praktyczna (wydanie specjalne), maj 2022, 1-87.
[8] https://www.mp.pl/pacjent/nadwaga-i-otylosc/radydietetyka/333000,otylosc-brzuszna-trzewna-u-mezczyzn-i-kobiet-jak-sie-jej-pozbyc
[9] https://www.efsa.europa.eu/en/press/news/blood-cholesterol-reduction-health-claims-phytosterols-can
[10] https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/physical-activity