Pożyczenie pieniędzy znajomym czy rodzinie często wynika z potrzeby chwili – zaufania, troski, dobrej woli. Ale nawet najlepsze intencje nie ochronią Cię przed konfliktem, jeśli nie ustalicie warunków. Pożyczka prywatna może być pomocna, ale tylko wtedy, gdy podejdziesz do niej odpowiedzialnie. Podpowiadamy, jak pożyczać komuś lub od kogoś z głową.
Co to jest pożyczka prywatna i kogo dotyczy?
Pożyczka prywatna to umowa między dwiema osobami fizycznymi, bez udziału banku czy firmy pożyczkowej. Możesz ją zawrzeć z bratem, sąsiadką czy koleżanką z pracy. Choć brzmi to nieformalnie, tego rodzaju pożyczka podlega przepisom Kodeksu cywilnego. Jeżeli kwota przekracza 1000 zł, umowa pożyczki prywatnej powinna zostać sporządzona na piśmie – to nie wymóg ważności, tylko kwestia dowodowa, która może mieć duże znaczenie w razie sporu.
Dlaczego umowa pożyczki to konieczność?
Wiele osób uważa, że skoro chodzi o pożyczanie pieniędzy znajomym, nie potrzeba żadnych dokumentów. To błąd. Spisana umowa nie jest oznaką braku zaufania – to po prostu rozsądne zabezpieczenie. Zapisz, kto komu i ile pożycza, na jak długo, z jakimi warunkami zwrotu. Jeśli zostały ustalone odsetki, również powinny być ujęte w dokumencie. Dzięki temu unikniesz nieporozumień, które często wynikają z różnych interpretacji „ustnych ustaleń”.
Jak zabezpieczyć pożyczkę prywatną?
Niezależnie od tego, czy pożyczasz od kogoś, czy komuś, warto zadbać o zabezpieczenie swoich interesów. Możesz dodać zapis o terminie spłaty, możliwości ratalnego zwrotu albo o poręczeniu. Jeśli jesteś pożyczkobiorcą, upewnij się, że warunki są dla ciebie realne do spełnienia. Jeśli pożyczasz – chroń swoje pieniądze. Umowa pożyczki może być prosta, ale powinna być kompletna.
Pamiętaj też o obowiązkach podatkowych. Jeżeli pożyczasz od osoby niespokrewnionej i kwota przekracza 10434 zł (w ciągu 5 lat), musisz zgłosić to w urzędzie skarbowym na formularzu PCC-3 i zapłacić 2% podatku od czynności cywilnoprawnych. W przypadku pożyczki od bliskiej rodziny (np. rodziców), możliwe jest zwolnienie z podatku, ale tylko wtedy, gdy zgłoszenie nastąpi w ciągu 14 dni. Niedopełnienie tych formalności może skutkować podatkiem sankcyjnym w wysokości 20%.
Co Ci grozi, jeśli pożyczka prywatna nie zostanie spłacona?
Brak zwrotu pieniędzy może skutkować postępowaniem sądowym. Wystarczy, że pożyczkodawca będzie miał dowód (umowę albo potwierdzenie przelewu). Sąd ma prawo nakazać spłatę z odsetkami – sprawą zajmie się wówczas komornik. Pamiętaj, pożyczka między osobami prywatnymi to nie żart. Nawet jeśli jesteście rodziną lub przyjaciółmi, przepisy działają tak samo.
Pożyczka prywatna a dobre relacje – czy da się to pogodzić?
Pożyczanie pieniędzy między ludźmi nie musi kończyć się źle, pod warunkiem że ustalisz wszystko na początku. Spisana umowa, jasne warunki i otwarta rozmowa pomagają uniknąć konfliktów. Pożyczka prywatna to decyzja finansowa, ale też odpowiedzialność. Jeśli chcesz pomóc komuś bliskiemu – zrób to w rozsądny sposób. Jeśli potrzebujesz wsparcia – weź je, ale z planem na spłatę. To najlepsza droga do tego, by nie stracić ani pieniędzy, ani dobrych relacji.
