Cały czas trwają dyskusje na temat tego, co dziecko powinno, a czego nie może jeść w szkole… Niestety, nie pomogą same restrykcje dotyczące asortymentu w szkolnych sklepikach. Najważniejsza jest edukacja zarówno najmłodszych, jak i ich rodziców.
Niestety, problem nadwagi i otyłości wśród najmłodszych przez wiele lat był kompletnie pomijany, czego konsekwencje teraz zauważamy. Według badań opracowanych przez Instytut Żywności i Żywienia polskie dzieci ze szkół podstawowych nie należą do grupy z krajów, gdzie częstotliwość występowania otyłości jest najmniejsza. Polskim dzieciom bliżej jest do takich państw, jak Grecja, Hiszpania i Węgry, w których otyłość jest dość znaczna. Według badań w Polsce w 2013 roku problem nadwagi i otyłości wśród dzieci szkół podstawowych dotyczył ok. 22%.
Ważne jest to, aby się zastanowić nad przyczynami nadwagi i otyłości wśród najmłodszych. Do najczęstszych przyczyn gromadzenia się zbędnych kilogramów zalicza się błędy żywieniowe, a zdecydowanie rzadziej problemy zdrowotne. Obecnie dostęp do przeróżnych słodyczy, słodkich napojów czy przetworzonej żywności jest ogromny. Przetworzona żywność nie jest droga i praktycznie każdy młody człowiek może sobie kupić przekąski za niedużą cenę. Problem nie leży oczywiście tylko po stronie najmłodszych, ale również i rodziców, którzy na to wszystko pozwalają. To prawda, że społeczeństwo jest coraz bardzo zabiegane i zapracowane. Coraz mniej mamy czasu dla naszych pociech, co, niestety, widać także w sposobie żywienia…
Aby lepiej zobrazować problem, poniżej przedstawiono przykładowy dzień żywienia 10-latka. Pierwsze śniadanie zjadane w domu to mleko i czekoladowe kulki (średnia miseczka). W szkole nie ma ustalonych godzin konkretnych posiłków. Najczęstsze przekąski zabierane do szkoły to: kanapka (nie zawsze zjadana), słodki jogurt pitny, żelki, czasami sok. Do tego dochodzi szkolny obiad. W drodze ze szkoły do domu bardzo często kupuje się chipsy lub lody. Po powrocie ze szkoły do domu czeka słodki deser (np. serek homogenizowany, słodycze). Domowy obiad (godz. 17.00–18.00) to na ogół spaghetti lub gotowe pierogi, a w weekend – schabowy z ziemniakami i surówką. Po obiedzie znów coś słodkiego, a na kolację (godz. 20.00–21.00) – najczęściej tosty z serem.
Najważniejsze jest to, aby wiedzieć, jakie pomyłki popełniamy, żywiąc dzieci. Analizując powyższy sposób żywienia, można wymienić takie błędy, jak: śniadania zjadane na słodko, ogromna ilość cukru, znikoma liczba warzyw i owoców, cukier ukryty w słodkich jogurtach i deserach, duża liczba mącznych produktów, bardzo tłuste i obfite kolacje.
Istotne znaczenie ma prawidłowe komponowanie posiłków swoich pociech. Warto zacząć od wyznaczenia ich godzin. Zawsze warto też zaznaczać na danych przekąskach, o której godzinie dziecko powinno zjeść dany posiłek. Dzieci w szkole są zaabsorbowane innymi sprawami, a często w ogóle nie spożywają posiłków zabieranych z domu do szkoły, tylko dlatego, że o nich po prostu zapominają. Jeśli poświęcimy czas na naukę nawyku żywieniowego, jakim jest regularność, na pewno bardzo pozytywnie zaprocentuje to w przyszłości. Redukcja błędów żywieniowych to inwestycja w zdrowie najmłodszych.
Poniżej przedstawiamy pomysły na posiłki dla dzieci, które można zabrać do szkoły.
Jogurt z granolą
- Granola – 4 łyżki – ok. 40 g
- Jogurt naturalny – 1 kubek – ok. 150 g
- Borówka amerykańska – ok. 125 g
Przepis na granolę
- Migdały – 1/2 szklanki
- Orzechy włoskie – 1/2 szklanki
- Orzechy laskowe – 1/2 szklanki
- Pestki dyni – 1/4 szklanki
- Płatki owsiane – 2 szklanki
- Żurawina suszona – 1/2 szklanki
- Morela suszona – 1/2 szklanki
- Miód – 1/2 szklanki
- Cynamon – 1 łyżeczka
Granolę należy przechowywać w szklanym, zamkniętym pojemniku.
Orzechy, pestki, płatki owsiane wsypać do miski. Całość delikatnie wymieszać z miodem i wyłożyć równomiernie na dużą blaszkę wyłożoną papierem do pieczenia. Na koniec posypać cynamonem i piec w piekarniku nastawionym na 180 st. C przez ok. 20–30 min. W międzyczasie można wymieszać granolę, aby równomiernie się zarumieniła. Upieczone orzechy i płatki wyjąć z piekarnika i odstawić do ostudzenia. Następnie dodać pokrojone morele i suszoną żurawinę oraz dokładnie wymieszać.
Kolorowa bułka grahamka
- Bułka grahamka – 1 sztuka
- Masło – cienko posmarować – 1 łyżeczka
- Sałata liściasta – 1 liść
- Polędwica z indyka – 1 plasterek – 15 g
- Rzodkiewka – 1 sztuka
- Mały ogórek gruntowy
Jabłko, brzoskwinia i orzechy
- Jabłko – 1 sztuka
- Brzoskwinia – 1 sztuka
- Orzechy włoskie – 30 g
Owoce pokroić w ćwiartki i zapakować do pojemnika.
Tekst: Dominika Dietrich-Stefankiewicz
