Piękne, zadbane i zdrowe paznokcie to wizytówka dłoni. Utrzymanie ich dobrego stanu ma szczególne znaczenie dla kobiet. Tymczasem na stan płytki paznokciowej mogą wpływać czynniki zewnętrzne, a także ilości składników odżywczych dostarczanych wraz z dietą. Sprawdź, o podaż jakich witamin warto zadbać, by mieć zdrowe paznokcie.
Z czego zbudowane są zdrowe paznokcie?
Część, którą nazywa się paznokciem, jest technicznie znana jako płytka paznokcia. Jej głównym materiałem budulcowym jest białko np. keratyna i kolagen [1]. Płytka paznokciowa ma około 0,5 mm grubości i jest lekko zakrzywiona. Paznokieć jest mocno przytwierdzony do łożyska paznokcia znajdującego się pod nim.
Paznokieć i łożysko paznokcia rozdzielają się na czubku palca, gdzie ponad opuszkę wystaje brzeg wolny. To właśnie ta część służy np. do drapania. Po lewej i prawej stronie paznokieć otaczają boczne fałdy paznokciowe. Bardzo ważny elementem płytki paznokciowej jest macierz [2]. To ona stale produkuje nową keratynę, która gromadzi się na płytce paznokcia i powoli popycha paznokieć do przodu, powodując jego wzrost. Paznokcie u rąk rosną w tempie około 3 mm na miesiąc, a u stóp nieco wolniej.
Jakich witamin potrzebują paznokcie?
W utrzymaniu zdrowej, pięknej płytki paznokciowej pomagają substancje odżywcze dostarczane z codzienną dietą. Dlatego warto zadbać o pokarmy dostarczające przede wszystkim witamin. Jakie witaminy są potrzebne? Przede wszystkim jest to witamina C ze względu na jej udział w prawidłowej produkcji kolagenu niezbędnego do właściwego funkcjonowania m.in. chrząstki, naczyń krwionośnych i skóry [3]. Warto również zadbać o podaż biotyny, która np. przyczynia się do utrzymania prawidłowego metabolizmu makroskładników odżywczych [3], czyli m.in. białek.
Czy tylko witaminy wspierają zdrowie paznokci?
Należy pamiętać, że oprócz witamin do diety na piękne i zdrowo wyglądające paznokcie należy dołączyć odpowiednie składniki mineralne. Wśród najważniejszych znajdują się znajdują się cynk i selen [3].
- Cynk bierze udział w procesie syntezy keratyny, która tworzy płytkę paznokci.
- Selen wspiera ochronę komórek przed stresem oksydacyjnym i pomaga zachować zdrowe paznokcie.
Warto również pamiętać o magnezie, który pomaga w prawidłowej syntezie białka [3], czyli budulca płytki paznokciowej.
Jak dostarczyć do organizmu najważniejsze składniki odżywcze?
Witaminy, składniki mineralne lub inne substancje wspierające zdrowie zarówno paznokci, jak i całego organizmu, należy dostarczać wraz z pożywieniem. Prawidłowo zbilansowana dieta u osób zdrowych wystarczy, by pokryć dzienne zapotrzebowanie na składniki odżywcze [4]. Sięgając po świeże warzywa, owoce, soki i koktajle, orzechy i inne cenne źródła składników odżywczych, zyskasz codzienną porcję witamin i przy okazji odżywisz nie tylko paznokcie, ale i włosy oraz skórę.
W niektórych przypadkach warto rozważyć włączenie suplementu diety, np. u osób starszych, będących na diecie ubogoenergetycznej, wykluczającej z posiłków niektóre produkty spożywcze lub w okresach zwiększonego zapotrzebowania np. w czasie ciąży lub po menopauzie [4]. Wówczas najlepiej sięgnąć po suplement diety, który zawiera kompleks witamin i składników mineralnych ważnych dla zachowania zdrowia i urody.
Jak dbać o zdrowie paznokci?
Utrzymanie pełnowartościowej diety to podstawa dbania o stan paznokci. Jednak warto poświęcić też uwagę codziennej pielęgnacji i zachowaniu środków ostrożności, które chronią płytkę paznokciową przed uszkodzeniami. Przede wszystkim [2]:
- staraj się wykonywać jak najmniej prac domowych bez rękawiczek, zwłaszcza jeśli masz kontakt z detergentami;
- nie używaj acetonu i lakierów z toluenem lub formaldehydem;
- unikaj samodzielnego wykonywania zabiegów, które mogą uszkodzić strukturę płytki paznokcia (np. używania frezarki lub nadmiernego wycinania skórek).
Pamiętaj również o używaniu łagodnych środków myjących do rąk oraz nawilżania dłoni delikatnymi kremami do rąk i paznokci. A jeśli zauważysz niepokojące zmiany na płytce, udaj się do kosmetologa lub dermatologa.
Bibliografia:
1. Charzewska J. i in., Białka [w:] Normy żywienia dla populacji Polski i ich zastosowanie, 2020: 48-49.
2. Surma A., Nockowski P., Wpływ stanu zdrowia oraz stylu życia na wygląd paznokci, Kosmetologia Estetyczna, 1 / 2016 / vol. 5, 27-33.
3. Rozporządzenie Komisji (UE) NR 432/2012 z dnia 16 maja 2012 r.
4. Wnęk D., Suplementy diety – kiedy stosować?, 2022 (witryna internetowa: https://www.mp.pl/pacjent/dieta/zasady/297206,suplementy-diety-kiedy-stosowac (dostęp: 09.07.2024)).