Hipoterapia, czyli przywracanie zdrowia przy pomocy konia jest terminem bardzo ogólnym. Jest to bardzo atrakcyjna forma terapii, zwłaszcza dla dzieci. Sam kontakt ze zwierzęciem dostarcza wielu pozytywnych emocji, a połączony z terapią przybiera formę zabawową, co w wielu przypadkach jest niezwykle cenne, jako odskocznia od codziennych zajęć rehabilitacyjnych. Szeroki wachlarz możliwości terapeutycznych, jaki daje hipoterapia, pozwala zastosować ją w wielu dysfunkcjach naszego organizmu, np. w zaburzeniach ze strony układu nerwowego, po urazach, zaburzeniach psychicznych, emocjonalnych, psychosomatycznych czy sensomotorycznych. Jak każda forma terapii, powinna być prowadzona przez wykwalifikowanych terapeutów, w tym wypadku osoby posiadające uprawnienia „instruktora rekreacji ruchowej ze specjalnością hipoterapia”.
Bardzo istotną rzeczą jest, aby w zależności od formy hipoterapii, hipoterapeuta współpracował z innymi specjalistami: lekarzem, fizjoterapeutą, logopedą, psychologiem pedagogiem. Należy też pamiętać, że hipoterapia – jak sama nazwa wskazuje – jest formą terapii i poprowadzona bez odpowiedniej wiedzy i doświadczenia będzie zwykłą przejażdżką konną, tracąc swoje cechy terapeutyczne. Warto tutaj dodać, że różnica między jazdą konną a hipoterapią polega na tym, że w jeździectwie to człowiek powoduje koniem, a w hipoterapii koń powoduje człowiekiem. Przed rozpoczęciem przygody z hipoterapią powinno się skonsultować taką decyzję z lekarzem, aby wykluczyć przeciwwskazania do tej formy terapii. Pomocne będzie odwiedzenie takich stron jak www.pthip.org.pl lub www.fundacja-hipoterapia.pl. Znajdziecie tam m.in. bazę hipoterapeutów oraz zasady prowadzenia hipoterapii.
Hipoterapia jest definiowana jako zespół zabiegów rehabilitacyjnych, przy których korzysta się z końskiego grzbietu i ruchu konia, w celu poprawy stanu i możliwości fizycznych, funkcjonalnych, psychicznych, emocjonalnych i społecznych. Ze względu na wielość możliwości, jakie niesie ze sobą ta forma terapii oraz ze względu na rozmaitość potrzeb pacjentów, hipoterapię prowadzi się w różnych formach, dostosowanych do potrzeb i oczekiwań pacjentów.
Fizjoterapia na koniu
W tej formie hipoterapii podstawowe aspekty to: normalizacja napięcia mięśniowego, torowanie prawidłowego wzorca chodu, koordynacja motoryczna, równowaga, orientacja przestrzenna, hamowanie patologicznych wzorców ruchowych oraz torowanie tych prawidłowych. Ta forma dedykowana jest do odbiorców z dysfunkcjami narządu ruchu różnego pochodzenia.
Psychologiczno – pedagogiczna jazda konna
Często też określana jako terapeutyczna jazda konna. Koncentruje się ona na sferze poznawczej, emocjonalnej, społecznej i motywacyjnej. Wspomaga usprawnianie intelektualne, podnosi poczucie własnej wartości, modyfikuje zachowania, normalizuje zaburzenia emocjonalne, stymuluje zmysły, ćwiczy koncentrację, mowę i pamięć.
Terapia kontaktem z koniem
Zadaniem tej formy hipoterapii jest pomoc w nawiązaniu kontaktu dziecka z otaczającym go środowiskiem, a w rezultacie z otaczającymi go ludźmi. W tej formie koń jest na stanowisku pośrednika – mediatora pomiędzy dzieckiem a otaczającą go rzeczywistością. Sensem tej formy hipoterapii jest stworzenie sytuacji terapeutycznej, a nie samo dosiadanie konia.
Jazda konna dla osób niepełnosprawnych (rekreacyjna, sportowa)
Nie jest formą hipoterapii, ale ze względu na bliskość tematu jest silnie powiązana z hipoterapią i zawiera aspekt terapeutyczny.
Katarzyna Bagdzion
Mgr fizjoterapii, instruktor rekreacji ruchowej ze specjalnością hipoterapia, w latach 2002-2014 czynny hipoterapeuta i instruktor sportu osób niepełnosprawnych. Obecnie fizjoterapeuta ortopedyczny.
