Pierwsze objawy menopauzy wpisują się w tzw. perimenopauzę. W jej trakcie występują typowe oznaki kojarzone z klimakterium. Wiele kobiet zastanawia się, jakie badania hormonalne wykonać, gdy odczuwa pierwsze symptomy nadchodzącego przekwitania. W artykule podpowiadamy, jakie testy diagnostyczne pozwolą sprawdzić, czy to menopauza.
W jakim wieku pojawia się menopauza?
Menopauza, nazywana również klimakterium lub przekwitaniem, jest procesem indywidualnym i nie da się precyzyjnie określić momentu jej rozpoczęcia. Jednak największy odsetek kobiet doświadcza jej w wieku ok. 50-51 lat. Zanim to jednak nastąpi, występuje tzw. perimenopauza (zwykle w okolicy 43 r.ż.). To właśnie wtedy u wielu kobiet pojawiają się pierwsze, często uciążliwe symptomy menopauzy. Ostatnim etapem jest postmenopauza, która dotyka kobiety w okolicy 55-56 roku życia.
Jak zmienia się poziom hormonów w menopauzie?
W każdym z wymienionych etapów menopauzy występują określone wahania tj. spadki i wzrosty produkcji konkretnych hormonów. Są to:
- niedobór progesteronu, względny wzrost stężenia estradiolu i nasilona produkcja LH i FSH w perimenopauzie;
- brak progesteronu, postępujący spadek estrogenów i jeszcze bardziej nasilona produkcja LH i FSH w menopauzie;
- niski poziom estrogenów i postępujący spadek LH i FSH w postmenopauzie.
Warto monitorować zmiany hormonalne zarówno w początkowej fazie, jak i przy bardziej zaawansowanych objawach menopauzy. Pakiet badań krwi na menopauzę znajdziesz tutaj: https://www.alab.pl/pakiet/pakiet-hormony-kobiece-menopauza
Menopauza – pierwsze objawy
Pierwsze objawy menopauzy obejmują szereg symptomów i są związane z wygasaniem czynności jajników. Pacjentki zgłaszają m.in.:
- uderzenia gorąca i nocne poty;
- bóle pleców i w okolicy podbrzusza;
- bóle piersi;
- bóle i zawroty głowy;
- kołatanie serca, podwyższone ciśnienie krwi, obrzęki nóg;
- wzmożoną drażliwość, bezsenność, obniżenie nastroju;
- uczucie zmęczenia.
Wiele z wymienionych wyżej objawów dotyczy perimenopauzy, czyli okresu rozpoczynającego długi proces, jakim jest menopauza. Równolegle występują zmiany w długości i intensywności cyklu miesiączkowego. Miesiączki stają się bardziej skąpe i długie lub krótsze, ale bardziej obfite. Zmienia się także częstotliwość i regularność ich występowania. W rezultacie, kobiety w początkowej fazie menopauzy mogą doświadczać nieregularnych okresów, które pojawiają się raz na kilka miesięcy lub częściej niż co 28 dni.
Inne objawy i powikłania menopauzy
Niedostateczna i osłabiona produkcja żeńskich hormonów płciowych niesie za sobą również inne objawy, np. negatywne zmiany w gospodarce węglowodanowej, które mogą prowadzić do insulinooporności i cukrzycy. Oprócz tego menopauza zwiększa ryzyko niektórych chorób, jak:
- osteoporoza – obniżone stężenie estrogenów obniża mineralną gęstość kości;
- choroby sercowo-naczyniowe – rośnie ryzyko zachorowania na nadciśnienie, miażdżycę i chorobę niedokrwienną serca, a także zaburzenia lipidowe (pogorszenie wyników lipidogramu) – wynika to z faktu, że estrogeny działają protekcyjnie na naczynia krwionośne.
Wiele kobiet zwraca również uwagę na niekorzystne zmiany w zakresie zwiększonej masy ciała, która może prowadzić do znacznej nadwagi lub pojawienia się otyłości.
Jak sprawdzić czy to menopauza?
Charakterystyczne objawy mogą świadczyć o pojawieniu się menopauzy lub perimenopauzy. W celu potwierdzenia lekarz ginekolog zleca wykonanie badań hormonalnych z krwi. Z uwagi na wpływ spadającego poziomu estrogenów, zaleca się również przeprowadzenie dodatkowych badań kontrolnych, takich jak morfologia.
Jakie badania hormonalne wykonać przy podejrzeniu menopauzy?
Aby potwierdzić podejrzenie menopauzy, zaleca się wykonanie badań hormonalnych, które obejmują pomiar poziomu hormonów takich jak:
- FSH (hormon folikulotropowy),
- LH (hormon luteinizujący),
- estradiol.
Warto podkreślić, że u kobiet, które nadal miesiączkują, badania te najlepiej przeprowadzić między 3. a 5. dniem cyklu.
Menopauza – inne badania krwi
Mając na względzie inne zmiany ogólnoustrojowe, wielu lekarzy zaleca, aby oprócz badań hormonalnych oznaczyć również poziom wapnia, fosforu i witaminy D. Pomocne są także testy na poziom cholesterolu, trójglicerydów, glukozy, ponieważ w czasie menopauzy dochodzi do pogorszenia m.in. profilu lipidowego i węglowodanowego.
Już w trakcie perimenopauzy u części kobiet występują pierwsze objawy przekwitania, takie jak uderzenia gorąca. Warto wiedzieć, że ich wystąpienie powinno skłonić kobiety do wykonania badań, które pomogą potwierdzić rozpoczęcie menopauzy. Pozwoli to na wprowadzenie farmakoterapii, np. hormonalnej terapii zastępczej czy dodatkowej suplementacji np. wapnia i witaminy D. Ponadto, zaleca się wprowadzenie zmian w stylu życia, takich jak zdrowe nawyki żywieniowe i regularna aktywność fizyczna, co przyczynia się do lepszego samopoczucia.
