Omega 3, 6 i 9 to wielonienasycone kwasy tłuszczowe, niezbędne dla rozwoju dzieci i zachowania zdrowia w dorosłym życiu. Każdy z głównych kwasów z tych grup powinien być dostarczany do organizmu w rekomendowanej ilości i, co ważne, w odpowiednich proporcjach. Przekonaj się, dlaczego są one niezbędne dla zdrowia i kiedy warto zdecydować się na preparaty z kwasami omega 3-6-9!
Podział kwasów omega 3, 6 i 9
Do najbardziej znanych wielonienasyconych kwasów tłuszczowych należą omega-3. Niemniej jednak również omega-6 i omega-9 pełnią w organizmie niezastąpioną rolę. Kwasy te pod względem budowy chemicznej różnią się od siebie m.in. ilością podwójnych wiązań. Wszystkie jednak są niezbędne dla rozwoju układu nerwowego, w tym mózgu, a także do prawidłowego przebiegu niemal wszystkich procesów zachodzących w organizmie.
Wśród omega-3 wymienia się kwasy eikozapentaenowy (EPA), dokozapentaenowy (DPA) i dokozaheksaenowy (DHA). Kwasy linolenowy (ALA), gammalinolenowy (GLA) i arachidonowy (AA/ARA) to omega-6. Natomiast do kwasów, które częściowo są wytwarzane przez organizm zalicza się omega-9 – oleinowy, erukowy oraz nerwonowy.
Jakie właściwości wykazują kwasy omega 3, 6, 9?
Spośród kwasów omega 3, 6, 9 najlepiej poznane są właściwości omega-3, głównie EPA i DHA. Podobnie jak kwasy omega-6 wpływają one korzystnie na gospodarkę lipidową, choć w różnym stopniu w zależności od danego związku. Sprawiają one, że obniża się poziom cholesterolu LDL, czyli niekorzystnego w kontekście rozwoju chorób układu sercowo-naczyniowego, natomiast wzrasta poziom cholesterolu HDL. Z kolei omega-9 są prekursorami pozostałych kwasów, dlatego warunkują ich działanie. Kwasy omega 3, 6, 9 chronią więc przed wieloma schorzeniami, w tym niewydolnością serca, miażdżycą i nadciśnieniem.
Rola tych cennych związków jest jednak znacznie większa. Omega-3 uczestniczą w tworzeniu układu nerwowego, wpływają na rozwój mózgu, a tym samym mają wpływ na sprawność intelektualną. Działanie takie jest szczególnie ważne w drugim i trzecim trymestrze ciąży, dlatego też preparaty z kwasami omega rekomendowane są dla kobiet ciężarnych.
Ponadto, omega 3, 6, 9 wpływają na zdrowie, poprzez właściwości takie jak:
- wzmocnienie układu odpornościowego;
- poprawa koncentracji i zdolności do nauki;
- działanie przeciwzapalne;
- działanie przeciwnowotworowe;
- wsparcie kondycji skóry, także przy chorobach, np. przy łuszczycy;
- rozwój siatkówki oka, a tym samym umożliwienie prawidłowego widzenia.
W jakich produktach znajdują się kwasy wielonienasycone?
Tylko omega-9 są częściowo wytwarzane w organizmie. Źródłem pozostałych kwasów jest dieta. Produkty bogate w kwasy omega 3, 6, 9 to m.in.:
- ryby np. łosoś, halibut, śledź, makrela, tuńczyk, szprot, flądra (ryby zawierają głównie kwasy DHA i EPA)
- oliwa z oliwek, a także inne oleje, np. lniany, sojowy, kukurydziany, rzepakowy, słonecznikowy;
- orzechy włoskie i ziemne, migdały;
- pestki dyni, słonecznika i sezamu;
- awokado, czarna porzeczka;
- czerwone mięso;
- jaja.
Zalecenia żywieniowe kwasów omega-3
Bogatym źródłem omega-3 są przede wszystkim ryby morskie, których spożycie w naszym kraju jest niskie względem innych państw europejskich. Ponieważ są one niezbędne dla dzieci i korzystnie wpływają na prewencję chorób sercowo-naczyniowych, istnieją zalecenia żywieniowe dotyczące ilości ich spożycia.
Zwiększone zapotrzebowanie na kwasy omega-3 mają:
- kobiety w ciąży;
- matki karmiące piersią;
- dzieci karmione mlekiem modyfikowanym;
- dzieci w okresie rozwoju;
- osoby należące do grupy ryzyka chorób serca i układu krwionośnego;
- osoby praktykujące dietę wegańską i wegetariańską.
Kiedy warto stosować preparaty z kwasami omega 3-6-9?
W przypadku zwiększonego zapotrzebowania specjaliści rekomendują m.in. suplementację DHA. Kwasy omega-3 przy niedostatecznej podaży wraz z dietą powinny być uzupełniane. Natomiast kwasy omega-6 i omega-9 występują stosunkowo powszechniej w żywności, dlatego nie ma ścisłych zaleceń co do ich ilości. Proporcje pomiędzy omega 3 i 6 powinny jednak wynosić 5:1.
Tabletki z kwasami omega 3, 6, 9, np. Walmark stanowią dobre wsparcie dla zdrowia u osób, które chcą zmniejszyć ryzyko miażdżycy i zadbać o serca. Preparaty takie zaleca się także osobom ze zwiększonym ryzykiem chorób sercowych, np. gdy występowały takie przypadki w rodzinie. Mała lub nadmierna aktywność, chroniczny stres, czy stosowanie używek (głównie palenie), a także otyłość i nadwaga również zwiększają zapotrzebowanie na wielonienasycone kwasy tłuszczowe.
Poznaj również ranking tabletek na odchudzanie
