Komórki macierzyste z krwi pępowinowej mogą przekształcić się w dowolną tkankę organizmu. Dlatego wykorzystuje się je w terapii wielu groźnych chorób. Na liście, która jest stale aktualizowana, znajduje się ponad 80 schorzeń. Leczenie komórkami macierzystymi polega na ich przeszczepieniu.
Jakie choroby leczy się komórkami macierzystymi?
Komórki macierzyste z krwi pępowinowej mają zdolność do intensywnego namnażania się oraz różnicowania się w komórki innych typów. Pierwszy raz użyto ich w celach terapeutycznych w 1988 roku we Francji. Od tamtej pory leczenie komórkami macierzystymi przeprowadzono już ponad 40 tysięcy razy. Stosuje się je także w Polsce.
Wytyczne dotyczące tego, jakie choroby mogą być leczone komórkami macierzystymi z krwi pępowinowej, są opracowane przez organizację European Society for Blood and Marrow Transplantation, która zajmuje się przeszczepami. Na liście znalazły się między innymi:
- ostre białaczki (szpikowa, limfoblastyczna, bifenotypowa, małozróżnicowana),
- przewlekłe białaczki (szpikowa, limfatyczna, młodzieńcza),
- ziarnica złośliwa,
- chłoniak nieziarniczy,
- zespoły mieloproliferacyjne (mielofibroza, czerwienica prawdziwa),
- niedokrwistość oporna na leczenie,
- choroby fagocytów,
- osteopetroza,
- wrodzona małopłytkowość,
- niektóre nowotwory złośliwe (mięsak Ewinga, rak piersi, rak nerki),
- dziedziczne zaburzenia układu odpornościowego.
Ze względu na to, że na całym świecie prowadzone są liczne badania i terapie eksperymentalne, lista chorób leczonych komórkami macierzystymi wydłuża się.
Kto może skorzystać z krwi pępowinowej?
Z komórek macierzystych pozyskanych z krwi pępowinowej może skorzystać dziecko, od którego zostały one pobrane przy porodzie. Dopuszcza się także wykorzystanie ich w terapii osoby spokrewnionej, jeżeli zachodzi zgodność tkankowa. Należy poinformować lekarza prowadzącego o fakcie przechowywania komórek macierzystych. Specjalista rozważy możliwości ich użycia w konkretnym przypadku. Po podjęciu decyzji kontaktuje się z bankiem komórek macierzystych.
Z komórek macierzystych uzyskanych z krwi pępowinowej może skorzystać również osoba niespokrewniona. Zdarza się to w przypadku, gdy rodzice dziecka zdecydują się przekazać pobrany przy porodzie materiał do publicznego bankowania. Jest to dobrowolne i charytatywne. Koszty usługi ponosi Ministerstwo Zdrowia.
Jak przechowywana jest krew pępowinowa?
Krew pępowinowa jest przechowywana w banku komórek macierzystych. Po przebadaniu materiał umieszczany jest w specjalnej kasecie, którą zanurza się w ciekłym azocie. Panuje tam temperatura poniżej -150℃. Jednak nie ma ona wpływu na właściwości komórek ani ich jakość.
Krew pępowinowa w banku komórek macierzystych może być przechowywana nawet przez kilkanaście lat – dopóki nie zajdzie potrzeba wykorzystania ich w leczeniu. Według obecnej wiedzy komórki macierzyste po 24 latach wykazują takie same zdolności namnażania się i tworzenia kolonii, jak w momencie zamrożenia.
