Znamy już przyszły wygląd jednego z najbardziej charakterystycznych budynków na terenie Centrum Hewelianum! Ogłoszone zostały wyniki konkursu na opracowanie koncepcji architektonicznej rewaloryzacji i adaptacji Zespołu Redity Napoleońskiej wraz z budową współczesnych obiektów kubaturowych i rekonstrukcją Bramy Południowej.
Zwycięska koncepcja zakłada dużą podziemną kubaturę, przywrócenie historycznej idei otwarcia Redity
w kierunku miasta i stworzenie łącznie 4.863,6 m2 powierzchni użytkowej. Zwycięski projekt płynnie łączy ze sobą nowoczesną formę z elementami historycznymi tworząc atrakcyjną przestrzeń publiczną. Będzie to jedyny tego typu budynek na zabytkowym terenie Hewelianum. Ma on dużą szanse, aby stać się centralnym puntem całego Centrum.
Redita Napoleońska, często mylnie nazywana „redutą”, jest najstarszym murowany obiektem na terenie gdańskiego centrum nauki. Ta potężna, dwukondygnacyjna i pięcioboczna budowla została wybudowana w latach 1811-1812. Jej unikatowość wśród podobnych obiektów militarnych poległa między innymi na tym, iż w gdańskiej Redicie zastosowano tzw. kazamaty Haxo, czyli kazamaty otwarte od tyłu, które umożliwiały lepszą wentylację dymu prochowego. To rozwiązanie pozwalało także na obsypanie budowli od przodu oraz od góry płaszczem ziemnym, co z kolei zabezpieczało mury przed skutkami ostrzału artyleryjskiego. Nasypy ziemne zostały usunięte z Redity w 1942 roku. Wówczas to przykryto stropy żelbetowymi płytami i wzniesiono żelbetową wieżę obserwacyjną obrony przeciwlotniczej, która obecnie jest najbardziej widocznym elementem budynku od strony Głównego Miasta.
Ogłoszony przez Centrum Hewelianum konkurs uwzględniał rewaloryzację całego Zespół,
do którego – oprócz samej Redity Napoleońskiej – włączono również m.in. suchą fosę, przeciwskarpę z Galerią Przeciwskarpową, podziemne korytarze komunikujące Reditę
z przeciwskarpą, Bramę Północną z Wartownią oraz Wartownię Bramy Południowej, a także dawne biura za murem Carnot’a.
Redita Napoleońska to wyjątkowy dla nas obiekt, wyjątkowy świadek czasów napoleońskich w Gdańsku. Usytuowany na skarpie od strony Głównego Miasta, od ponad 200 lat jest najważniejszym elementem panoramy widokowej Fortu Góry Gradowej – stwierdza Przemysław Guzow, Dyrektor Centrum Hewelianum. Dzięki adaptacji, zyska nowe, atrakcyjne funkcje kulturalne, w tym przestrzeń koncertową i wystawienniczą.
Do konkursu zgłosiło się czterech uczestników, finalnie wpłynęły jednak trzy prace. Pierwszą nagrodę otrzymała koncepcja opracowana przez ArC2 Fabrykę Projektową z Wrocławia. Zwycięzca otrzyma nagrodę pieniężną w wysokości 7.000,00 zł oraz zaproszenie do negocjacji w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego w trybie zamówienia
z wolnej ręki na opracowanie dokumentacji projektowej.
Przedstawiona w zwycięskiej pracy koncepcja składa się
z dwóch części,
tj.: rewitalizowanych obiektów wchodzących w skład Zespołu Redity Napoleońskiej oraz współczesnej, w dużym stopniu przeszklonej kubatury, ulokowanej w nasypie Galerii Przeciwskarpowej. Nowa kubatura połączona jest komunikacyjnie ze wszystkimi historycznymi obiektami wchodzącymi w skład Zespołu. Tworzy ona przedpole dla istniejących budynków, pełniąc jednocześnie rolę łącznika spinającego wszystkie ważne kierunki komunikacyjne w centralnej części fortu.
Zwycięska praca w największym stopniu spełniła nasze oczekiwania polegające na zwiększeniu powierzchni użytkowej, z zachowaniem historycznego wyglądu części zabytkowej. Jednocześnie obiekt niejako „otwiera się” w kierunku majdanu fortu. Uwzględnia też wymogi dotyczące dostępności, co szczególnie w realiach fortecznej zabudowy sprawia najwięcej problemów – dodaje Dyrektor Centrum.
Uwagi Sądu Konkursowego do zwycięskiej pracy, sformułowane zostały w formie zaleceń pokonkursowych, nakazujących m.in. dokładną analizę historycznych kształtów dzieł ziemnych na podstawie materiałów archiwalnych, aby łagodnie połączyć je z projektowanymi elementami współczesnymi. Zalecono również rezygnację z kontrowersyjnego tarasu widokowego, zawieszonego nad Reditą Napoleońską.
Termin realizacji inwestycji będzie znany po opracowaniu dokumentacji projektowej.
